του Κρις Χάρμαν
Εκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
Ο συγγραφέας διερευνά και σχολιάζει την αναθέρμανση της συζήτησης στην Αριστερά για την εθνική αυτοδιάθεση και τον εθνικισμό. Ειδικά στην Ελλάδα, η λυσσαλέα δεξιά και ακροδεξιά επίθεση που φουντώνει τον εθνικισμό και την πατριδοκαπηλία με αφορμή τη συμφωνία των Πρεσπών ήρθε να μας θυμίσει αυτό το καθήκον, ανοίγοντας ξανά μια σειρά ερωτήματα για το έθνος, τις εθνικές μειονότητες, τη γλώσσα, το ρόλο της ελληνικής αστικής τάξης, τη στάση της Αριστεράς απέναντι στα εθνικά ζητήματα. Βασικά θέματα που εξετάζει ο συγγραφέας είναι: Η σχέση καπιταλισμού και έθνους. Η δημιουργία των πρώτων εθνικών κρατών και η εξέλιξη του έθνους-κράτους στο σύγχρονο ιστορικό πλαίσιο. Οι κινητήριες δυνάμεις για τη δημιουργία νέων εθνικών κρατών, όπως στη Γιουγκοσλαβία. Τη σχέση και το ρόλο του έθνους, της γλώσσας και της θρησκείας στην καπιταλιστική κοινωνία. Η ταξική βάση του εθνικισμού, ο εθνικισμός ως τμήμα της ιδεολογίας της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Τα αντιδραστικά εθνικιστικά κινήματα και η καταπιεστική χρήση του εθνικισμού. Οι αλληλοσυγκρουόμενοι εθνικισμοί απ’ τα τέλη του 19ου αιώνα. Ο κλασικός Μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα. Η Λούξεμπουργκ, ο Λένιν και το εθνικό ζήτημα. Ο εθνικισμός μετά τον Πρώτο και Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η σχέση εθνικότητας και πολιτισμού στην εποχή μας. Σύγχρονες θεωρίες της εθνικότητας και του εθνικισμού. Κοινωνικές κρίσεις και εθνικισμός στη σύγχρονη εποχή. Ο εθνικισμός μετά την κατάρρευση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, που οδήγησε στη σημαντική ανάπτυξη του εθνικισμού, ακόμη και του ρατσισμού, σ’ αυτές τις χώρες.