Ιωάννα Ρίζου / ασκούμενη δικηγόρος, μέλος της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση
Εν μέσω του τρίτου και ίσως σφοδρότερου κύματος της πανδημίας στη χώρα μας και με κλίμα γενικευμένης ανασφάλειας για την υγεία, τη ζωή, την εργασία, τις κοινωνικές σχέσεις του λαού και της νεολαίας, το τελευταίο διάστημα βλέπουμε να ξεσπούν σημαντικοί αγώνες με μαζικότητα, ένταση, διάρκεια, μαχητικότητα, που βάζουν στο στόχαστρο την κυβερνητική πολιτική και φέρνουν σε αμηχανία τμήματα της θεσμικής -και όχι μόνο- αντιπολίτευσης.
Από το φοιτητικό κίνημα μέχρι το κίνημα των υγειονομικών και το κίνημα αλληλεγγύης στον απεργό πείνας Δημήτρη Κουφοντίνα και ενάντια στην καταστολή, αναδείχθηκε από πλατιά κομμάτια της κοινωνίας η αγανάκτηση απέναντι στην κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας. Πράγματι, η κυβέρνηση, αντί να πάρει μέτρα για την ουσιαστική ενίσχυση του ΕΣΥ και του πολλαπλά πληττόμενου κόσμου της εργασίας, επέλεξε από τη μία να διασώσει και ενισχύσει την κερδοφορία των κεφαλαιοκρατών και της εργοδοσίας -φτιάχνοντας το κατάλληλο νομικο-τεχνικό πλέγμα που θα το επιτρέπει- και από την άλλη να ιδρύει «κάθε μέρα και από ένα καινούριο σώμα της αστυνομίας» -όπως κυκλοφορεί πλέον σαν γνωστό ανέκδοτο στα social media-, για να εμπεδωθεί μια και καλή αυτή της η πολιτική στους «από κάτω».
Από τον παραπάνω κύκλο αγώνων που σαφώς τώρα άνοιξε για τα καλά, διακρίνονται συγκεκριμένες αναλύσεις, παρεμβάσεις και πολιτικά σχέδια από τον ευρύτερο χώρο της αριστεράς, της αναρχίας και της αυτονομίας, άλλα ως προσπάθεια να ερμηνεύσουν με σύγχρονο τρόπο την πραγματικότητα και άλλα ως «επανάληψη» ξαναδοκιμασμένων -και αποτυχημένων- στο παρελθόν συνταγών.
Είναι όλα όσα συμβαίνουν μια «αντιδημοκρατική εκτροπή» και άρα το κίνημα και οι πρωτοπορίες πρέπει να παλεύουν για σεβασμό και τήρηση των θεσμών και των νόμων της ελληνικής έννομης τάξης ή πολλώ δε μάλλον να παλεύουν για συγκέντρωση πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων τέτοιων που θα απαιτήσουν μια κυβερνητική εναλλαγή; Η ωμή κρατική καταστολή είναι ιδεολογικό φετίχ μιας ακροδεξιάς κυβέρνησης που θέλει να πάρει ρεβάνς από την αριστερά και την αναρχία; Το lockdown και η αστυνομοκρατία θεσπίζονται για την εφιαλτική κυριαρχία του ελέγχου και της επιτήρησης στις ζωές και τις επιθυμίες μας; Τίποτα από όλα αυτά δεν έχει νόημα γιατί οι κεφαλαιοκράτες θα συνεχίσουν να πλουτίζουν και η εργατική τάξη να βρίσκεται στα όρια της επιβίωσης;
Κατά την άποψή μας, ενώ πλευρές των παραπάνω θεωρήσεων που έχουν ως αφετηρία συγκεκριμένα ιδεολογικά ρεύματα είναι αληθείς και χρήσιμες για την περίοδο, αδυνατούν ωστόσο να την περιγράψουν με σύγχρονο και πειστικό τρόπο και, πολύ περισσότερο, να εξοπλίσουν το κίνημα με μια νικηφόρα, συνολική πολιτική πρόταση ρήξης και αντιπαράθεσης τόσο με την κυβέρνηση και την πολιτική της, όσο και με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και οργάνωσης της κοινωνίας εν γένει.
Η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής της αντιδραστικής θωράκισης των αστικών κρατών παγκοσμίως. Για τον σύγχρονο καπιταλισμό κάθε έννοια κοινωνικού συμβολαίου θεωρείται παρωχημένη
Πράγματι, η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής της αντιδραστικής θωράκισης των αστικών κρατών παγκοσμίως. Για τον σύγχρονο καπιταλισμό κάθε έννοια κοινωνικού συμβολαίου θεωρείται παρωχημένη. Παρά τις διθυραμβικές εξαγγελίες και υποσχέσεις ολοκληρώσεων όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση για «εξάλειψη των διακρίσεων», «κοινωνίες χωρίς φτώχεια» κοκ, η πραγματικότητα έρχεται να τις «αδειάσει». Ολοένα και βαθαίνει η λαϊκή δυσαρέσκεια, από την αναπτυγμένη Δύση μέχρι τη μακρινή Μιανμάρ ή το Μεξικό, ολοένα και συμπιέζονται τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι λαϊκές ελευθερίες από τις αστικές κυβερνήσεις, ενώ αναβαθμίζεται η καταστολή απέναντι στον εχθρό λαό. Το μήνυμα είναι σαφές: Οι λαοί και η ανεξάρτητη οργάνωσή τους σε σωματεία και οργανώσεις πρέπει να σταματήσουν να παίζουν ρόλο ως φορείς των ταξικών τους συμφερόντων. Οι μόνοι που μπορούν να ασκούν δικαιώματα είναι (συγκεκριμένοι) κοινωνικοί θεσμοί και οργανώσεις και μόνο όταν νομιμοποιούνται απ’ το αστικό κράτος· μια νομιμοποίηση που το κράτος παραχωρεί για χάρη του «δημοσίου συμφέροντος» που δεν είναι άλλο από το συμφέρον της αστικής τάξης.
Η αστική δημοκρατία αδυνατεί να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη άσκηση στοιχειωδών δικαιωμάτων, όσο και αν σκίζει τα ιμάτιά της στο δημόσιο λόγο. Ο κοινοβουλευτικός ολοκληρωτισμός, η ενσωματωμένη αστική «αντιπολίτευση» αλλά και οι «χαμηλές πτήσεις» της όποιας κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης, η διακυβέρνηση με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, ο αυταρχισμός της δικαστικής εξουσίας και η παντοδυναμία της εκτελεστικής, δείχνει τον τρόμο του συστήματος που προληπτικά θωρακίζεται απέναντι σε κάθε απελευθερωτικό πρόταγμα.
Το αστικό κράτος και οι διαχειριστές του έχουν συγκεντρώσει μεγάλη δύναμη, θέλουν να εμφανίζονται παντοδύναμοι για να τρομοκρατήσουν τον λαό και τη νεολαία, αν και τελικά ποτέ δεν ήταν και δεν θα είναι. Η κυριαρχία αυτή αντλείται από την τυπική νομιμοποίηση του κράτους, αφού στην πραγματικότητα πράττει βάσει των ίδιων αντιδραστικών και άδικων νόμων που το ίδιο έχει θεσπίσει! Μάλιστα, διατηρώντας το μονοπώλιο της βίας και ελέγχοντας τα ΜΜΕ μαζί με τη δικαστική εξουσία -οι λειτουργοί της οποίας έχουν μετατραπεί σε απολογητές των κυβερνητικών πολιτικών- ακόμα και όταν παρανομεί (όπως εξόφθαλμα στην υπόθεση του απεργού πείνας), δεν υφίσταται καμία κύρωση!
Αν κάτι είναι αυτό που αμφισβήτησε την προηγούμενη περίοδο και δύναται ιστορικά να κλονίσει την αστική κυριαρχία και την κρατική παντοδυναμία, είναι ο οργανωμένος λαός, το ταξικό εργατικό κίνημα και η εργατική αντιπολίτευση, με πολιτική εμπροσθοφυλακή την αντικαπιταλιστική και κομμουνιστική Αριστερά. Καπιταλισμός και πραγματική δημοκρατία είναι έννοιες ασύμβατες και αυτό το αισθάνονται ολοένα και πιο έντονα οι άνθρωποι. Στο δρόμο που άνοιξαν οι ελπιδοφόροι αγώνες του προηγούμενου διαστήματος, είναι ανάγκη η πολύτιμη παρέμβαση των προοδευτικών δικηγόρων και νομικών να βαθύνει και να θέσει καθαρά τέτοια ζητήματα, «μπολιάζοντας» τις συζητήσεις στις πρωτοπορίες και εξοπλίζοντας με ελπίδα και δύναμη τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες. Να παλέψει στο πλάι του κόσμου της εργασίας για καθολική χειραφέτηση, ελευθερίες για όλους/ες, με όραμα το τσάκισμα του αστικού κράτους και την οικοδόμηση μιας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση, για ζωή στο μπόι των αναγκών και των σύγχρονων δυνατοτήτων.