Γιώργος Μιχαηλίδης
Αναμφισβήτητα, το κράτος του Ισραήλ υπό τη διακυβέρνηση μιας ακροδεξιάς συμμαχίας έχει εισέλθει σε μια κρίσιμη περίοδο, τόσο όσον αφορά τις σχέσεις του με τους Παλαιστίνιους και τα γειτονικά κράτη όσο και σε επίπεδο πολιτικών ισορροπιών στο εσωτερικό του. Από τη στιγμή που η νέα κυβέρνηση Νετανιάχου εξήγγειλε την πρόθεσή της για μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, το πολιτικό σύστημα διαιρέθηκε στα δύο και μεγάλες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν από τον Γενάρη ως σήμερα.
Ο λόγος της μεγάλης αντίδρασης είναι ότι πρακτικά η μεταρρύθμιση θα ανατρέψει την ισορροπία νομοθετικής και δικαστικής εξουσίας υπέρ της πρώτης, δίνοντας έτσι μεγαλύτερη ισχύ στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Όσο για τους βασικότερους πυλώνες της, είναι δύο: Ο διορισμός των μελών του Ανώτατου Δικαστηρίου από την κυβέρνηση και η απώλεια της δυνατότητάς του να ακυρώνει νόμους και αποφάσεις της κυβέρνησης. Το τελευταίο αποτέλεσε και το θέμα της ψηφοφορίας της προηγούμενης εβδομάδας, από την οποία αποχώρησε σύσσωμη η αντιπολίτευση σε κλίμα μεγάλης έντασης. Μάλιστα, δεν ήταν λίγοι που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η τακτική της κυβέρνησης Νετανιάχου σπρώχνει τα πράγματα ώστε να λάβουν ακόμα και εμφυλιοπολεμικές διαστάσεις.
Όντως, ο πόλος της αντίδρασης στη δικαστική μεταρρύθμιση είναι αρκετά ευρύς. Πέρα από τις παραδοσιακά αγωνιστικές δυνάμεις φιλο-αραβικού, αντι-κατοχικού, αριστερού και κομμουνιστικού προσανατολισμού, απέναντι στον Νετανιάχου βρέθηκαν φορείς όπως ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων και μεγάλες επιχειρήσεις (κυρίως του τεχνολογικού τομέα) οι οποίες κάλεσαν τους εργαζόμενούς τους να απεργήσουν και να διαδηλώσουν. Ακόμα και οι ΗΠΑ, δια στόματος Μπάιντεν, εκδήλωσαν τη λύπη τους για τη μη εξάντληση των δυνατοτήτων διακομματικής συνεννόησης. Για πρώτη φορά, μάλιστα, διαμορφώθηκε ένα τόσο μεγάλο κύμα εθελοντών του στρατού και μόνιμων στελεχών του που διακήρυξαν ανοιχτά την άρνησή τους να υπηρετήσουν σε περίπτωση που υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις.
Θα μπορούσε κάποιος δίκαια να παρατηρήσει ότι κάποιοι εξ αυτών νοιάζονται για τη δημοκρατία μόνο πέρα από τα όρια των παλαιστινιακών περιοχών, όμως το δεδομένο παραμένει: Η πόλωση στο εσωτερικό του Ισραήλ θυμίζει όλο και περισσότερο τις ΗΠΑ επί Τραμπ. Από την άλλη πλευρά, σημαντικό παράγοντα που προωθεί την αυταρχικοποίηση του κράτους αποτελούν οι διαρκώς αυξανόμενοι πληθυσμοί των εποίκων στα παλαιστινιακά εδάφη και των υπερορθόδοξων Χαρεντί. Πρόκειται για μερίδα του πληθυσμού με σημαντική ηλικιακή και πολιτική δυναμική.
Αν δεν αλλάξει ρότα η κοινωνική πλειοψηφία στο Ισραήλ, δεν είναι απίθανο να βρεθεί «αιχμάλωτη» από τα τέρατα που εκτρέφει η κατοχική πολιτική στην Παλαιστίνη.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (29.7.23)