Η Τουρκία φοβάται ότι η αλληλεγγύη στους Κούρδους μπορεί να πυροδοτήσει ευρύτερη εξέγερση του κουρδικού και τουρκικού λαού. Γι’ αυτό και αντιπαραβάλλει τόση βία, υποστηρίζει ο Σεΐτ Αλντογάν* μιλώντας στο Πριν με αφορμή την κήρυξη στρατιωτικού νόμου σε πολλές πόλεις και τους νεκρούς διαδηλωτές στην Τουρκία.
συνέντευξη στον Γιάννη Ελαφρό
*Ο Σεϊτ Αλντογάν είναι ανταποκριτής στην Αθήνα της τουρκικής εφημερίδας Εβρενσέλ
– Τι έκταση έχουν οι αντιδράσεις στην Τουρκία για τη στάση της κυβέρνησης Ερντογάν – Νταβούτογλου στη Συρία; Ποιες πολιτικές δυνάμεις αντιδρούν; Οι διαδηλωτές είναι μόνο ή κυρίως κουρδικής καταγωγής ή και τουρκικής; Ποια είναι τα αιτήματα των διαδηλωτών;
– Απ’ την αρχή η πολιτική της Τουρκίας γύρω από τη Συρία προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις μέσα στις πλατιές μάζες όλων των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων, συνδικάτων, δημοκρατικών φορέων και διανοουμένων. Η Αριστερά είχε πάρει σαφής θέση και τόνιζε: «Καμία παρέμβαση στα εσωτερικά της Συρίας». Η στάση της Τουρκίας θεωρήθηκε απειλή αλλά ταυτόχρονα και επεκτατισμός.
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης υποστήριξε ότι η Τουρκία δεν πρέπει να μπει σε καινούργιες περιπέτειες με τις γειτονικές χώρες. Παράλληλα το κόμμα των Γκρίζων Λύκων και οι εθνικιστικές τάσεις που προέρχονται απ’ την παραδοσιακή πολιτική της Τουρκίας υποστήριζαν ότι η Τουρκία εξαιτίας των εθνικών συμφερόντων δεν μπορεί να είναι θεατής των εξελίξεων.
Οι αντιδράσεις δεν ξεκίνησαν με το Κομπάνι απλά με αυτό κορυφώθηκαν. Σχεδόν σε όλες τις κουρδικές πόλεις και τις μεγάλες πόλεις της Τουρκίας όπως Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Άδανα, Άγκυρα, οι μάζες αντέδρασαν ανοιχτά ενάντια στη στάση της Τουρκίας που απ’ την αρχή εξόπλιζε και πρόσφερε βοήθεια σε όλα τα επίπεδα στην ισλαμοφασιστική οργάνωση ISIS. Όταν γράφτηκαν αυτές οι στήλες, στις διαδηλώσεις είχαν χάσει τη ζωή τους 22 άτομα, πάνω από 150 ήταν οι τραυματίες και περίπου 400 οι προσαγωγές και συλλήψεις.
Αναμφισβήτητα ο φόβος της Τουρκίας είναι τεράστιος απ’ αυτές τις αντιδράσεις και γι’ αυτό μέσα σε μία μέρα σε δεκάδες πόλεις εφαρμόστηκε στρατιωτικός νόμος και κατέβηκαν στους δρόμους στρατιώτες και άρματα μάχης όπως τανκς, αύρες κ.λπ. Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας ανακοίνωσε ότι «ενάντια στη βία θα αντιδράσουμε με διπλάσια βία». Ύστερα απ’ αυτή τη δήλωση σε κάθε σχεδόν διαδήλωση η αστυνομία άνοιξε πυρ στους διαδηλωτές αλλά όπως αποδεικνύεται και με στοιχεία κατέβασαν και παρακρατικές οργανώσεις. Φαίνεται ότι η κυβέρνηση της Άγκυρας φοβάται έναν γενικό ξεσηκωμό του κουρδικού και τουρκικού λαού.
Οι διαδηλώσεις αυτές δεν έγιναν φυσικά μόνο στο Κουρδιστάν, σημειώθηκαν και σε τουρκικές πόλεις όπως αναφέραμε παραπάνω με τη συμμετοχή και των Τούρκων. Όπως και στις κουρδικές πόλεις έτσι και στην Κωνσταντινούπολη έχουν κατεβάσει στρατό.
Ήδη η Συνομοσπονδία Δημοσίων Υπαλλήλων (KESK), η Συνομοσπονδία Εργατικών Συνδικάτων (DISK), η Συνομοσπονδία Επαγγελματικών Οργανώσεων (ιατρικό σωματείο, μηχανικοί κ.λπ.) έχουν πάρει απόφαση για 24ωρη απεργία σαν ένδειξη συμπαράστασης στο Κομπάνι αλλά και σαν ένδειξη διαμαρτυρίας προς την κυβερνητική πολιτική για τη Συρία.
Επίσης στα πανεπιστήμια σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα καθηγητές και φοιτητές διαδήλωσαν μαζί και δέχτηκαν άγριες επιθέσεις της αστυνομίας. Πολλοί απ’ αυτούς συνελήφθησαν.
Τα αιτήματα των διαδηλωτών είναι η Τουρκία να σταματήσει να εξοπλίζει και να υποστηρίζει την ισλαμοφασιστική οργάνωση ISIS και να πάψει να παρεμβαίνει στα εσωτερικά των γειτονικών χωρών. Οι κουρδικές οργανώσεις απαιτούν η Τουρκία να ανοίξει τα σύνορά της με το Κομπάνι και να βοηθήσει την κουρδική αντίσταση.
– Γιατί η κυβέρνηση απάντησε με τέτοια ωμή καταστολή;
– Διότι φοβάται τον γενικευμένο ξεσηκωμό ενάντια στην πολιτική του καθεστώτος. Γνωρίζουν πάρα πολύ καλά ότι πια το κουρδικό ζήτημα έχει φτάσει σε σημείο όπου το ένα κομμάτι δεν ξεχωρίζει απ’ το άλλο (Κουρδιστάν Συρίας, Ιράκ, Τουρκίας και Ιράν). Υπάρχουν λόγοι για ένα μαζικό ξεσηκωμό με βάση εθνικές διεκδικήσεις. Ταυτόχρονα οι αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια στην Τουρκία φοβίζουν το καθεστώς της Άγκυρας μήπως τυχόν μετατραπούν σε γενικό ξεσηκωμό. Το δε κουρδικό ζήτημα για την Τουρκία μπορεί να αποτελέσει αδύναμο κρίκο και να φέρει σε πολύ δύσκολη θέση την τουρκική κυβέρνηση.
– Ποια είναι η στάση της τουρκικής κυβέρνησης στη Συρία και ευρύτερα απέναντι στο Ισλαμικό Κράτος; Ποιο είναι το σχέδιο Ερντογάν;
– Η Τουρκία απ’ την αρχή πήρε ενεργό μέρος υπέρ της αντιπολίτευσης της Συρίας και κατηγόρησε το καθεστώς του Άσαντ ότι είναι δικτατορία και καταπιεστικό καθεστώς πάνω στα έθνη. Βέβαια ως έθνος εννοούσε περισσότερο τους Σουνίτες που βρίσκονται στην αντιπολίτευση.
Καταρχήν το κύριο πρόβλημα για την Τουρκία είναι το κουρδικό ζήτημα. Με την κήρυξη αυτονομίας των Κούρδων στα σύνορά της η Τουρκία θεωρεί απειλή την ύπαρξη ανεξάρτητων κουρδικών περιοχών στο μεγαλύτερο μέρος των συνόρων της. Γι’ αυτό απ’ την αρχή προσέφερε κάθε βοήθεια στο ISIS για να εξοντώσει την κουρδική αυτονομία και την αντίσταση. Εάν αλλάξει η συγκυρία στην περιοχή προς όφελος των Κούρδων η Τουρκία θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι ότι η Τουρκία ως χώρα με επεκτατική πολιτική αλλά και «στρατηγικός σύμμαχος» της Αμερικής επένδυσε και επενδύει στον σουνιτικό άξονα που βρίσκεται στις χώρες όπου υπάρχουν σιιτικά καθεστώτα. Μια αναδιάρθρωση αυτών των χωρών σημαίνει περισσότερη ενίσχυση του άξονα που βρίσκεται και η Τουρκία μέσα αλλά ταυτόχρονα δυνατότητες επεκτατισμού. Να θυμηθούμε ότι τα πρώτα προβλήματα στις σχέσεις του Ιράκ και της Τουρκίας ξεκίνησαν απ’ την υποστήριξή της στους Σουνίτες του Ιράκ.
Με λίγα λόγια, ο στόχος είναι και να έχει επεκτατική δυνατότητα και να αναλάβει τον κύριο ρόλο στην περιοχή και στην ευρύτερη περιφέρεια απαλλασσόμενη απ’ τις κουρδικές απαιτήσεις.
– Η εφημερίδα Εβρενσέλ κατηγορεί Ερντογάν και Νταβούτογλου πως στήριξαν ή και στηρίζουν το Ισλαμικό Κράτος. Έχετε στοιχεία γι’ αυτό;
– Η εφημερίδα Εβρενσέλ σε καθημερινή βάση σχεδόν κατεβάζει τις μάσκες του Ερντογάν και του Νταβούτογλου με αποκαλυπτικές ειδήσεις, άρθρα και κείμενα. Επανειλημμένες φορές δημοσίευσε φωτογραφίες και μαρτυρίες που αποδεικνύουν τη σχέση της κυβέρνησης της Άγκυρας με το ISIS.
Πολλές εφημερίδες όπως και η Εβρενσέλ δημοσίευσαν τα στρατόπεδα των ισλαμιστών μέσα στην Τουρκία. Η Κρατική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΜΙΤ) έστειλε δεκάδες στρατιωτικά φορτηγά με υλικά στο ISIS κι ο Ερντογάν τιμώρησε τους αξιωματικούς του στρατού που είχαν πιάσει αυτά τα φορτηγά. Αμέσως μετά άλλαξε το σχετικό νόμο για τη ΜΙΤ και σήμερα καθοδηγείται κατευθείαν απ’ τον πρωθυπουργό.
Με λίγα λόγια και η κοινή γνώμη της Τουρκίας και η παγκόσμια κοινή γνώμη ξέρουν ότι η Τουρκία είναι απ’ τις χώρες που δυνάμωσαν το ISIS.
– Οι βομβαρδισμοί και γενικότερα η επέμβαση των ΗΠΑ και άλλων ιμπεριαλιστικώνν κρατών σε Συρία και Ιράκ αποτελούν απάντηση στο αντιδραστικό σκοταδιστικό ISIS; Μήπως καλυτερέψουν τα πράγματα;
– Ο βομβαρδισμός και η επέμβαση των ΗΠΑ και άλλων ιμπεριαλιστικών χωρών στη Συρία και το Ιράκ δεν αποτελούν απάντηση στο ISIS και στις αντιδραστικές οργανώσεις. Το ISIS είναι παράνομο παιδί των αμερικάνικων και υπόλοιπων ιμπεριαλιστικών εισβολέων σε Συρία, Ιράκ και άλλες χώρες. Ο αμερικάνικος άξονας στο μοίρασμα της γης και της αγοράς προσπαθεί να επεκτείνει την κυριαρχία του οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά.
Στόχος η αυτοδιάθεση με δημοκρατικό χαρακτήρα
Ο Ερντογάν εφάρμοσε στο ακέραιο τα μέτρα ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας
– Βλέπετε τη δυνατότητα, μέσα απ’ αυτή την αναταραχή, να δημιουργηθεί κουρδικό κράτος σε περιοχές του Ιράκ; Τι χαρακτήρα παίρνει ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Κούρδων σήμερα; Πως θα διασφαλιστεί η ανεξαρτησία του από τα σχέδια των ΗΠΑ;
– Η κουρδική περιοχή στο Ιράκ θεωρείται η πιο σταθερή περιοχή σε σύγκριση με τα υπόλοιπα κομμάτια. Είναι φανερό ότι οι Κούρδοι έχουν στόχο να προχωρήσουν σε ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος. Οι Κούρδοι του Ιράκ αποτελούν το 15% του πληθυσμού του Ιράκ. Ωστόσο ως μειονότητα σήμερα έχουν ένα αυτόνομο καθεστώς το οποίο λειτουργεί σαν κράτος. Με δικιά του σημαία, βουλή, στρατό κ.ά. Με λίγα λόγια, στην ουσία είναι ένα κράτος που δεν έχει κηρύξει την ανεξαρτησία του. Δεν φαίνεται ότι σύντομα μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος για αναγνώριση. Ούτε η Αμερική ούτε οι υπόλοιποι ιμπεριαλιστές αυτή τη στιγμή επιθυμούν μια τέτοια εξέλιξη. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Κούρδων σήμερα έχει στόχο την αυτοδιάθεση του κουρδικού λαού με δημοκρατικό χαρακτήρα.
– Υπάρχει κίνδυνος η τουρκική κυβέρνηση, πιεσμένη από τις εξελίξεις στα νοτιοανατολικά, να προσπαθήσει να δημιουργήσει ένταση στο Αιγαίο και στην Κύπρο;
– Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται εφικτό ότι η Τουρκία μπορεί να ανοίξει καινούργια μέτωπα με άλλες γειτονικές χώρες. Τα προβλήματα της Μέσης Ανατολής και η ανάμειξη της Τουρκίας ήδη προκαλούν μεγάλο πονοκέφαλο, μια ένταση είτε για την Κύπρο είτε για το Αιγαίο δεν θα συνέφερε καθόλου το καθεστώς της Άγκυρας.
– Μετά τις προεδρικές εκλογές ο Ερντογάν εμφανίζεται πανίσχυρος. Πως τα κατάφερε; Υπάρχουν δυνατότητες για μια αντεπίθεση του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς στην Τουρκία;
– Ο Ερντογάν απ’ την αρχή μέχρι τώρα εμφανίζεται να ακολουθεί μια πολιτική προς όφελος των λαών της Τουρκίας και είναι ενάντια στην εξάρτηση των ιμπεριαλιστικών χωρών. Είναι μια πραγματικότητα το γεγονός ότι ο Ερντογάν εφάρμοσε όλες τις πολιτικές που επιθυμεί το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα και μονοπωλιακές εταιρείες δημιουργώντας μια ισχυρή τάξη του κεφαλαίου. Η Τουρκία απαιτεί μερίδιο απ’ όλες τις χώρες ακόμα και απ’ την ΕΕ, αλλά ταυτόχρονα χρησιμοποιεί και εκμεταλλεύεται τη θρησκεία και τον εθνικισμό σε κάθε επίπεδο. Και άλλους παράγοντες μπορεί να μετρήσει κανείς για την ισχυροποίηση του Ερντογάν.
Πάντα υπάρχει δυνατότητα για αντεπίθεση του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς στην Τουρκία. Υπάρχει ένα δυνατό κίνημα που παλεύει και αγωνίζεται καθημερινά εναντίον του συστήματος. Ωστόσο οι αντικειμενικές δυσκολίες και οι αδυναμίες είναι ένα σοβαρό ζήτημα μπροστά στο κίνημα. Μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία είναι χώρα που μοιάζει με κουβάρι που έχει χίλιες δύο άκρες: πολλές αντιθέσεις, πολλά προβλήματα.
– Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες του Κόμματος Εργασίας σήμερα;
– Η προτεραιότητα του Κόμματος Εργασίας είναι η οργάνωση της εργατικής τάξης και όλων των καταπιεσμένων στρωμάτων ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Ένα σοβαρό ζήτημα αποτελεί ο αγώνας που πρέπει να οργανωθεί για τα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες σε κάθε επίπεδο. Φυσικά το κουρδικό αποτελεί σημαντικό ζήτημα. Το Κόμμα Εργασίας αγωνίζεται για ίσα δικαιώματα των λαών και των μειονοτήτων της Τουρκίας.
