Παρίσι, ανοχύρωτη ή σιδερόφρακτη πόλη;

Ανταπόκριση από το Παρίσι, του Θοδωρή Μουγιάκου

Σε κατάσταση πολιορκίας

Σε αντίθεση με την αντίδραση του γαλλικού λαού στις τρομοκρατικές επιθέσεις στην εφημερίδα Charlie Hebdo και στο εβραικό παντοπωλείο, όπου σχεδόν ένα εκατομμύριο διαδηλωτών βγήκε με πείσμα στους δρόμους με τα μολύβια στα χέρια (προς τιμήν των δολοφονημένων σκιτσογράφων), σήμερα το αποτύπωμα του τρόμου στη γαλλική κοινωνία είναι πρωτοφανές.

Είναι χαρακτηριστικό το απόγευμα της Κυριακής μετά τις επιθέσεις, το οποίο σημαδεύτηκε από σκηνικά μαζικού πανικού και υστερίας, όταν ήχοι από κροτίδες εκλήφθησαν από τους πολίτες σαν ριπές αυτόματων όπλων. Το αποτέλεσμα ήταν σε μια περιοχή ακτίνας ενάμιση χιλιομέτρου από την πλατεία της République, μέχρι το Chatelet και το Hôtel de Ville, ένα τρομοκρατημένο πλήθος να αναζητεί καταφύγιο μέσα σε πολυκατοικίες, μπαρ και ρεστοραν. Αστυνομικοί με πολιτικά εμφανίστηκαν μέσα από το πλήθος με περίστροφα και καραμπίνες, άνδρες των ειδικών δυνάμεων σημάδευαν προς όλες τις κατευθύνσεις χωρίς όμως να μπορούν να προσδιορίσουν το στόχο. Τη Δευτέρα, τελευταία ημέρα του εθνικού πένθους, τουλάχιστον οι μισές γραμμές του μετρό και του προαστιακού υπολειτουργούσαν λόγω πολύωρων διακοπών της κυκλοφορίας των συρμών έπειτα από καταγγελίες για πιθανότητα ύπαρξης εκρηκτικών μηχανισμων λόγω ύποπτων πακέτων και εγκατελλειμένων αποσκευών.

Την Τετάρτη ολοκληρωθηκε η μακάβρια διαδικασία της αναγνώρισης των δολοφονημένων. Μέχρι εκείνη την ημέρα και ύπο το καθεστώς της κήρυξης έκτακτης ανάγκης στη χώρα είχαν σημειωθεί πάνω από 500 προσαγωγές για ανάκριση υπόπτων και δεκάδες συλλήψεις στις μεγαλύτερες πόλεις της Γαλλίας. Την ίδια μέρα η μονάδα ειδικών επιχειρήσεων πραγματοποίησε έφοδο σε διαμέρισμα στο προάστιο του Saint Denis, συλλαμβάνοντας 8 άτομα. Η επιχείρηση διήρκησε 7 ώρες και 3 άτομα σκοτώθηκαν. Ανάμεσα στους νεκρούς εντοπίστηκε ένας από τους καταζητούμενους που συμμετείχε στο μακελειό της Παρασκευής.

Καθεστώς έκτακτης ανάγκης για 3 μήνες και απαγόρευση των διαδηλώσεων στην Γαλλία

Ο Ολαντ και η κυβέρνηση του Εμαννουελ Βαλς αντέδρασαν αστραπιαία προωθώντας μια σειρά μέτρων: καθεστώς έκτακτης ανάγκης για 3 μήνες, απαγόρευση των διαδηλώσεων, οπλοφορία των αστυνομικών εκτός υπηρεσίας, αφαίρεση της γαλλικής υπηκοότητας σε κατόχους διπλών διαβατηρίων και πολλά άλλα. Ανακοίνωσαν την ανάγκη «εθνικής ενότητας» για την αντιμετώπιση του Ισλαμικού κράτους, διευκρινίζοντας ότι θα ακολουθήσουν και άλλες επιθέσεις και ότι η χώρα βρίσκεται ήδη σε πόλεμο! Η τρομοϋστερία των σοσιαλιστών του PS (Parti Socialiste) ξεπέρασε τις πιο αντιδραστικές προτάσεις που είχε στο παρελθόν η γαλλική δεξιά επί Σαρκοζί. Ο τελευταίος προσπαθώντας να προσελκύσει ψήφους από την Λεπέν και να ενισχύσει περαιτέρω το κύμα της ισλαμοφοβίας, απαίτησε την τοποθέτηση ηλεκτρονικού βραχιολιού σε 11.000 άτομα που θεωρούνται ύποπτα σύμφωνα με τη γαλλική αστυνομία.

Η πλήρης ταύτιση με την αμερικάνικη πολιτική γραμμή τύπου Μπους αποτελεί μια κομβική πολιτική αλλαγή στην πλεύση του αστικού συστήματος της Γαλλίας. Μια αλλαγή που ξεκίνησε με τους βομβαρδισμούς του Σαρκοζί εναντίον του Καντάφι στη Λιβύη, κατοχυρώθηκε επί Ολάντ με την αποστολή στρατευμάτων στο Μάλι και συνεχίστηκε με την μαζική διοχέτευση όπλων στην συριακή αντιπολίτευση με στόχο την ανατροπή του Άσαντ. Και όλα αυτά σε αντίθεση με την πολιτική του δεξιού Σιράκ που είχε αρνηθεί οποιαδήποτε συμμετοχή των Γάλλων στο δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ για την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεϊν και για τον εντοπισμό όπλων μαζικής καταστροφής, τα οποία τελικά ήταν ένα κατασκεύασμα των γερακιών της Ουάσινγκτον.

Τόσο το πολιτικό αδιέξοδο όσο και η επιχειρησιακή αποτυχία αυτής της «γαλλικής» σταυροφορίας είναι δεδομένη. Η στρατιωτική μηχανή της Γαλλίας είναι πάρα πολύ μικρότερη από αυτή των Αμερικάνων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους περίφημους μαζικούς βομβαρδισμούς εναντίων των τζιχαντιστών συμμετέχουν 5 αεροπλάνα τύπου Ραφάλ, συνεισφέρωντας στο 7% του επιχειρησιακού σχεδίου ενατίον του ISIS. Αυτή η πραγματικότητα δεν είναι καθόλου άγνωστη για το μεσο Γάλλο πολίτη. Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες επτά ημέρες στο ίντερνετ, κάνει θραύση με πάνω από 2 εκατομμύρια αναγνώσεις ένα βίντεο από πολιτική τηλεοπτική εκπομπή του Σεπτέμβρη του … 2014. Πρόκειται για μια εξάλεπτη καταιγιστική παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού Ντομινικ Ντε Βιλπέν, ο οποίος αποδομώντας από αστική σκοπιά την εξωτερική πολιτική που ακολουθείται από τον Ολαντ, Βαλς και Σαρκοζύ, διαπιστώνει ότι «η Γαλλία δεν μπορεί να κάνει πολιτική αλά ΗΠΑ, ψάχνοντας εχθρούς σε όλο το πλανήτη και μετατρέποντας σε φρούριο τη γαλλική κοινωνία», για να καταλήξει οτι: «αυτόν τον πόλεμο δε μπορούμε να τον κερδίσουμε».

Το Αριστερό Μέτωπο του Ζαν Λυκ Μελανσόν, αν και αρχικά δήλωνε ότι υπάρχει κίνδυνος καταπάτησης των ελευθεριών και των δικαιωμάτων των πολιτών, τελικά ψήφισε μαζί με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, τους οικολόγους και τους Ρεπουμπλικάνους (Δεξιά πρώην UMP) το νόμο για την παράταση τριών μηνών της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Αποτελεί δείγμα υποχώρησης στο κάλεσμα για «εθνική ενότητα», όπου παρά τις σωστές τοποθετήσεις του στα «σημεία» (προσφυγικό, ρατσισμός κτλ) ακολουθεί τελικά γραμμή επαίσχυντου συμβιβασμού.

Από την άλλη, το ΝΡΑ, παρά τη λαθεμένη θέση του περί «συριακής επανάστασης» και «κύριου υπεύθυνου της κατάστασης δικτάτορα Άσαντ», σε ανακοίνωση του με τίτλο « οι πόλεμοι σας, οι νεκροί μας : η ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα γεννάει τη τρομοκρατία » καταδίκασε με σαφήνεια τους βομβαρδισμούς της γαλλικής αεροπορίας στη Συρία και διαχωρίστηκε από το κάλεσμα για εθνική ενότητα.
Η ανακοίνωση της CGT, της μεγαλύτερης ομοσπονδίας συνδικάτων στη Γαλλία, και της οποίας μέλη δολοφονήθηκαν κατα την διάρκεια των επιθέσεων ήταν επίσης αιχμηρή: « Αυτές οι επιθέσεις που άγγιξαν τη Γαλλία χτυπούν τους λαούς σε όλο το κόσμο… Ωστόσο, ο πόλεμος δε λύνει τίποτα, το αντίθετο. Οι περιοχές των εντάσεων και των συγκρούσεων πολλάπλασιάζονται μαζί με τις εκατόμβες νεκρών, τη καταστροφή, την ερήμωση και το μίσος. Οι πολλαπλές στρατιωτικές επεμβάσεις (Ιράκ, Λιβύη, Συρία κτλ.) όχι μόνο δεν απεκατέστησαν τη δημοκρατία αλλά οδήγησαν στην εξαθλίωση των λαών… Είναι το έδαφος που αναπτύσσεται η τρομοκρατία, οδηγώντας τους λαους στην εξορία… Η CGT διαμαρτύρεται ενάντια στη πρόσκληση για εθνικό μέτωπο από τη γαλλική προεδρία. Αρνείται κάθε στιγματισμό των αλλοδαπών και κάθε προσπάθεια σύνδεσης του προσφυγικού με την τρομοκρατία…» .

Το κλειδί στη κατανόηση των γεγονότων είναι το προφίλ των τζιχαντιστών που συμμετείχαν στις επιθέσεις του Γενάρη και της τελευταίας εβδομάδας. Στη πλειοψηφία τους είχαν προϊστορία παραβατικότητας, αναμορφωτήρια, φυλακές, κλοπές, ληστείες, ναρκωτικά κτλ. Η «οργισμένη» νεολαία που συγκρουόταν επί ημέρες στα προάστια του Παρισιού επί προεδρίας Σαρκοζί, δεν επέλεξε τελικά κάποιον άλλο δρόμο, αλλά βυθίστηκε ακόμη περισσότερο στον ταξικό και κοινωνικό καιάδα της ανεργίας, των διακρίσεων και της περιθωριοποίησης. Όπου δεν υπάρχει ελπίδα και αγώνας, υπάρχει έδαφος για το νέο αρρωστημένο σκοταδισμό της εποχής μας. Κοινωνικό σκοταδισμό που πάει χέρι χέρι , με μια Ευρώπη φρούριο, με την ξενοφοβική και ρατσιστική παράκρουση εναντίον των προσφύγων, που είναι τα πρώτα θύματα των νέων πολέμων. Θρησκευτικό σκοταδισμό που τροφοδοτείται, ή και προωθείται απευθείας, από τα νέα αιματηρά σχέδια και ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών.

Σε αυτό το πλαίσιο, της αντιπαράθεσης με το γαλλικό ιμπεριαλισμό, εντάσσονται και οι τυφλές τρομοκρατικές επιθέσεις στην Τυνησία και στο Μάλι, καθώς και η βομβιστική επιθέση στη Βυρηττό. Η απαίτηση της Γαλλίας για συντονισμένη ευρωπαϊκή και διεθνή στρατιωτική δράση ενάντια στο Ισλαμικό κράτος βάζει εκ νέου στο τραπέζι το μοίρασμα των ζωνών επιρροής στην Μέση Ανατολή και στην ευρύτερη περιοχή. Αλλάζει ισορροπίες και συμμαχίες σε σχέση με την κρίση στην Ουκρανία με τη Ρωσία, κάθως και την κατάσταση στην Αφρική. Μόνο που αυτή τη φορά θα βρίσκεται σε γοργή εξέλιξη ένας παράλληλος αντιδραστικός μετασχηματισμός σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, που θα αφορά το χαρακτήρα του κράτους, τα δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευθερίες.