Δημήτρης Σταμούλης
▸ Σε πλήρη απαξίωση ο ΟΣΕ και οι υποδομές του εδώ και χρόνια, χωρίς προσλήψεις επί 40 έτη
Ξεχειλίζει η οργή στην κοινωνία για το έγκλημα στις ράγες του ιδιωτικοποιημένου σιδηρόδρομου και τις διαχρονικές ευθύνες όλου του αστικού πολιτικού κόσμου και των τελευταίων κυβερνήσεων να είναι έκδηλες, καθώς μεθόδευσαν το ξεπούλημα στην ιταλική FS και προώθησαν την πλήρη απαξίωση των υποδομών, των συστημάτων ασφαλείας αλλά και του προσωπικού. Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι νεκροί είχαν φτάσει τους 57, με φόβους για ακόμα περισσότερους κατά την ταυτοποίηση των σορών, ενώ οι τραυματίες ξεπερνούν τους 70.
Τα συστημικά ΜΜΕ επιχειρούν να εμφανίσουν ως μοναδικό υπαίτιο τον σταθμάρχη, γράφουν για «πάρτι στους σταθμούς», και βγάζουν «λάδι» την ιδιωτική Hellenic Train. Ωστόσο τα ίδια τα γεγονότα τους διαψεύδουν οικτρά. Μία μόλις εβδομάδα πριν από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών είχε καταγγείλει τη διαδικασία των ΣΔΙΤ στον σιδηρόδρομο για τη συντήρηση της υποδομής στο δίκτυο της Βόρειας Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των στάνταρ ασφαλείας των σιδηροδρομικών μεταφορών. Η ΠΟΣ έκανε λόγο για κακή κατάσταση που υπάρχει στην ιδιωτικοποιημένη πρώην ΤΡΑΙΝΟΣΕ και σήμερα Hellenic Train (που εξαγόρασε και την τεχνική βάση), ενώ στηλίτευε την αγορά δήθεν καινούργιων τρένων που έχουν ηλικία 30 ετών.
Ο ΟΣΕ εδώ και πολλά χρόνια δεν έχει προμηθευτεί ούτε ένα μηχάνημα συντήρησης καθώς αυτά που διαθέτει έχουν ηλικία 30 ετών, χωρίς ανταλλακτικά πλέον. Προσλήψεις στον κλάδο Γραμμής έχουν να γίνουν από το… 1985, οι λίγοι που υπηρετούν ακόμη είναι στο όριο συνταξιοδότησης ενώ η επίβλεψη στην εκτέλεση των έργων των αναδόχων είναι ελλιπέστατη. Αποκορύφωμα της λογικής του ξεπουλήματος των πάντων, το γεγονός ότι η παρούσα κυβέρνηση παρέδωσε τη συντήρηση του δικτύου στους ιδιώτες που στο τιμόνι τους έχουν το κέρδος και όχι την ασφάλεια του δικτύου. Τεράστιες αναδεικνύονται και οι ευθύνες της Hellenic Train που όχι μόνο ακόμα δεν έχει δώσει καμία απάντηση για τα αίτια του δυστυχήματος, αλλά ούτε καν τον ακριβή αριθμό των επιβατών. Όσο για τα έργα υποδομής που θα έκανε «άνθρακες ο θησαυρός».
Για τη σημερινή άθλια κατάσταση τεράστιες είναι οι ευθύνες των κυβερνήσεων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ
Πώς φτάσαμε όμως στη σημερινή εγκληματική απαξίωση των ελληνικών σιδηρόδρομων; Τεράστιες είναι οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ που ως κυβέρνηση (με ΑΝΕΛ), το 2017, προχώρησε στην πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην ιταλική FS έναντι μόλις 45 εκατ. ευρώ, υλοποιώντας τον βασικό στόχο των ΕΕ και ΔΝΤ για ιδιωτικοποίηση του ΟΣΕ ως «μνημονιακή υποχρέωση» από το 2010. Τότε ο Αλ. Τσίπρας είχε δηλώσει ότι «η χώρα γλίτωσε από ένα μεγάλο οικονομικό βάρος» και ότι μέσω της ιδιωτικοποίησης θα γίνουν «επενδύσεις στον ελληνικό σιδηρόδρομο, ύψους 500 εκατ. ευρώ». Ενώ ο πρώτος υπουργός Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ και νυν αρχηγός του ΜέΡΑ25, Γ. Βαρουφάκης, το 2015, από το Σίτι του Λονδίνου, είχε δηλώσει ότι ο ΟΣΕ μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί «ακόμη και έναντι… ενός ευρώ», θέτοντας δήθεν όρο… «εγγυήσεις για έργα». Την ιδιωτικοποίηση στήριξαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που είχαν φροντίσει τα προηγούμενα χρόνια να «σπάσουν» την εταιρεία σε ΕΡΓΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ κ.ο.κ., για να γίνει πιο εύκολα το ξεπούλημα. Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και η σημερινή κυβέρνηση, που πρόσφατα προώθησε σύμβαση με την οποία η Hellenic Train θα τσεπώσει 750 εκατ. ευρώ (50 εκατ. ανά έτος) για να εκτελεί δρομολόγια σε «άγονες γραμμές», όπως… «Αθήνα-Θεσσαλονίκη»!
Αναπόφευκτα, η πολιτική διάλυσης ανέβασε την Ελλάδα στην πρώτη θέση στους θανάτους που σχετίζονται με τη λειτουργία των σιδηροδρόμων με βάση τα χιλιόμετρα που διανύονται κάθε χρόνο, αλλά στο «top 7» των χωρών της ΕΕ με τους περισσότερους θανάτους επιβατών τρένων. Παράδειγμα ενδεικτικό της απαξίωσης είναι ότι στις Σέρρες έπαθαν βλάβη φωτεινοί σηματοδότες σε διάβαση και η εταιρεία έβαλε… σεκιουριτάδες να φυλάνε τη γραμμή.
Αυτό το έγκλημα δεν πρέπει να μείνει αναπάντητο. Όπως αναφέρει εύστοχα η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, «σε μια χώρα όπου παντού υπάρχουν κάμερες και όλα παρακολουθούνται, οι μηχανοδηγοί των τρένων οδηγούν στα “τυφλά” […] δίνονται δισ. για Rafale και φρεγάτες, προσλαμβάνονται αθρόα αστυνομικοί, ενώ οι μεταφορές ιδιωτικοποιούνται και μένουν γυμνές αντί να προστατεύονται και να ενισχύονται ως δημόσιο αγαθό».
Την επόμενη μέρα, δεν αρκούν οι γενικόλογες ευχές «να μην ξανασυμβεί». Για να είναι το τελευταίο δυστύχημα, ζητούμενο είναι ο θρήνος και η οργή να μετουσιωθούν σε αντίσταση και αγώνα για ΟΣΕ και δημόσιες μεταφορές που θα λειτουργούν με βάση τις κοινωνικές ανάγκες και όχι το κέρδος είτε του ιδιώτη είτε της όποιας «κρατικής ΑΕ». Διότι η ιταλική FS που ελέγχει την Hellenic Train είναι ένας κρατικός καπιταλιστικός όμιλος που το μέλημά του είναι το μέγιστο κέρδος.
Πιο επίκαιρο από ποτέ γίνεται το αίτημα που διατυπώνει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ για κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση, ενιαιοποίηση και λειτουργία υπό εργατικό έλεγχο του σιδηροδρομικού δικτύου ως απάντηση στην πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων. Διότι «ιδιωτικοποίηση» δεν είναι μόνο να παίρνει ένας ιδιώτης το 51% αλλά και η λειτουργία των δημόσιων δομών, υπηρεσιών και οργανισμών ως ιδιωτικές επιχειρήσεις, ακόμα κι αν τυπικά ανήκουν στο δημόσιο. Γατί «χωρίς αποζημίωση»; Επειδή ο λαός έχει πληρώσει 2 και 3 φορές τα κέρδη των ιδιωτών αλλά και όλες τις υποδομές που χρησιμοποιούν. Και με «εργατικό έλεγχο», επειδή οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που μπορούν να διασφαλίσουν ότι οι διοικήσεις (κρατικές ή ιδιωτικές) θα κάνουν αυτά που πρέπει.
Με προσλήψεις και σταθερές σχέσεις εργασίας, με δημόσιες επενδύσεις και σωστή συντήρηση στα συστήματα ασφαλείας. Χωρίς την επιχειρηματική λογική του κέρδους από τις δημόσιες συγκοινωνίες και μεταφορές. Διότι όλα τα δημόσια αγαθά μπορεί να είναι «ζημιογόνα» για τους ισολογισμούς, αλλά μόνο έτσι μπορούν να είναι «κερδοφόρα» για τον λαό.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (4.3.23)