Γιάννης Ελαφρός
▸ 200 δισ. θα φτάσουν τα κέρδη των εταιρειών ενέργειας στην ΕΕ, 3 δισ. στην Ελλάδα· ο Μητσοτάκης τα… «ψάχνει»
Απογειώνονται τα κέρδη των πολυεθνικών και των εγχώριων μονοπωλίων ενέργειας, ενώ τα νοικοκυριά παγώνουν και πληρώνουν ληστρικούς λογαριασμούς. Για «ουρανοκατέβατα» κέρδη μιλάει η ίδια η κομισιόν, κοροϊδεύοντας τους λαούς, καθώς τα κέρδη δεν είναι καθόλου ουρανοκατέβατα. Οφείλονται στον μηχανισμό που έχει στήσει τόσα χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση και τώρα δουλεύει τρελά προς όφελος του κεφαλαίου. Όπως εκτίμησε η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας, οι εταιρείες ενέργειας θα έχουν στην Ευρώπη κέρδη 200 δισ. ευρώ το 2022!
Πρόκειται για ένα καραμπινάτο όργιο κερδοσκοπίας, καθώς μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει μείωση των ποσοτήτων φυσικού αερίου ή άλλων ενεργειακών πόρων από τη Ρωσία ή αλλού, που να «δικαιολογεί» κάποια αύξηση των τιμών. Από τη στιγμή όμως που η ενέργεια έγινε αντικείμενο χρηματιστηριακής σπέκουλας, με το ορυκτό αέριο να τιμολογείται στο ολλανδικό χρηματιστήριο φυσικού αερίου, όλα πλέον δουλεύουν για τις πολυεθνικές. Μπροστά στον χαλασμό, το μόνο που σκέφτεται η ευρωπαϊκή επιτροπή είναι η «προσωρινή» (μη συνηθίσουμε) φορολόγηση του υπερβολικού κέρδους και όχι βεβαίως η αλλαγή του συστήματος που οδηγεί στα τεράστια κέρδη.
Αντίστοιχα στην Ελλάδα, οι Κ. Μητσοτάκης και Α. Τσίπρας (μαζί με τον Ν. Ανδρουλάκη), σαν μαθητευόμενοι μάγοι της «ελεύθερης αγοράς» (δεμένος χειροπόδαρα είναι ο λαός), βλέπουν τους δαίμονες της τρελής κερδοφορίας να έχουν βγει από το λυχνάρι –σαν αυτά που κρατούν όλο και περισσότεροι– και ψάχνουν τρόπο κάτι να πάρουν πίσω. Ως υπουργός αντιπολίτευσης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ζητά φορολόγηση των έκτακτων κερδών, τα οποία υπολογίζει, με βάση στοιχεία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, σε 1,4 δισ. από το καλοκαίρι του 2021 μέχρι σήμερα! Μάλιστα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα φτάσουν τα 3 δισ. έως τα τέλη του 2022!
Παρότι επικεφαλής κυβέρνησης «αρίστων», ο Κ. Μητσοτάκης δυσκολεύεται να υπολογίσει τα κέρδη, αν και έχει από τις αρχές Μαρτίου καθημερινή ενημέρωση από τη ΡΑΕ για τα (τεράστια) περιθώρια κέρδους και μάλιστα ανά ώρα. Να τα φορολογήσουμε τα υπερκέρδη, αλλά πρώτα «πρέπει να προσδιορίσουμε πόσα είναι», είπε ο πρωθυπουργός στη βουλή, μιλώντας για «πολύ δύσκολη τεχνική άσκηση», που πρέπει να κάνει η ΡΑΕ. Καταλάβατε… Εξάλλου είναι γνωστή η δυνατότητα των Ανωνύμων Εταιρειών, ειδικά των καθετοποιημένων και διακλαδικών, να αποκρύπτουν κέρδη.
Την ίδια ώρα, η ασυδοσία των ιδιωτικών παρόχων έχει απογειωθεί. Έφτασαν στο σημείο να τροποποιούν από μόνοι τους τα συμβόλαια, αυθαίρετα και χωρίς καν ενημέρωση 60 ημερών (όπως θεσπίζουν ακόμα και οι νόμοι τους), έτσι ώστε να μπορούν να περνούν στους καταναλωτές τις υπερβολικές αυξήσεις. Ταυτόχρονα, από τις τρελές ανατιμήσεις στο φυσικό αέριο (με την κυβέρνηση της ΝΔ και τον σούπερμαν Χατζηδάκη να έχουν καταφέρει το 100% του φυσικού αερίου στην Ελλάδα να περνά από το χρηματιστήριο, όταν στις άλλες χώρες το ποσοστό κυμαίνεται στο 30%) επωφελούνται όλες οι εταιρείες και οι τεχνολογίες Μία από τις «πατέντες» είναι η λεγόμενη Οριακή Τιμή Συστήματος, δηλαδή όλοι πουλάνε όσο η ακριβότερη παρτίδα (!), που ορίζεται σε ληστρικά επίπεδα. Πέρα από τους ιδιώτες, και η ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ έχει πολύ αυξημένα κέρδη αυτή την περίοδο, μοσχοπουλώντας το φτηνό ρεύμα των υδροηλεκτρικών, ακόμα και του λιγνίτη, που έγινε φτηνότερος από το καυτό φυσικό αέριο. Βεβαίως, ούτε σκέψη αυτά τα κέρδη να γυρίσουν στην κοινωνία, καθώς η ΔΕΗ λειτουργεί πλέον ως ιδιωτική εταιρεία, υπάρχουν τα μερίδια των μετόχων και τα μπόνους των στελεχών.
ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ θεωρούν δεδομένο το έκτρωμα ασυδοσίας που έχει διαμορφώσει η ΕΕ και που αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση του κέρδους των εταιρειών και προσπαθούν να μετριάσουν λίγο τις επιπτώσεις· σαν να βάζεις κλιματιστικό στην κόλαση!
Το ζητούμενο για το εργατικό-λαϊκό κίνημα είναι να ξηλωθεί αυτός ο μηχανισμός. Δεν είναι ώρα για μερεμέτια. Απαιτείται άμεσα η κατάργηση των χρηματιστηρίων ενέργειας και η διατίμηση της τιμής του ρεύματος, της θέρμανσης και των καυσίμων. Η κατάργηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα, στη θέρμανση και στα τιμολόγια κοινωνικής ωφέλειας. Το πέρασμα στο δημόσιο, με εθνικοποιήσεις τώρα όλου του τομέα ενέργειας και όχι μόνο της ΔΕΗ, χωρίς αποζημίωση και υπό εργατικό-κοινωνικό έλεγχο, για την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας με σεβασμό στο περιβάλλον. Το ηλεκτρικό ρεύμα και η θέρμανση δεν είναι εμπορεύματα αλλά κοινωνικά αγαθά
Πλαφόν σε παραγγελίες, ασυδοσία στις τιμές
Οι περιορισμοί που ήδη παρατηρούνται σε μαζικές ηλεκτρονικές παραγγελίες ή στις προμήθειες χονδρικής σε ορισμένα προϊόντα, όπως το ηλιέλαιο και το αλεύρι, αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου μιας διαδικασίας πραγματικών ή τεχνητών ελλείψεων, που θα οδηγήσει σε μεγάλες αυξήσεις σε βασικά τρόφιμα. Οι τιμές στα τρόφιμα κινούνταν ήδη με ποσοστό ετήσιας αύξησης 7,2% τον Φεβρουάριο, αλλά όλα δείχνουν πως θα υπάρξει μεγαλύτερη άνοδος και μάλιστα σε προϊόντα πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, όπως το ψωμί, τα μακαρόνια και το… πιτόγυρο.
Ήδη ορισμένες αλυσίδες σουπερμάρκετ έχουν επιβάλει πλαφόν στις ηλεκτρονικές αγορές, με ανώτερη ποσότητα τα τέσσερα τεμάχια ανά λίτρο ή δίλιτρο σε ορισμένους κωδικούς για σπορέλαια, όπως και σε συσκευασίες αλεύρων. Χαρακτηριστικό της τάσης, που θα εκφραστεί και στην εστίαση, είναι όσα είπε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών Επαγγελματιών (ΠΟΕΣΕ), Γ. Καββαθάς, σε ρεπορτάζ της Εφσυν για σημαντική άνοδο των τιμών των σπορέλαιων στη χονδρική αγορά, έως και διπλασιασμό! Η Ελλάδα υπολογίζεται ότι εισάγει το 90% των αναγκών της σε ηλιέλαιο, με βασική πηγή την Ουκρανία. Όσον αφορά το αλεύρι, εκπρόσωποι των αρτοποιών σημειώνουν πως «δεν θα υπάρξουν ελλείψεις», αλλά μεγάλες αυξήσεις των τιμών, κάνοντας λόγο για αύξηση της τιμής του μαλακού σιταριού έως και 60% την περασμένη βδομάδα!
Η κυβέρνηση εξήγγειλε τη δημιουργία πλατφόρμας καταγραφής των εταιρικών αποθεμάτων σε ηλιέλαιο και σιτηρά, αλλά δεν είπε τίποτα για την αναγκαία διατίμηση και την κατάργηση του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής.