Με δεδομένη την εξάπλωση του COVID-19 παγκοσμίως, η κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία λίγες μέρες πριν μάς διαβεβαίωνε ότι «η χώρα είναι θωρακισμένη» (Β. Κικίλιας, 24/2), κλείνει με ΠΝΠ τον ένα χώρο μετά τον άλλο και επιβάλει μέτρα σε όσους μένουν ανοιχτοί. Των ΠΝΠ εξαιρούνται οι εκκλησίες, άλλωστε στο βαθιά ελληνορθόδοξο κράτος, «κανείς δεν μπορεί να πει στην εκκλησία τι να κάνει» (Μ. Βορίδης, 10/3).
ΤΟ ΤΣΑΚΙΣΜΕΝΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ
Χωρίς σοβαρό σχεδιασμό και με συνεχείς αντιφάσεις, οι αποφάσεις που λαμβάνονται ένα στόχο έχουν: να μπορέσει να ανταποκριθεί στην επέλαση του ιού ένα τσακισμένο, υποστελεχωμένο και υποχρηματοδοτούμενο σύστημα δημόσιας υγείας , που στα μνημονιακά χρόνια αποδυναμώθηκε περαιτέρω από υλικά και προσωπικό και οδηγήθηκε σε συρρίκνωση, νοσοκομεία έκλεισαν, ενώ αυτοί που σήμερα το επικαλούνται το δυσφήμιζαν κάθε μέρα που περνούσε. Οι συνάδελφοί μας στην Υγεία, αντιμετωπίστηκαν σαν “ δημοσιονομικό βάρος”, κάποιοι εξαιρέθηκαν από τα βαρέα και ανθυγιεινά, απώλεσαν, όπως όλοι μας, μεγάλο μέρος του εισοδήματος τους, ενώ κλήθηκαν να βγάζουν εξαντλητικές εφημερίες απλήρωτοι επί μήνες, σηκώνοντας όλο το βάρος των διαλυμένων δομών υγείας της χώρας. Σήμερα καλούνται να βάλουν ξανά πλάτη.
Το νοσοκομείο του Ρίου κλήθηκε πρώτο να αντιμετωπίσει τον COVID-19. Έχει 340 κενές θέσεις για γιατρούς και νοσηλευτές. Κι όμως λειτουργεί με έναν νοσηλευτή ανά κλινική το βράδυ, οι ειδικευόμενοι έχουν εφημερία μέρα παρά μέρα, οι ασθενείς δε χωράνε ούτε στα ράντζα, διασωληνωμένοι άνθρωποι μένουν σε απλά δωμάτια. Το 2019 αντιμετωπίστηκαν 91.522 περιστατικά στα επείγοντα. Τώρα καλείται, με μέρος του προσωπικού σε κατ’ οίκον περιορισμό, να ανταποκριθεί στην κρίση (βλ. ανοιχτή επιστολή γιατρού), ενώ οι υποκριτικές έκτακτες προσλήψεις αφορούν 3 γιατρούς και 6 νοσηλευτές…
Αυτό το ΕΣΥ καλείται να ανταποκριθεί στον ιό COVID-19 που πλέον έχει αναβαθμιστεί σε πανδημία από τον ΠΟΥ. Όλοι οι υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς ξαφνικά θυμήθηκαν τις κρατικές ενισχύσεις/εγγυήσεις και το δημόσιο σύστημα υγείας. Η κυβέρνηση πρόσφατα καμάρωνε για την πρόσληψη 1.500 ειδικών φρουρών, αφήνοντας σχολεία και νοσοκομεία χωρίς προσωπικό. Θα προκαλούσε θυμηδία αν τα πράγματα δεν ήταν σοβαρά…
Ενώ γενικά λεφτά δεν υπήρχαν, ξαφνικά, βρέθηκαν 200 εκατομμύρια για τη δημόσια Υγεία. Πάλι καλά. Αλλά πού ήταν τόσο καιρό; Όταν οι ασθενείς με σοβαρά νοσήματα περίμεναν μήνες για μια θεραπεία, όταν η γρίπη σάρωνε, όταν το μόνο που απασχολούσε ήταν το πλάνο παράδοσης δομών του ΕΣΥ σε ιδιώτες. Πού είναι οι ιδιώτες τώρα; Προσφέρθηκαν να καλύψουν ένα μέρος των αναγκών; Όχι βέβαια. Απλά εκμεταλλεύονται την κρίση για να βγάλουν λεφτά.
Οι γιατροί φώναζαν. Στο νοσοκομείο “Αττικόν”, κέντρο αναφοράς, οι κινητοποιήσεις ήταν συνεχείς για τα ράντζα, την υποστελέχωση, την υποχρηματοδότηση. Άκουγαν οι κυβερνήσεις; Και τελικά πόσοι στάθηκαν στο πλευρό των υγειονομικών, διεκδικώντας τα ΔΙΚΑ ΜΑΣ δικαιώματα στη δημόσια υγεία ;
Ιδού λοιπόν, μια κρίση μεγάλης κλίμακας που δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω από το χαλί. Επειδή δεν αντέχουν τα εργαστήρια, ο γιατρός που αντιμετωπίζει ένα ύποπτο κρούσμα πρέπει να περάσει από χίλια μύρια κύματα –τον ΕΟΔΥ- για να προχωρήσει το τεστ . Ο Πρωθυπουργός κι οι συν αυτώ βέβαια εξετάστηκαν άμεσα, μετά το κρούσμα στο οικογενειακό περιβάλλον κυβερνητικού στελέχους… Παράλληλα, τα νοσοκομεία αναστέλλουν λειτουργίες κι οι ιδιώτες γιατροί κλείνουν ιατρεία. Τι θα γίνει με τα λιγότερο ή απολύτως σοβαρά προβλήματα υγείας, πέραν του ιού;
Μέτρα καταστολής επ’ ευκαιρία
Στο όνομα της καταπολέμησης του COVID-19 λαμβάνονται σειρά αντιδραστικών και αντεργατικών μέτρων, που εδώ και καιρό κάποιοι ήθελαν να περάσουν: προγράμματα εργασίας και υπερωρίες δεν καταγράφονται στην ΕΡΓΑΝΗ, θεσμοθετείται το ελαστικό ωράριο και η επέκτασή του (βλ. σούπερ μάρκετ), η εκ περιτροπής και εξ αποστάσεως εργασία, οι μετακινήσεις προσωπικού σε υπηρεσίες πιο “μάχιμες”, οικονομικά κρίσιμες, κ.λπ. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες: αυτά τα έκτακτα μέτρα ήρθαν για να μείνουν. Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι αρκετό για να πείσει και τον πιο καλόπιστο. Εξάλλου, στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται: εν μέσω πανδημίας πέρασε και το νέο ασφαλιστικό με πρόβλεψη για σύνταξη στα 72 χρόνια. Σε λίγο θα απαγορευθούν και οι “συναθροίσεις”, να τελειώνουμε και με τις διαδηλώσεις, μια για πάντα. Ουδέν μονιμότερο του προσωρινού.
Μέτρα περνάνε εναντίον μας χωρίς αντίλογο, μια και κάποιοι, πολύ πρόθυμα, αναστέλλουν οποιαδήποτε συνδικαλιστική δραστηριότητα. Άλλοι σπεκουλάρουν, ζητώντας “μέτρα τώρα”, ξεχνώντας ότι το θέμα αφορά την καρδιά του ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ. Το κεφάλαιο θα βγάλει τα λεφτά του, η κρίση είναι μια ευκαιρία, εργαζόμενοι θα μείνουν απλήρωτοι, θα απολυθούν, τα μέτρα υπέρ των επιχειρήσεων δε θα λύσουν τα ΔΙΚΑ ΜΑΣ προβλήματα, το χρήμα θα συνεχίσει να ρέει και την κρίση θα πληρώσουμε εμείς μέσω και φορολογίας ( ήδη, οι εργαζόμενοι, μέσω μείωσης άδειας, θα πληρώσουν 25% των χαμένων μεροκάματων) . Το πε άλλωστε ο Πρόεδρος της ΓΣΕΕ: « Μία επιδημία […] δεν έχει ταξικά χαρακτηριστικά […] μην επιχειρήσουν κάποιοι να δώσουν ταξική διάσταση […] το κόστος θα πρέπει να το αναλάβουμε όλοι».
Ατομική ευθύνη, κοινωνική υπευθυνότητα και κοινότητα
Επί δεκαετίες οι κυβερνώντες, με τη βοήθεια των πρόθυμων ΜΜΕ, καλλιεργούσαν τον κοινωνικό αυτοματισμό και κανιβαλισμό, τις ατομικιστικές αντιλήψεις. Ξαφνικά θυμήθηκαν την κοινότητα, την ατομική και κοινωνική ευθύνη. Όμορφα και υποκριτικά λόγια από αυτούς που στρέφουν τη μία κοινωνική ομάδα ενάντια στην άλλη. Με σποτ καλούν να μείνουμε σπίτι, λες κι οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να χάσουν μερικά μεροκάματα, λες κι αν αρνηθούν να πάνε στη δουλειά δε θα απολυθούν… Της υπευθυνότητας ασφαλώς εξαιρείται το κεφάλαιο. Ο Α. Γεωργιάδης πρόσφερε κάλυψη στο νέο μαυραγοριτισμό, την αισχροκέρδεια σε μάσκες, αντισηπτικά: «Στον καπιταλισμό τις τιμές τις καθορίζει η προσφορά και η ζήτηση […] μας ενδιαφέρει […] η επάρκεια, όχι όμως να καθορίσουμε και τις τιμές» .
Όσο για την “κοινότητα”; Ποιους ακριβώς αφορά εν μέσω ιού; Συμπεριλαμβάνει άστεγους; Ηλικιωμένους που δεν έχουν βοήθεια από κανέναν; Όσους ζουν πολύ κάτω από το όριο της φτώχιας; Κρατούμενους σε γεμάτα κελιά αστυνομικών τμημάτων και φυλακών; Πρόσφυγες και μετανάστες στοιβαγμένους σε άθλια στρατόπεδα χωρίς στοιχειώδεις υγειονομικές συνθήκες, οικογένειες χωρίς στέγη, χωρίς ΑΜΚΑ, χωρίς καμία πρόβλεψη για παροχή ιατροφαρμακευτικής φροντίδας; Ο Πρωθυπουργός (στις 27/2), ενώ ήταν σαφές ότι τα κρούσματα ήρθαν από την Ευρώπη, τους κατηγόρησε και για τον COVID-19. Μόνο που ο ιός ήρθε να μας θυμίσει πως τα σύνορα είναι απλά μια γραμμή στο χάρτη.
Το ΕΚΠΑ κι ο ιός
Η Διοίκηση του ΕΚΠΑ, όπως άλλωστε είχε δηλώσει (συνάντηση με ΔΣ 6/3), ακολούθησε τα κυβερνητικά μέτρα. Από τις 12/3 σταμάτησε τα μαθήματα και έκλεισε το Ίδρυμα για απολύμανση. Για τους εργαζόμενους η ανακοίνωση μέτρων καθυστέρησε πολύ (Πράξη Πρύτανη, 15/3). Ενώ το “μένουμε σπίτι” λεγόταν συνέχεια και μετ’ επιτάσεως στα κανάλια, η Διοίκηση δεν έδινε κατευθύνσεις. Αποτέλεσμα; Να δημιουργηθεί μια σύγχυση άνευ προηγουμένου που κορυφώθηκε το Σαββατοκύριακο. Μια σύγχυση που θα μπορούσε και θα έπρεπε να έχει αποφευχθεί.
Εξάλλου, μέχρι την Πέμπτη όλα κυλούσαν “κανονικά”. Το πιο κραυγαλέο παράδειγμα; Οι εργαζόμενοι στον καθαρισμό συνέχιζαν να δουλεύουν χωρίς κανένα μέτρο προφύλαξης , καλύπτοντας τεράστιες εκτάσεις. Κλήθηκαν να περάσουν και τα πόμολα με χλωρίνη, λες κι είναι ατρόμητοι στα μικρόβια, λες και περισσεύει χρόνος για να κάνουν και τη δουλειά της απολύμανσης. Η Διοίκηση του ΕΚΠΑ μπορεί να διαθέτει εκατομμύρια για να ιδρύει Κέντρα Αριστείας, αλλά για συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας δεν έχει, είναι γνωστό. Δουλεύουμε ούτως ή άλλως σε κτήρια με αυξημένη επικινδυνότητα, δεν πειράζει να εκτεθούμε λίγο παραπάνω…
Τελικά μέτρα ανακοινώθηκαν. Από αυτά προκύπτει ότι η Διοίκηση δίνει προτεραιότητα σε δύο άξονες: Α. να στηθούν τώρα, εσπευσμένα, υποδομές για εξ αποστάσεως εκπαίδευση και Β. να συνεχιστεί η ροή χρήματος μέσω προγραμμάτων, κ.α. Υπάρχουν όμως εργαζόμενοι που εξαιρούνται του κινδύνου μετάδοσης του ιού ; Προφανώς, όχι.
Από ώρα σε ώρα ανακοινώνονται περισσότερα μέτρα από την κυβέρνηση. Κανείς δεν ξέρει τι θα αποφασιστεί τις επόμενες μέρες. Η δική μας οπτική είναι αυτή του αγωνιζόμενου ανθρώπου, ενός ανθρώπου που οραματίζεται μία κοινωνία που τους χωράει όλους. Απαιτούμε:
Η Διοίκηση να δώσει σαφείς οδηγίες για την ασφάλεια των εργαζομένων
Διασφάλιση όλων των συμβασιούχων, ειδικά αυτών που η μισθοδοσία τους προκύπτει από αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα που σταματάνε τη λειτουργία τους. Πληρωμή των μισθών όλων χωρίς καθυστερήσεις λόγω έκτακτων μέτρων
Προστασία όλου του πληθυσμού χωρίς καμιά διάκριση, στήριξη αδύναμων κατηγοριών (ηλικιωμένοι, άστεγοι, φυλακισμένοι). Άμεση εκκένωση των άθλιων στρατοπέδων προσφύγων/μεταναστών, ΑΜΚΑ σε όλους και μεταφορά τους σε ασφαλείς υγειονομικά χώρους στον αστικό ιστό. Πλήρης δημόσια και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους
Στήριξη των εργαζόμενων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Κανένας χαμένος μισθός, καμιά απόλυση. Δωρεάν παροχή υγειονομικού υλικού και μέτρα προστασίας για όλους
Άμεσα μαζικές μόνιμες προσλήψεις στην Υγεία και προμήθεια υγειονομικού υλικού τώρα. Στεκόμαστε αλληλέγγυοι στον αγώνα που δίνουν οι συνάδελφοί μας στα νοσοκομεία
Στεκόμαστε αλληλέγγυοι σε όλους τους εργαζόμενους που δουλεύουν σε χειρότερες συνθήκες απ’ ό,τι πριν για να εξυπηρετήσουν κοινωνικές ανάγκες. Άμεσες προσλήψεις σε επιχειρήσεις που εξαιρούνται των μέτρων (σούπερ μάρκετ, κούριερ, κ.α.) ώστε όλοι να έχουν την ίδια προστασία
Η ευθύνη του καθενός από μας απέναντι στον εαυτό του και τον περίγυρό του, απέναντι στο συνάδελφο και τον συνάνθρωπό του είναι και η κοινωνική μας ευθύνη και αυτή που θα μας βοηθήσει να βγούμε και από αυτή τη δοκιμασία. Η αλληλεγγύη είναι πάντα το όπλο μας απέναντι σε κάθε δυσκολία.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Σχήμα διοικητικών υπαλλήλων του ΕΚΠΑ
