της Ματίνας Παπαχριστούδη
Όταν το 2012 ο ανθύπατος του ΔΝΤ Μπόμπ Τράα απαιτούσε από το ελληνικό σύστημα να σπάσει το τρίγωνο της διαπλοκής τραπεζών-πολιτικών και ΜΜΕ, ελάχιστοι υποπτεύονταν τον τρόπο που αυτό θα συνέβαινε τέσσερα χρόνια μετά. Στα συντρίμμια της ελληνικής κοινωνίας η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ καθοδηγεί το στήσιμο της νέας ολιγαρχικής ομάδας με νέους όρους στο μεταξύ τους παιχνίδι. Με κανόνες που καθοδηγούνται όχι στα γραφεία των ΜΜΕ ή τους πολιτικούς πρωινούς καφέδες αλλά σε πολυτελή γραφεία πολυεθνικών με συμβούλους και μάνατζερ.
Υπό αυτό το πρίσμα η υποχρέωση που θεσμοθέτησε σχεδόν χωρίς καμία αντίδραση-κι αυτό είναι το εντυπωσιακό- η κυβέρνηση για τη δημοσιοποίηση της διαφημιστικής δαπάνης των τραπεζικών ιδρυμάτων είναι το κατώφλι στη νέα εποχή κυριαρχίας της ολιγαρχίας με όπλο τους τη διαφθορά. Η διαφημιστική δαπάνη θα δημοσιοποιείται, όπως και οι χορηγίες, τα ΜΜΕ θα ακτινογραφούνται, η μαρίδα της media-κής διαπλοκής θα αναγνωρίζεται, το πολιτικό κοινό θα ικανοποιείται.
Η πρώτη δημοσιοποίηση των διαφημιστικών δαπανών από τις 4 συστημικές τράπεζες οι οποίες βρίσκονται υπό πλήρη έλεγχο της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας ήταν αναλυτικότατη. Μακροσκελείς λίστες με μεγάλα, μικρά και ανύπαρκτης εμβέλειας Μέσα και sites, οικονομική στήριξη σε ατομικές επιχειρήσεις πληροφόρησης, χορηγίες σε ύποπτης προέλευσης εκδηλώσεις ή άτομα. Τα ονόματα και τα Μέσα παραδόθηκαν σε ενδελεχή έρευνα ταυτοποίησης και εμβέλειας της διαπλοκής όπως τη γνωρίζουμε τα τελευταία 23 χρόνια.
Οι λίστες επιβεβαίωσαν αυτό που γνωρίζαμε χωρίς στοιχεία. Τα τραπεζικά ιδρύματα το δύσκολο έτος του 2015, όταν η στρόφιγγα χρήματος ήταν ερμητικά κλειστή για την οικονομία, διέθεσαν περί τα 43 εκατ. ευρώ για να μπουκώσουν τα ΜΜΕ. Για να κατανοήσουμε την τάξη μεγέθους, αρκεί να αναφέρουμε πως το ποσό των περίπου 45 εκατ. ευρώ δαπανούνταν από τις τράπεζες σε εποχές διαφημιστικής ευδαιμονίας. Όταν δηλαδή το σύνολο της διαφημιστικής αγοράς έφθανε σχεδόν το ένα δισεκατομμύρια ευρώ. Το 2015 η διαφήμιση της αγοράς μετά βίας φαίνεται να ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ. Κι όμως οι τράπεζες δεν έκοψαν τα κονδύλια στήριξης των ΜΜΕ, εύκολο να εξηγηθεί το γιατί. Αναλύοντας τις λίστες διαπιστώνουμε πως πέρα από τα μεγάλα Μέσα, κανάλια, εφημερίδες και συγκροτήματα, αυτά δηλαδή που λειτούργησαν σαν ερπύστριες του ΔΝΤ και του ευρωπαϊκού κεφαλαίου στο σώμα της χώρας, περιλαμβάνονται πολλά από τα χαρακτηριζόμενα ως «λαμόγια» των media, άτομα που κατηγορούνται για εκβιασμούς, πολιτικοί φίλοι της ΝΔ και λοιποί σιτιζόμενοι σε αυλές από τα απομεινάρια της διαπλεκόμενης εξουσίας. Πολύ απλά οι τράπεζες πλήρωναν αδρά για το προϊόν της προπαγάνδας και χειραγώγησης.
Οι όροι πλέον αλλάζουν. Το νέο ολιγαρχικό σύστημα έχει άλλους τρόπους ελέγχου και πληρωμών, μαύρο χρήμα, off shore εταιρείες, επιστροφές κάτω από το τραπέζι, μαύρες σακούλες πληρωμών. Το όπλο κυριαρχίας της είναι πλέον η διαφθορά. Η μεγάλη αποκάλυψη των Panama papers όπως και των Lux Leaks το καταδεικνύει.