Έκτωρ-Ξαβιέ Δελαστίκ
Την Κυριακή 11/6, σε συνέντευξη στο ΣΚΑΪ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανήγγειλε τη δημιουργία «υπουργείου Οικογένειας» με τη διατύπωση που έχει διοχετευθεί προς αναπαραγωγή στα ΜΜΕ να είναι πως στρατηγικός του στόχος θα είναι μεταξύ άλλων «η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος». Η διακήρυξη αυτή έλαβε χώρα αμέσως μετά τη συνάντησή του με την Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ) στις 8/6. Την εβδομάδα αμέσως πριν τη συνάντηση απαλείφθηκε η στήριξη της ΑΣΠΕ στη διαβόητη καμπάνια κατά των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων «Αφήστε με να ζήσω», οργανωμένη από μια σειρά παραθρησκευτικών σωματείων και συλλόγων, για να σωθούν τα προσχήματα. Οφείλουμε να κατανοήσουμε βαθιά πως πρόκειται για προσέγγιση μεταξύ κυβερνητικής ψηφοθηρίας προς την πιο οπισθοδρομική πτέρυγα της ελληνικής κοινωνίας, οργανώσεων με σαφές οικονομικό συμφέρον και χώρων που εχθρεύονται οτιδήποτε αφορά τη σεξουαλική απελευθέρωση του 20ού αιώνα.
Λίγο καιρό πριν την καμπάνια «Αφήστε με να ζήσω», στις 6/5/2021, είχαμε μια απροσδόκητη ανακοίνωση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων. Καταγγελλόταν η δημιουργία ομάδων στο facebook οι οποίες καταρτούσαν «μαύρες λίστες» (ορολογία των ίδιων των δημιουργών τους) δικαστικών που είχαν πάρει αποφάσεις υπέρ γυναικών σε ζητήματα επιμέλειας ή ενδοοικογενειακής βίας.
Δευτερεύων στόχος τέτοιων κινήσεων είναι να «οπλίσουν» με επιχειρήματα δικηγόρους που θέλουν να αλλάξουν τη σύνθεση του δικαστηρίου υπέρ τους, εξαιρώντας δικαστές. Η κύρια στόχευση είναι να προλειάνουν τεχνητά το έδαφος για υπερσυντηρητικές νομοθεσίες, με προφανές παράδειγμα την υπερψήφιση του νόμου για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια την ίδια χρονιά. Σχετικώς ανεξάρτητο αλλά βαθιά συνδεδεμένο ήταν το (επιτυχώς ακυρωμένο) συνέδριο «Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας», το οποίο θα πραγματοποιούνταν το 2021 υπό την αιγίδα της κυβέρνησης και της Προέδρου της Δημοκρατίας.
Αν και ο τομέας ήταν διαφορετικός, κάθε άλλο παρά ευρωπαϊκή παραφωνία αποτελεί. Σε άρθρο των Angela Giuffrida και Flora Garamvolgyi στον Guardian περιγράφεται η δημιουργία και λειτουργία ευρωπαϊκού δικτύου κατά των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων από το 2013. Ξεκινώντας «τοπικά» με το όνομα «Agenda Europe», οι φορείς του συμμετέχουν πλέον στο παγκόσμιο «Political Network of Values», το οποίο κέρδισε σημαντική δυναμική με την ανατροπή της προστασίας του δικαιώματος στην άμβλωση στις ΗΠΑ το 2022. Στην παρούσα μορφή, συνενώνει έναν ετερόκλητο αστερισμό οργανώσεων υπό μια χάρτα κυρίως κατά των αμβλώσεων και αντι-ΛΟΑΤΚΙ. Δεν πρόκειται για απλή περίπτωση ομίλου συζητήσεων, καθώς συστηματικά και με αξιοπρόσεκτους πόρους προωθεί πολιτικά και δικαστικά στελέχη και επηρεάζει το νομοπαρασκευαστικό έργο. Πιο πρόσφατες τομές αποτέλεσαν η απαγόρευση των αμβλώσεων στην Πολωνία και δημοψηφίσματα κατά του γάμου ομοφυλοφίλων σε Κροατία, Σλοβενία και Ρουμανία.
Στρατηγικά, η εγχώρια μορφή αυτού του κινήματος απέτυχε παταγωδώς να κάνει ιδεολογικό ντεμπούτο με το συνέδριο «Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας». Οι επόμενες όμως προσπάθειες αργά ή γρήγορα θα συντονιστούν με αυτό το δίκτυο για την αξιοποίηση των πόρων του, καθώς μία χώρα με υπερσυντηρητικό και συνάμα πολιτικά ισχυρό θρησκευτικό μηχανισμό αποτελεί «εύκολη μάχη μικρής κλίμακας» για τα μεγέθη του. Αυτή τη στιγμή, το ελληνικό μέρος του ρεύματος αυτού βρίσκεται σε στρατηγική αμηχανία, γνωρίζοντας πως μπορεί να δώσει μόνο συμβολικές μάχες, χωρίς την κοινωνική συναίνεση που χρειάζεται. Ακόμα και με σημαντική χρηματοδότηση από παραθρησκευτικούς και μη θρησκευτικούς συλλόγους και προσφέροντας ως «οικονομικό τυράκι» την de facto κατάργηση της διατροφής μέσω της υποχρεωτικής συνεπιμέλειας, βασίστηκε σχεδόν αποκλειστικά στην άμεση πρόσβαση στους θύλακες εξουσίας. Οφείλουμε να είμαστε αρκετά βήματα μπροστά του στη στρατηγική, ώστε να αντιπαρατεθούμε.
Η προσπάθεια πολιτικής ρεβάνς στα έμφυλα ζητήματα αποτελεί σημαντικό βαρόμετρο. Η οικοδόμηση παραδοσιακής ακροδεξιάς έως και φασιστικής ταυτότητας περνά συστηματικά μέσα από την εμπέδωση της πιο σκληρής πατριαρχικής αντίληψης και χρησιμοποιείται για να οικοδομηθεί η πολιτική ταυτότητα των σχετικών μορφωμάτων. Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, ενδεχόμενη νίκη των Ρεπουμπλικάνων στις ΗΠΑ το 2024 θα αποτελούσε βατήρα για νέα επέλαση σε αυτό το πεδίο κοινωνικής και πολιτικής αντιπαράθεσης παγκοσμίως, όχι απλά ως μίμηση, αλλά (όπως είδαμε) με οργανικό και οργανωμένο τρόπο.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Η «Νίκη» του σκοταδισμού
Η (ακυρωμένη) επίσκεψη Μητσοτάκη στο Άγιο Όρος ήταν σαφώς συνδεδεμένη πολιτικά με την εμφάνιση του κόμματος Νίκη. Πριμοδοτούμενο από μέρος του μηχανισμού της Εκκλησίας, μεταφέρει στο πολιτικό πεδίο μέρος των ενδοεκκλησιαστικών συγκρούσεων και κινείται με τον ιδιαίτερο προπαγανδιστικό μηχανισμό της εκκλησίας. Ακολούθως, η περιφρούρηση των εκλογικών ποσοστών της ΝΔ απαιτεί συμφωνία με την ηγεσία της Εκκλησίας, ώστε αυτή με τη σειρά της να το περιορίσει. Η σύνδεση όμως με το κύριο θέμα μας είναι άμεση, καθώς όπως διαβάζουμε στην Καθημερινή, υποψήφιος βουλευτής σε περιφέρεια της Πελοποννήσου ήταν τον Ιανουάριο του 2019 κεντρικός ομιλητής σε ημερίδα με τίτλο «Αφήστε με να ζήσω».
Προγραμματικά, η Νίκη αποτελεί κόμμα της νεο-ακροδεξιάς κοπής θεωρίας της αντικατάστασης του «γηγενούς πληθυσμού από εντελώς ξένο (από απόψεως πολιτισμού, καταγωγής, θρησκείας, γλώσσας) πληθυσμό». Διαβάζοντας με λεπτομέρεια τις θέσεις τους, αποτελεί μια βαλκανική επαναδιατύπωση θέσεων της παραδοσιακής αμερικανικής ακροδεξιάς, κατά τις οποίες ο ερχομός, η εγκατάσταση, η απόκτηση υπηκοότητας και η αναπαραγωγή «ξένων» αποτελεί κίνδυνο επιβίωσης του έθνους, εάν αυτό δεν κάνει αρκετά γρήγορα παιδιά. Προχωρώντας, στις θέσεις τους για το δημογραφικό βρίσκουμε τον αρχετυπικό συνδυασμό φοροελαφρύνσεων και πρόνοιας με αμιγώς υπερσυντηρητικές θέσεις. Χτυπητά παραδείγματα: απαγόρευση του γάμου ομοφυλοφίλων, κατά απόλυτη προτεραιότητα προσλήψεις πολύτεκνων, συγκεκριμένα ως εκπαιδευτικών, η υπαγωγή των «ξένων» σε καθεστώς δηλώσεων φρονημάτων και συνεχούς αστυνομικής-υγειονομικής εποπτείας χωρίς πολιτικά δικαιώματα, ακόμα και φωτογραφικές διατάξεις για την ΑΣΠΕ.
Το πρόβλημα της Νίκης δεν βρίσκεται αμιγώς στις πολιτικές της θέσεις. Βρίσκεται στο γεγονός ότι η ΝΔ θα διευρύνει τον λόγο της (ακρο)δεξιότερα για να επαναφέρει στον έλεγχό της ένα μέρος αυτού του ακροατηρίου, μετατρέποντας αδιανόητες θέσεις σε πεδίο αντιπαράθεσης και δηλητηριάζοντας περαιτέρω το πολιτικό τοπίο με αυτές.
Δημοσιεύθηκε στο ΠΡΙΝ στις 24-06-2023