Δημήτρης Γρηγορόπουλος
Ο Εμανουέλ Μακρόν υιοθέτησε τον χαρακτηρισμό «ακραίο κέντρο» για την πολιτική του, για να προσδώσει ένα δυναμικό χαρακτήρα σε ένα πρόγραμμα που το χαρακτηρίζει κεντρώο. Στην πραγματικότητα όμως είναι βαθιά αντεργατικό και αντιδραστικό, υποστηρικτικό προς το κεφάλαιο, που μασκαρεύεται «κεντρώο»
Λίγες μέρες πριν τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε στη ραδιοφωνική εκπομπή Matins de France Culture: «Τα τρία τέταρτα των ψηφοφόρων προτίμησαν τρία προγράμματα. Ένα ακροδεξιό, ένα ακροαριστερό κι ένα που εγώ θα χαρακτηρίσω ως πρόγραμμα του Ακραίου Κέντρου», αποδεχόμενος ουσιαστικά τον χαρακτηρισμό του «ακροκεντρώου», που του έχουν αποδώσει ορισμένοι Γάλλοι διανοούμενοι. Αυτή η τοποθέτηση συνθέτει και το εκλογικό του σύνθημα: «Ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, ακραίο κέντρο». Τον όρο του «Ακραίου Κέντρου» εισήγαγε το 2005 ο Γάλλος ιστορικός Πιέρ Σερνά. Ο Σερνά εντάσσει στο «Ακραίο Κέντρο» τα άτομα, τις ομάδες και τα κόμματα που τοποθετούνται στο Κέντρο «όχι από πεποίθηση, αλλά από οπορτουνισμό» (Η Εφημερίδα των Συντακτών, 22-24/4/2022).
Αυτόν τον απαξιωτικό ορισμό του Σερνά περί ακραίου κέντρου ο Μακρόν τον μεταμόρφωσε σε ρόλο πολιτικής υπεροχής. Τα αστικά κόμματα, ιδίως όταν οξύνεται η οικονομική, πολιτική, ιδεολογική και ηθική κρίση του συστήματος επινοούν ευφημιστικούς νεολογισμούς για την πολιτική τους, για να συγκαλύψουν τον άκρως αντιδραστικό χαρακτήρα της στο σύγχρονο στάδιο του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Η δημαγωγική χρήση αυτού του όρου είναι προφανής.
Πρώτο: Ο Mακρόν διαστέλλει την πολιτική του όχι μόνο από την αριστερά αλλά και από τη δεξιά, ενώ η πολιτική που εφάρμοσε και ευαγγελίζεται στη νέα πενταετία είναι σαφώς αντιδραστική δεξιά πολιτική.
Δεύτερο: Χρησιμοποιεί τον όρο «ακραίο» ως προσδιορισμό του κέντρου, για να προσδώσει δυναμικό και ριζοσπαστικό χαρακτήρα στην έννοια του κέντρου, που γενικά δηλώνει μια μετριοπαθή συστημική διαχείριση.
Τρίτο: Απευθύνεται δημαγωγικά στο ευρύ κοινό των αριστερών, προοδευτικών, δημοκρατικών ψηφοφόρων κινδυνολογώντας για την ακροδεξιά πολιτική της Λεπέν, ενώ και η δική του πολιτική, αν και ηπιότερη της Λεπέν, εντάσσεται στον αστερισμό της αντιδραστικής πολιτικής, ως παραλλαγή του κυρίαρχου, στο σύγχρονο καπιταλισμό, κοινοβουλευτικού ολοκληρωτισμού.
Τέταρτο: Η απόρριψη των όρων δεξιά και αριστερή πολιτική αυξάνει τη διεισδυτικότητα του Μακρόν στο ευρύ κοινό, που απ΄την κυρίαρχη αστική ιδεολογία απωθείται απ’ το δίπολο των «δύο άκρων» και ωθείται, χωρίς να πολυκαταλαβαίνει περί τίνος πρόκειται, προς έναν προοδευτικό μετριοπαθή κεντρώο χώρο, που στην πραγματικότητα είναι χώρος συγκαλυμμένα (όσο γίνεται) αστικός, αντιδραστικός και αντιλαϊκός.
Δεν είναι τυχαίο ότι η κεντρώα στροφή κερδίζει έδαφος στον αστικό πολιτικό χώρο. Στα καθ’ ημάς ο πρωθυπουργός και αρχηγός της ΝΔ Κ. Μητσοτάκης επαγγέλλεται το τέλος του ιστορικού, ιδεολογικοπολιτικού αλλά και κομματικού διπολισμού Δεξιάς-Αριστεράς, εμπνευσμένος προφανώς από τις γαλλικές προεδρικές εκλογές και τη συνθηματολογία του Mακρόν, με διπλή στόχευση. Πρώτο: Να διευρύνει την πολιτική του εμβέλεια στο χώρο των ανένταχτων, αλλά και στο ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ. Δεύτερο: Να ρίξει γέφυρες κυβερνητικής συνεργασίας ως «προοδευτικό κεντρώο» κόμμα προς το ΚΙΝΑΛ, αλλά και προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως στην περίπτωση κυβερνητικής συνεργασίας των τριών αστικών κομμάτων.
Η αστική ιδεολογία, ιδίως όταν εκλαϊκεύεται σε προπαγάνδα, αποκτά έναν ιδεαλιστικό χαρακτήρα, αντικαθιστά την πραγματικότητα με μιαν αυθαίρετη έννοια. Αυτή είναι η σχέση του δήθεν προοδευτικού φιλολαϊκού ακραίου κέντρου, που επικαλείται ο Μακρόν και άλλοι αστοί πολιτικοί, με την πραγματική δεξιά, αντιλαϊκή, αντιδραστική πολιτική που ασκούν. Από την αρχή της εκλογής του το 2917, ο Μακρόν έσπευσε ν’ αποτυπώσει το ταξικό στίγμα της πολιτικής του: Μείωσε τη φορολογία των επιχειρήσεων από το 33% στο 25%, και πρόσφερε πακέτα φοροαπαλλαγών και κινήτρων στο μεγάλο κεφάλαιο. Στον αντίποδα, κλιμάκωσε την αντεργατική, αντιλαϊκή επίθεση, αναθεωρώντας τον εργατικό κώδικα, υπονομεύοντας περαιτέρω τις συλλογικές συμβάσεις, μειώνοντας τις παροχές στους ανέργους και την αμοιβή της μαθητείας.
Η κεντρώα στροφή ως μετριοπαθής προοδευτική δήθεν πολιτική επιλογή κερδίζει έδαφος στον αστικό πολιτικό χώρο
Στις συντάξεις υιοθέτησε το νεοφιλελεύθερο κεφαλαιοποιητικό σύστημα διακυβεύοντας τα αποθεματικά στα χρηματιστήρια. Επέβαλε επί μήνες το καθεστώς έκτακτης ανάγκης, τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις αγωνιστικών εκδηλώσεων και συναθροίσεων. Ενάντια στις διαδηλώσεις κινητοποίησε 90.000 άνδρες των δυνάμεων καταστολής, ακόμη και έφιππη αστυνομία. Χρησιμοποιήθηκαν αντλίες νερού, πλαστικές σφαίρες, ενώ πραγματοποιήθηκαν χιλιάδες συλλήψεις σε εφαρμογή ενός δρακόντειου τρομοκρατικού νόμου. H ακραία βία προκάλεσε, μάλιστα, την αντίδραση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Αν αυτά πράττει ο κεντρώος Μακρόν γιατί το σύστημα να προσφύγει στις υπηρεσίες της Λεπέν;