Γιώργος Μουρμούρης
▸«Το νερό μπαίνει μέσα στη βάρκα. Παρακαλώ, βιαστείτε να μας σώσετε, έχουμε μόνο δέκα λεπτά. Η βάρκα θα βυθιστεί. […] Έχουμε πολλούς ανθρώπους στη βάρκα, οι περισσότεροι είναι μικρά παιδιά. Αν δεν βιαστείτε να μας σώσετε, θα βουλιάξουμε και όλοι θα πεθάνουν».
Είναι τα λόγια ενός πρόσφυγα από τις κουρδικές περιοχές του βόρειου Ιράκ προς τις ελληνικές αρχές, νωρίς τα ξημερώματα της Τρίτης 1 Νοεμβρίου, όπως καταγράφηκαν σε βίντεο που εστάλη στην οργάνωση Aegean Boat Report. Λίγο αργότερα, ο ομιλητής, ο άνθρωπος που τραβούσε το βίντεο και περίπου 50 ακόμη πρόσφυγες και μετανάστες, ανάμεσά τους πολλά μικρά παιδιά, θα παρασύρονταν μαζί με το σκάφος τους στον βυθό του Αιγαίου, προστιθέμενοι στη λίστα των πάνω από 300 ανθρώπων που πνίγηκαν στην ανατολική Μεσόγειο από την αρχή του 2022.
Οι πρόσφυγες και μετανάστες είχαν ξεκινήσει από τη Σμύρνη της Τουρκίας, κατευθυνόμενοι πιθανότατα προς την Ιταλία μέσω της ριψοκίνδυνης «διαδρομής της Καλαβρίας», ένα θαλάσσιο πέρασμα διάρκειας τουλάχιστον μίας εβδομάδας από τα τουρκικά παράλια μέσω των διεθνών χωρικών υδάτων του Αιγαίου, ως το Ιόνιο και της ακτές της Ιταλίας. Στόχος, να παρακαμφθεί η Ελλάδα σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η σαδιστικά βάρβαρη μεταχείριση της οποίας τυγχάνουν πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες όταν πέφτουν στα χέρια των μασκοφόρων του λιμενικού, της Frontex και των διαφόρων «ράμπο» κυνηγών κεφαλών που έχουν ξεχυθεί στη μεθόριο σε αναζήτηση αίματος — όπως φάνηκε ξανά προ ημερών από καταγγελία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για περιστατικό στη Λέσβο.
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, φέτος ο αριθμός των ανθρώπων που επιχειρούν το παράτολμο πέρασμα από την Τουρκία στην Ιταλία έχει διπλασιαστεί: Ενώ μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου του 2021 τη «διαδρομή της Καλαβρίας» είχαν ακολουθήσει 5.664 άτομα, φέτος τουλάχιστον 11.016 άνθρωποι έχουν ήδη προσπαθήσει να φτάσουν στη δεύτερη κατά σειρά ευρωπαϊκή μεσογειακή χερσόνησο, παρακάμπτοντας την Ελλάδα. Πολλοί ακόμη επιχείρησαν τον διάπλου του Αιγαίου, όμως δεν τα κατάφεραν: Οι σοροί τους κείτονται στη θάλασσα των Κυθήρων, της Πάρου και της Νάξου, της νότιας Εύβοιας, της Σάμου, της Χίου και της Λέσβου.
Πώς αντέδρασαν οι ελληνικές αρχές στην είδηση του νέου πολύνεκρου ναυαγίου, λίγα ναυτικά μίλια μακριά από τις ακτές της Αττικής; Το μεσημέρι της Τρίτης, την ώρα που ήδη είχαν αρχίσει να επιβεβαιώνονται οι φόβοι ότι δεκάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους μικρά παιδιά, είχαν παρασυρθεί στον βυθό του Αιγαίου, ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης ξεναγούσε ατάραχος το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων στην Αθήνα, χωρίς μάλιστα να πει ούτε δυο λέξεις για τον πνιγμό δεκάδων ανθρώπων σε «απόσταση βολής» από την πρωτεύουσα.
Όσο για τον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη, στην ευθύνη του οποίου υπάγεται το λιμενικό, εξαπέλυσε άλλη μια από τις συνήθεις επιθέσεις στην Τουρκία που «εξακολουθεί να επιτρέπει στα κυκλώματα των αδίστακτων διακινητών να στέλνουν συνανθρώπους μας στο θάνατο». Μόνο που, παρά τον βρώμικο ρόλο των τουρκικών αρχών, η βασική ευθύνη για τα εγκλήματα που συντελούνται στο Αιγαίο ανήκει στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση: Έχοντας μετατρέψει σε ναρκοπέδιο κάθε ασφαλέστερη δίοδο προς την Ευρώπη-φρούριο, δημιουργούν το αγοραστικό κοινό για τις υπηρεσίες των διαβόητων «δουλεμπόρων», που με το αζημίωτο ωθούν «καραβιές» ολόκληρες ανθρώπων σε ένα ταξίδι θανάτου.