Δημήτρης Σταμούλης
▸ Τα νοικοκυριά γονατίζουν, η ΕΕ στηρίζει το μοντέλο-αρπαχτή στο ρεύμα
Γιγαντώνεται το εκρηκτικό κοκτέιλ της ενεργειακής ακρίβειας, των διαδοχικών επιπτώσεών της σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των μεγάλων καπιταλιστικών ομίλων, στις τιμές βασικών αγαθών για τα νοικοκυριά, και της ουσιαστικής αδιαφορίας των κυβερνήσεων και της ΕΕ, να ενισχύσουν ουσιαστικά τους λαούς και να κόψουν κέρδη από το κεφάλαιο.
Καραμπινάτη περίπτωση η «πόρτα» που έφαγε από την Κομισιόν το ελληνικό σχέδιο για το πλαφόν στην ηλεκτρική ενέργεια, αφού η ΕΕ αρνήθηκε να «πειράξει» το μοντέλο λειτουργίας της αγοράς (target model), το οποίο εξισώνει την πιο χαμηλού κόστους ενέργεια (ΑΠΕ, υδροηλεκτρικά, άνθρακας) με το πανάκριβο, σήμερα, φυσικό αέριο, έναν μηχανισμό που εν πολλοίς ευθύνεται για το κερδοσκοπικό πάρτι των μεγάλων εταιρειών ενέργειας. Η κυβέρνηση πλέον θα προσπαθήσει να χρυσώσει το χάπι των επιδοτήσεων.
Το αρχικό σχέδιο, που προέβλεπε αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, πάει στον κάλαθο και το ΥΠΕΝ «ξαναγράφει» έναν νέο μηχανισμό, που το μόνο που θα κάνει θα είναι να αφαιρεί από την «πηγή» ένα ποσοστό από τα υπερκέρδη των παραγωγών, με τη ρήτρα αναπροσαρμογής να παραμένει. Στην πράξη, οι καταναλωτές θα επιδίδονται ανά μήνα στην αναζήτηση του «φθηνότερου» παρόχου με προφανώς μηδαμινά αποτελέσματα, καθώς οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας θα παραμένουν στα ύψη. Ήδη τα χρέη των νοικοκυριών προς τους παρόχους από τον Απρίλιο και μετά αυξάνονται με υψηλούς ρυθμούς, ενώ υπολογίζεται ότι το 50% των τιμολογίων ρεύματος είναι ληξιπρόθεσμα και μόλις ένας λογαριασμός στους δέκα βρίσκεται σε διακανονισμό.
Η Ελλάδα είναι η 7 η πιο ακριβή χώρα στον κόσμο και 4 η στην ΕΕ, στην αμόλυβδη
Στο μέτωπο των καυσίμων, η κατάσταση είναι εξίσου απελπιστική, οι τιμές καθημερινά σκαρφαλώνουν, ενώ για νέο κύμα ανατιμήσεων τις επόμενες ημέρες προειδοποιούν οι βενζινοπώλες, προβλέποντας άμεσα τιμή λίτρου τα 2,50 ευρώ, ενώ ήδη σε κάποια νησιά έχει φτάσει τα 2,70 ευρώ. Στην παγκόσμια κατάταξη, στις 30 Μαΐου, η Ελλάδα ήταν η 7η πιο ακριβή χώρα του κόσμου και η 4η της ΕΕ, στην αμόλυβδη. Η πιο πάνω εικόνα αποτυπώνεται ανάγλυφα και στα νεώτερα στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό, όπου η Ελλάδα σκαρφάλωσε πλέον στην 5η θέση με 10,7%, και την UBS να προειδοποιεί ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη ήρθε για να μείνει, προϊδεάζοντας για νέες ανατιμήσεις στην ενέργεια και εκτίναξη τιμών στα τρόφιμα.
Όλο και περισσότεροι δεν μπορούν να πληρώσουν τους εξωφρενικούς λογαριασμούς ρεύματος
Η δραματική κατάσταση που βιώνει η εργατική τάξη και τα λαϊκά νοικοκυριά καταγράφεται και στην τελευταία έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία. Τον Απρίλιο του 2022 η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού ήταν ίση με 18% έναντι 14,7% τον Μάρτιο. Ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα είχε απωλέσει τον Απρίλιο του 2022 το 9,9% της αγοραστικής του δύναμης, ενώ ο μέσος μισθός μερικής απασχόλησης το 28%! Πόσω μάλλον που οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, ενώ εργάζονταν το 76% του χρόνου εργασίας των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης, αμείβονταν μόλις με το 38% της αμοιβής των τελευταίων. Όσο για τις όποιες δικλείδες ασφαλείας προσφέρουν οι συλλογικές συμβάσεις, η εικόνα είναι κι εδώ απογοητευτική, καθώς το 2021 υπογράφηκαν μόλις 34 συλλογικές συμβάσεις εργασίας (κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές), που καλύπτουν δυνητικά μόλις 625.000 άτομα, δηλαδή 1 στους 4 μισθωτούς εργαζόμενους.