Γιώργος Μουρμούρης
Νέα Σμύρνη
Ήταν θέμα χρόνου. Αυτή ήταν η κοινή αίσθηση όλων όταν νωρίς το απόγευμα της Κυριακής 7 Μαρτίου κυκλοφόρησε στα κοινωνικά δίκτυα το βίντεο με τον άγριο ξυλοδαρμό του μεταπτυχιακού φοιτητή του ΕΜΠ, μέρα μεσημέρι στην πλατεία Νέας Σμύρνης. Τις προηγούμενες 48 ώρες η αστυνομία είχε διαλύσει με εξαιρετική βιαιότητα δύο απόπειρες συγκεντρώσεων για τον απεργό πείνας, Δημήτρη Κουφοντίνα. Το Σάββατο είχε κυνηγήσει καταβρέχοντας το μπλοκ της Πρωτοβουλίας Δικηγόρων και Νομικών, από τη Σταδίου μέχρι την Κάνιγγος. Λίγο νωρίτερα, είχε ανακοινωθεί το «νέο σκληρότερο lockdown», με τα σχετικά ρεπορτάζ να τονίζουν τις οδηγίες για «μηδενική ανοχή» στον τομέα των ελέγχων τήρησης των μέτρων που είχαν δοθεί στην ΕΛΑΣ.
Και όλα αυτά, ενώ όλους τους προηγούμενους μήνες η κοινωνική ατμόσφαιρα «ηλεκτριζόταν» μέρα με τη μέρα από έναν συνδυασμό κυβερνητικής-κρατικής αδιαφορίας για τη δημόσια Υγεία, αλαζονείας της εξουσίας και προκλητικής ασυλίας και κάλυψης της αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας. Υπό το πρίσμα όλων αυτών, ήταν θέμα χρόνου μια ομάδα αστυνομικών με τον «αέρα» της αίσθησης «το κράτος είμαι εγώ», να επιχειρήσει να επιβάλει πρόστιμο σε ανθρώπους που δεν παραβίαζαν ούτε αυτά τα αλλοπρόσαλλα και σκληρά κατασταλτικά κυβερνητικά μέτρα και να συναντήσει διαμαρτυρία. Και η διαμαρτυρία αυτή να αντιμετωπιστεί με το μόνο μέσο που γνωρίζει μια αποχαλινωμένη αστυνομία η οποία διαθέτει την πλήρη κάλυψη της πολιτικής της ηγεσίας: Το ξύλο.
Στην υπόθεση της Νέας Σμύρνης συμπυκνώθηκαν σε ένα περιστατικό η αποτυχία στη διαχείριση της πανδημίας, η κυρίαρχη κατασταλτική διάσταση του lockdown και η αστυνομική βαρβαρότητα. Και έτσι το κλίμα μιας ολόκληρης εποχής «γέννησε» μια φράση: «Πονάω». Ένα «πονάω» που έβγαλε χιλιάδες ανθρώπους στο δρόμο, σε μια μαχητική έκρηξη οργής.
«Τα παράπονά σας στον Χαρδαλιά».
Το μεσημέρι της Κυριακής, 7 Μαρτίου, μια οικογένεια από τη Νέα Σμύρνη είχε βγει για μία βόλτα στην κεντρική πλατεία της περιοχής, έχοντας «δώσει αναφορά» στην Πολιτική Προστασία μέσω του SMS στο 13033. Κάποια στιγμή πλησιάζουν, έχοντας έναν καφέ στο χέρι, σε ένα παγκάκι για να ξαποστάσουν. Αστυνομικοί της ομάδας ΔΙΑΣ που πραγματοποιούσαν ελέγχους στην περιοχή τους βλέπουν και με επιθετικό τρόπο τους ζητούν να φύγουν. Οι κάτοικοι εξηγούν ότι έχουν στείλει SMS, φορούν μάσκες και ότι απλώς θέλουν να αφήσουν λίγο τα παιδιά τους να παίξουν στην πλατεία. Οι αστυνομικοί επιμένουν: «Φύγετε αλλιώς θα σας γράψουμε». Σύμφωνα με μαρτυρία ενός από τα μέλη της οικογένειας που μίλησε στον Μάνο Φραγκιουδάκη και το news247, ακολούθησε έλεγχος στοιχείων. Παρά το γεγονός ότι όλα είναι νομότυπα, οι αστυνομικοί επιβάλλουν πρόστιμο στην οικογένεια, απαντώντας στις αντιδράσεις τους: «Γίνεται να μην ρωτάτε και να μην φέρνετε αντιρρήσεις; Το καλύτερο που είχατε να κάνετε ήταν να φύγετε κατευθείαν όταν σας το είπαμε. Σου εξήγησα γιατί σε γράφω. Γιατί έτσι θέλω. Τώρα, τα παράπονά σας στον Χαρδαλιά».
Στο μεταξύ, στο σημείο είχαν συγκεντρωθεί άλλοι θαμώνες της πλατείας που παρακολουθούσαν τι συνέβαινε. Κάποιοι αποφασίζουν να μην μείνουν απαθείς και ευγενικά ζητούν τον λόγο από τους αστυνομικούς για την αυθαιρεσία τους. Οι άνδρες της ΔΙΑΣ αντιδρούν επιθετικά. Από αυτό το σημείο αρχίζει να καταγράφει το βίντεο: οι κάτοικοι μιλούν ήρεμα με τους αστυνομικούς όταν ξαφνικά ένας εξ αυτών βγάζει το κλομπ του (και μάλιστα μεταλλικό) και αρχίζει να χτυπά με μανία έναν νεαρό. Πρόκειται για τον μεταπτυχιακό φοιτητή του ΕΜΠ, που το μόνο που καταφέρνει να πει, ενώ δέχεται άγριο ξυλοδαρμό, είναι η φράση «πονάω ρε μαλάκες».
https://www.youtube.com/watch?v=85SDv4-PZak
Το πρώτο βίντεο από τον ξυλοδαρμό «σκάει» σαν βόμβα στα κοινωνικά δίκτυα και αναπαράγεται ταχύτατα. Ακολουθεί και δεύτερο και τρίτο και μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων. Η ΕΛΑΣ δεν φαίνεται να ανησυχεί: διαρρέει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων και στα συστημικά ΜΜΕ ότι αστυνομικοί «δέχτηκαν επίθεση από 30 άτομα» και «ακολούθησαν μάχες σώμα με σώμα». Όμως το ψέμα είναι πολύ μεγάλο για να γίνει πιστευτό. Σιγά σιγά μεγάλοι ενημερωτικοί ιστότοποι αρχίζουν να παραθέτουν τα βίντεο που καταγράφουν τα πραγματικά περιστατικά. Με γρήγορα αντανακλαστικά, κάτοικοι και συλλογικότητες της περιοχής διοργανώνουν πορεία προς το Αστυνομικό Τμήμα. Εκατοντάδες άνθρωποι με παλμό διαδηλώνουν καταχειροκροτούμενοι από τα μπαλκόνια, με συνθήματα κατά της αστυνομικής βίας. Επιστρέφοντας στην πλατεία της Νέας Σμύρνης, η διαδήλωση χτυπήθηκε άγρια από τις ομάδες ΜΑΤ και ΔΡΑΣΗ που στη συνέχεια εξαπέλυσαν τρομοκρατικό ανθρωποκυνηγητό στους δρόμους της περιοχής. Η μέρα «έκλεισε» με πολλές από τις προσαγωγές να μετατρέπονται σε συλλήψεις. Μεταξύ των συλληφθέντων, και το θύμα του ξυλοδαρμού. Το ραντεβού για την επόμενη διαδήλωση είχε ήδη δοθεί.
Στις 18:00 το απόγευμα της Τρίτης 9 Μαρτίου, η πλατεία της Νέας Σμύρνης ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Χιλιάδες άνθρωποι, σε μεγάλο βαθμό κάτοικοι της περιοχής, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα συλλογικοτήτων όπως η Εργατική Λέσχη και το δημοτικό σχήμα «Μια Πόλη Ανάποδα», πολιτικών οργανώσεων και κομμάτων, για μια μεγάλη διαδήλωση ενάντια στην αστυνομική βία. Η διάχυτη οργή εξέφραζε το «ως εδώ», ένα αίσθημα για ανάγκη αναμέτρησης με τη βαρβαρότητα της ΕΛΑΣ και της κυβέρνησης. Το κλίμα και οι χιλιάδες των ανθρώπων που είχαν πλημμυρίσει μια από τις μεγαλύτερες πλατείες του Λεκανοπεδίου καθώς και τους κεντρικούς δρόμους της περιοχής, συγκρίνονται μόνο με την έκρηξη οργής μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι.
Αφιονισμένοι αστυνομικοί το βράδυ της Τρίτης τρομοκρατούσαν τη γειτονιά
Περίπου μία ώρα αργότερα, με μαχητικά συνθήματα και παλμό χιλιάδες άνθρωποι κατευθύνονταν προς το αστυνομικό τμήμα της Νέας Σμύρνης. Πιστή στην τακτική που ακολουθεί εσχάτως και στο κέντρο της Αθήνας, η αστυνομία δεν είχε κλείσει τους δρόμους, κάτι που έπρεπε να κάνουν οι ίδιοι οι διαδηλωτές. Όταν η κεφαλή της πορείας έφτασε κοντά στο Τμήμα, μια μικρή ομάδα αποκομμένη από τα μπλοκ των διαδηλωτών κινήθηκε κατά δημοσιογράφων και φωτορεπόρτερ και ακολούθως κατά του αστυνομικού τμήματος. Ακολούθησε επίθεση των ΜΑΤ με χημικά και χειροβομβίδες κρότου λάμψης, ενώ μια ομάδα δικυκλιστών της ΔΡΑΣΗ πέρασε εκσφενδονίζοντας κρότου-λάμψης ανάμεσα στους συγκεντρωμένους, ένας εκ των οποίων έριξε από τη μοτοσυκλέτα αστυνομικό που ακολούθως δέχτηκε χτυπήματα με αποτέλεσμα να τραυματιστεί. Το ασθενοφόρο καθυστέρησε τουλάχιστον μισή ώρα, αδικαιολόγητα, μέχρι να τον παραλάβει.
Σε κατάσταση αμόκ η ομάδα ΔΡΑΣΗ, υπό την ιαχή «πάμε να τους σκοτώσουμε, πάμε να τους γαμήσουμε», ξεχύθηκε στους δρόμους και τα στενά της Νέας Σμύρνης, εξαπολύοντας ένα πογκρόμ που διήρκησε μέχρι τουλάχιστον τις 02:00 μετά τα μεσάνυχτα. Αφιονισμένοι αστυνομικοί καταγράφηκαν να ξυλοκοπούν εν ψυχρώ, να συλλαμβάνουν στο σωρό και γενικώς να επιτίθενται σε ό,τι και όποιον κινούνταν, σε μια εικόνα που περισσότερο θύμιζε ανεξέλεγκτη συμμορία. Την επομένη της μεγάλης διαδήλωσης, ένα διάχυτο αίσθημα συνέτεινε στο ότι η αναμέτρηση με την αστυνομική βαρβαρότητα μόλις άρχισε.
Το φιάσκο των γκεμπελίσκων της κυβέρνησης και η κλιμάκωση
Το βράδυ της Κυριακής, όταν τα βίντεο από τον ενώπιον δεκάδων αυτοπτών μαρτύρων άγριο ξυλοδαρμό του μεταπτυχιακού φοιτητή στη Νέα Σμύρνη έκαναν τον γύρο των ΜΜΕ, δύσκολα θα φανταζόταν κανείς ότι η κυβέρνηση θα επιχειρούσε για ακόμη μια φορά να καλύψει τους αποχαλινωμένους αστυνομικούς, «βγάζοντας τρελούς» δεκάδες αυτόπτες μάρτυρες και δεκάδες χιλιάδες ζευγάρια μάτια που είδαν το σχετικό υλικό. Και όμως, πιστοί στο δόγμα του Γκέμπελς «όσο μεγαλύτερο το ψέμα και όσο περισσότερο επαναλαμβάνεται, τόσο πιο πιστευτό γίνεται», από το επόμενο πρωί κυβερνητικά στελέχη «ξεχύθηκαν» στους τηλεοπτικούς σταθμούς προσπαθώντας να παρουσιάσουν τον θύτη ως θύμα. Έτσι στους «τριάντα επιτιθέμενους», για τους οποίους έκανε αρχικά λόγο η ΕΛΑΣ, προστέθηκε η θεωρία περί… προσπάθειας του νεαρού που υφίστατο την αστυνομική βαρβαρότητα να «αποσπάσει το όπλο» του αστυνομικού. Μάλιστα το βίντεο ντοκουμέντο του ξυλοδαρμού κυκλοφόρησε «πειραγμένο» στο youtube ώστε να «επιβεβαιωθεί» η εν λόγω θεωρία. Το προϊόν της «μονταζιέρας» κοινοποίησε μεταξύ άλλων και ο Άδωνις Γεωργιάδης!
Είχε προηγηθεί η ευθεία στοχοποίηση του νεαρού από τον βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, ο οποίος έδωσε «στον αέρα» το όνομά του και την πολιτική του ταυτότητα, αναφέροντας μάλιστα συγκεκριμένη συλλογικότητα! Όπως προέκυψε στη συνέχεια, τα στοιχεία του μεταπτυχιακού φοιτητή του ΕΜΠ είχε διανείμει στους βουλευτές του το ίδιο το κυβερνών κόμμα με non paper με το οποίο έδινε «γραμμή» στα κυβερνητικά στελέχη για την προσπάθεια συγκάλυψης άλλης μιας υπόθεσης αστυνομικής βίας, σε μια πρωτοφανή στοχοποίηση πολίτη και μια σκανδαλώδη διαρροή στοιχείων της δικογραφίας και πληροφοριών από την ΕΛΑΣ στην κυβέρνηση. Στο ίδιο «σκονάκι» δινόταν η «γραμμή» να τονιστεί η συμμετοχή του νεαρού σε παρέμβαση αλληλεγγύης στον απεργό πείνας Δημήτρη Κουφοντίνα, θεωρώντας προφανώς δεδομένο ότι κάτι τέτοιο θα αντέστρεφε αυτομάτως τους ρόλους θύτη και θύματος. Από τις εξελίξεις πάντως φάνηκε ότι η προσπάθεια αντιστροφής της πραγματικότητας όχι απλώς δεν «γύρισε» το κλίμα, αλλά αντιθέτως γιγάντωσε την οργή, που εκφράστηκε στη μεγάλη διαδήλωση της Τρίτης.
Δύο ημέρες αργότερα εξάλλου, το απόγευμα της Πέμπτης, χιλιάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν άλλη μια φορά το κέντρο της Αθήνας σε συγκέντρωση ενάντια στην αστυνομική βία και καταστολή. Δίνοντας ηχηρή απάντηση στις απαγορεύσεις και ανατρέποντας ξανά το κλίμα ασφυκτικής καταστολής, οι συγκεντρωμένοι επέβαλαν ξανά την παρουσία του κινήματος στο κέντρο της πρωτεύουσας, με τη συγκέντρωση να εξελίσσεται σε μαχητική διαδήλωση από το Σύνταγμα μέχρι την Ομόνοια. Το πρωί της ίδιας ημέρας ένα μαχητικό ποτάμι φοιτητών είχε πλημμυρίσει την πόλη της Θεσσαλονίκης, αντιδρώντας στην άγρια κατάληψη της Πρυτανείας του ΑΠΘ από τα ΜΑΤ και τις συλλήψεις συμφοιτητών τους που βρίσκονταν στο κτίριο.
Νέα Σμύρνη: Αυτόπτης μάρτυρας στο prin.gr – «Ξαφνικά άρχισε το ξύλο, δεν υπήρξε διαπληκτισμός»