του Γιώργου Λαουτάρη
Η δίκη της Χρυσής Αυγής που διακόπηκε στις 20 Απριλίου για να συνεχιστεί στις 7 Μαΐου δεν είναι ένα αυτόνομο δικαστικό γεγονός, πολύ δε περισσότερο ένα ζήτημα που προσφέρεται για διαξιφισμό περί νομικών απόψεων και σχολών. Είναι ένα εξόχως πολιτικό ζήτημα, που επηρεάζει τόσο την τρέχουσα συγκυρία όσο πολύ περισσότερο το μέλλον του πολιτικού συστήματος και τον πολιτικό χάρτη της χώρας. Για το λόγο αυτόν, η παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα, του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς είναι κρίσιμης σημασίας για την εξέλιξη και την έκβαση.
Η υπόθεση που κρίνεται στο δικαστήριο είναι μέρος του συνολικού διακυβεύματος το οποίο κρίνεται εκτός της αίθουσας. Η δικαστική έκβαση και τα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα σε σχέση με την τύχη της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα έχουν μια διαλεκτική σχέση. Το εργατικό κίνημα και η Αριστερά μπορούν να βάλουν τη σφραγίδα τους στις εξελίξεις εντός και εκτός της αίθουσας, στο βαθμό που εντείνουν την αντιφασιστική τους δράση και διακίνηση ιδεών, στο βαθμό που αποσπούν τα εργατικά και λαϊκά στρώματα από την επιρροή της Ακροδεξιάς, στο βαθμό που προωθούν έμπρακτα στους χώρους δουλειάς και αναψυχής έναν άλλο εργατικό πολιτισμό που θα θέτει σε περιθώριο τον ατομισμό, τη μισαλλοδοξία και την ιστορική άγνοια, στοιχεία μεταξύ άλλων εκκόλαψης του αβγού του φιδιού.
Ας μην υποθέσει κανείς ότι δίκες αυτού του τύπου διεξάγονται και κρίνονται λαμβάνοντας υπόψη αυστηρά και μόνο τα νομικά επιστημονικά δεδομένα. Για να μην πάμε στη μακρινή Νυρεμβέργη και τη δίκη των ναζί, εδώ στη χώρα μας η δίκη των πρωταιτίων της επταετίας αλλά και η δίκη της 17 Νοέμβρη είναι εξέχοντα παραδείγματα του πώς κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις και προτάγματα διαθλώνται μέσα από τα νομικά επιχειρήματα και αποτυπώνονται τελικώς στις δικαστικές αποφάσεις. Το «στιγμιαίο έγκλημα» της χούντας ή η βαρύτητα που δόθηκε σε καταθέσεις αποσπασμένες υπό συνθήκες που καταγγέλθηκαν, στην περίπτωση του Σάββα Ξηρού, είναι απλές υπομνήσεις ότι οι δικαστικές κρίσεις δεν είναι μαθηματικές εξισώσεις, αλλά διαμεσολαβούνται από τα κάθε φορά κοινωνικά δρώμενα.
Η περίπτωση τώρα της Χρυσής Αυγής έχει σοβαρές ιδιομορφίες. Ενώ δικάζεται ένας κομματικός πυρήνας στελεχών της οργάνωσης που κατηγορείται ότι διέπραξε σοβαρά εγκλήματα κατά τη διάρκεια πολλών χρόνων δράσης, η ίδια η οργάνωση απολαμβάνει ακόμη μια κοινωνική και πολιτική αποδοχή αξιοσημείωτη, όπως τουλάχιστον αυτή αποτυπώνεται σε δημοσκοπήσεις για την πρόθεση ψήφου. Επιπλέον, δεύτερη ιδιομορφία είναι η ψευδαίσθηση και η σκοπίμως διαδεδομένη άποψη ότι η Χρυσή Αυγή δικάζεται για τις ιδέες της. Φυσικά, δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια να αποδείξει κανείς ότι το μαχαίρωμα του Φύσσα ή η παραλίγο δολοφονία του Κουσουρή δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας… διαπάλης ιδεών. Ειδικά όμως η Αριστερά έχει δικαίως μια επιφύλαξη καθώς έχει ιστορικά πληγεί από τις πολιτικές διώξεις.