του Γιώργου Λαουτάρη
Το κυβερνητικό κόμμα δεν αρκεί να είναι ενιαίο και αρχηγικό, πρέπει να φαίνεται κιόλας: Αυτή η παραλλαγή της περίφημης ρήσης για τις αρετές της γυναίκας του Καίσαρα κυριαρχεί από το απόγευμα της Τετάρτης στο γήπεδο του Τάε Κβον Ντο, στο «ιδρυτικό» συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, όπου σήμερα Κυριακή διεξάγονται οι τελικές ψηφοφορίες για την εκλογή της νέας Κεντρικής Επιτροπής, ενώ χθες, Σάββατο, ψηφίστηκε η Διακήρυξη και η Πολιτική Απόφαση. Ήταν όμως το οργανωτικό ζήτημα που κυριάρχησε στο συνέδριο, όπως συμπύκνωσε η πληθωρική παρουσία του Μανώλη Γλέζου το βράδυ της Πέμπτης.
Ο βουλευτής Επικρατείας του κόμματος και σύμβολο τόσο της Αριστεράς, όσο και του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ, επέλεξε να απουσιάσει με τον πιο ηχηρό τρόπο κατά την έναρξη του συνεδρίου, όπου του είχε παραχωρηθεί θέση στο τιμητικό προεδρείο. Την επομένη, κατά την τοποθέτησή του κατακεραύνωσε την ηγεσία: «Δεν είναι κόμμα αρχηγικό, αλλά κόμμα συλλογικό», υπογράμμισε για τον ΣΥΡΙΖΑ, ζητώντας «να σταματήσουν οι εισηγήσεις και τα κλεισίματα, δεν είμαστε χειροκροτητές». «Εμείς δεν αυτοδιαλυόμαστε, εσείς κάντε ό,τι θέλετε», πέταξε ακόμη το γάντι στον Αλέξη Τσίπρα, ενώ πρότεινε ένα σχήμα συλλογικής ηγεσίας.
Η αλήθεια είναι ότι το σκηνικό του συνεδρίου στο Φάληρο τίποτε δεν θύμιζε παλιότερες διαδικασίες του χώρου. Τα χωριστά τραπεζάκια των συνιστωσών που κάποτε δέσποζαν με τα χωριστά υλικά και την παρουσία τους, είχαν περιοριστεί πρακτικά σε ένα, όπου οι συνασπισμένες συνιστώσες που επιμένουν στην αυτονομία τους υπό την ονομασία «Κόκκινο Δίκτυο» (ΑΠΟ, ΔΕΑ, Κόκκινο) μοίραζαν τις θέσεις τους. Πιο διακριτική, η ΚΟΕ που αποφάσισε την «αναστολή της δημόσιας παρουσίας» της, μοίραζε ένα τετρασέλιδο κείμενο με τις θέσεις της, υπογεγραμμένο απλώς με τα ονόματα των στελεχών της.
Η λύση που πρόκρινε μέχρι το Σάββατο η πλειοψηφία του κόμματος ήταν ένας συμβιβασμός: Αναβολή της αυτοδιάλυσης για όποιον θέλει να κρατήσει το ιστορικό του φορτίο και «μοντέλο ΚΟΕ», δηλαδή πάγωμα της χωριστής δημόσιας παρέμβασης. Πιο παραστατικά όμως το έθεσε ο Δημήτρης Παπαδημούλης, που είπε σε συνέντευξή του πως «όσοι θέλουν να διατηρήσουν την αυτονομία τους, μπορούν να το κάνουν», αλλά υποβίβασε τους συμμάχους σε καθεστώς «στενής συντροφικής και συναγωνιστικής συνεργασίας».
Η έναρξη του Συνεδρίου από τον Αλέξη Τσίπρα έγινε περισσότερο με τηλεοπτικούς όρους. Οι αιχμές από την εισήγησή του ήταν πρώτον, το δίλημμα «Μνημόνιο ή ΣΥΡΙΖΑ», το οποίο παρουσίασε ως «μεγάλη πολιτική δέσμευση απέναντι στον ελληνικό λαό», δεύτερον, την τραβηγμένη εκτίμηση ότι η ενιαιοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι «μια μείζονα ανάγκη για τα λαϊκά στρώματα» και τρίτον, το «παλλαϊκό προσκλητήριο» που απηύθυνε τόσο «στον απλό δημοκρατικό κόσμο που στήριξε στη μεταπολίτευση το αίτημα της Αλλαγής» όσο όμως και στους «πολίτες που δεν ανήκαν ποτέ στην Αριστερά, αλλά εμφορούνται από τις ιδέες του πολιτικού φιλελευθερισμού». Στο επίπεδο των πολιτικών συμμαχιών, αξίζει να σημειωθεί η παρουσία των Οικολόγων Πρασίνων: Ο Μιχάλης Τρεμόπουλος στο χαιρετισμό του μίλησε για «ευρύτερες πλειοψηφίες» και για «κυβερνητικές συνεργασίες» που «προϋποθέτουν προγραμματική συμφωνία και ένα συγκεκριμένο σχέδιο εναλλακτικής διακυβέρνησης». Επίσης, η Λούκα Κατσέλη από το βήμα του Συνεδρίου περιέγραψε ένα «μεγάλο πλειοψηφικό κοινωνικό ρεύμα αντίστασης και διεκδίκησης μιας ευρύτατης συμπαράταξης» και δήλωσε γλαφυρά ότι «η Κοινωνική Συμφωνία δηλώνει παρούσα».
Οι περισσότεροι αντιπρόσωποι, που μιλούσαν σε ένα μισο-άδειο γήπεδο, εστίασαν στο οργανωτικό. Με την πλειοψηφία των τοποθετήσεων να μοιάζει με επανάληψη των επιχειρημάτων της κάθε πλευράς, κάποιοι σύνεδροι έθιξαν διαφορετικά θέματα, την «ΠΑΣΟΚοποίηση» του κόμματος, το αγροτικό ζήτημα, τις κοινωνικές συμμαχίες. Κοινή συνισταμένη που έβγαζε το «κλίμα» ήταν ο ενθουσιασμός για το «νέο κόμμα». Από τα προβεβλημένα στελέχη, ξεχώρισε η ομιλία του Γιάννη Δραγασάκη, ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά ότι «εκείνο που καθιστά ένα πρόγραμμα αριστερό σήμερα δεν είναι ο μαξιμαλισμός των στόχων του αλλά το ήθος, η αξιοπιστία, η συνέπεια», για να συμπεράνει ότι «μέτωπο ανοιχτό πρέπει να έχουμε σε διάφορες παλαιές και νέες μορφές οικονομισμού και κινηματισμού που υποτιμούν το πεδίο της πολιτικής». Από την Αριστερή Πλατφόρμα, ο Δημήτρης Στρατούλης ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ «να επιμένει στη συνεργασία των αριστερών δυνάμεων» και να ξεκαθαρίσει την πρότασή του για το δημόσιο χρέος, δηλώνοντας ότι θα προχωρήσει σε κινήσεις όπως «η διακοπή αποπληρωμής του, η στάση πληρωμών και η μονομερής διαγραφή του». Η Σοφία Σακοράφα, τάχθηκε υπέρ του σχεδίου για ενιαίο κόμμα και κατάργηση των συνιστωσών, όμως έθεσε βασανιστικά ερωτήματα προς την ηγεσία: «Θα είμαστε ο άλλος πόλος, ο αντισυστημικός πόλος, ο πόλος που συγκρούεται ή η λογική του ώριμου φρούτου θα μας επιβάλλει ένα ρόλο κι ένα λόγο στρογγυλεμένο, θεωρητικά υπεύθυνο, πρακτικά όμως εντός του δοσμένου πολιτικού συστήματος;», ρώτησε ρητορικά, ενώ δήλωσε την άρνησή της να συμμετέχει στη νέα Κεντρική Επιτροπή.