του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Η πλήρης παράδοση της ηλεκτρικής ενέργειας σε πολυεθνικά συμφέροντα μέσω της σταδιακής –πλην όμως ολοκληρωτικής– ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ μέσα στην επόμενη διετία, ξεκινώντας από τον Ιούνιο, είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της κυβέρνησης. Άλλωστε, κορυφαίοι κυβερνητικοί παράγοντες φρόντισαν να ξεκαθαρίσουν ότι πρόκειται για στρατηγικό «μνημονιακό» στόχο.
Με τον πλέον επίσημο τρόπο, ο υπουργός Οικονομίας, Γιάννης Στουρνάρας, συνέδεσε άρρηκτα την πορεία σταδιακής εκποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού δηλώνοντας κατά την ενημέρωση της κοινής συνεδρίασης των επιτροπών Οικονομικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, ότι αποτελεί προαπαιτούμενο για τη συνέχιση της εκταμίευσης. Χαρακτηριστική ήταν η αναφορά του σύμφωνα με την οποία, «η επόμενη δόση ύψους 3,3 δισ. ευρώ αναμένεται να εκταμιευθεί τον Ιούνιο, εφόσον η Ελλάδα εκπληρώσει συγκεκριμένες προαπαιτούμενες δράσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με την περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».
Μάλιστα, ουσιαστικά παραδέχθηκε στην ίδια ομιλία ότι οι τρεις φάσεις ιδιωτικοποίησης του οργανισμού θα ελέγχονται ασφυκτικά από την τρόικα ακόμη και στις τελευταίες τεχνικές λεπτομέρειες, ενώ είναι σαφής και ο τελικός στόχος της κυβέρνησης. Όπως ξεκαθάρισε ο υπουργός Οικονομίας, τελικά «ο στόχος είναι να έχουμε καταστατική μειοψηφία», ξεκαθαρίζοντας πως αυτό ισχύει και για τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικού ρεύματος. Παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση οφείλει να δώσει πλήρη κατάλογο όλων των ενεργειών που θα πραγματοποιεί, υποστηρίζοντας πως αυτό …δεν σημαίνει πως «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μας επιβάλει ποια εργοστάσια θα πουλήσουμε», αφού για κάτι τέτοιο «δεν υπάρχει νομική βάση». Παρόλ’ αυτά, εφόσον δεν εγκρίνει την πορεία εξέλιξης του σχεδιασμού …δεν θα καταβάλλονται οι δόσεις των δανείων!
Ο Γιάννης Στουρνάρας επικαλέστηκε την …πάγια αιτιολογία για τις ιδιωτικοποιήσεις, υποσχόμενος χαμηλότερα τιμολόγια στον καταναλωτή, δηλώνοντας μάλιστα ότι «πρότυπο» για την Ελλάδα είναι το ιταλικό μοντέλο (που αποτελεί και την πρόταση που εδώ και μήνες έχει καταθέσει η τράπεζα HSBC, σύμβουλος αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ).
Όπως είπε, «σκοπεύουμε να κάνουμε αυτό που έκανε η Ιταλία, δηλαδή «με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια». Να συνδέσει τη μία μερική ιδιωτικοποίηση στην αγορά ενέργειας με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, αφού σήμερα υπάρχουν «στρεβλώσεις που τελικά σημαίνει υψηλότερες τιμές για τον καταναλωτή. Η Ιταλία όταν έκανε αυτό που σκοπεύουμε να κάνουμε εδώ, μια μερική ιδιωτικοποίηση της μικρής ΔΕΗ, πέτυχε ακριβώς την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και ενίσχυσε τον ανταγωνισμό και μειώθηκαν πάρα πολύ οι τιμές. Αυτό θα γίνει και εδώ». Το αν ισχύει ο συγκεκριμένος ισχυρισμός, το αποδεικνύουν τα στοιχεία της Γιούροστατ, σύμφωνα με τα οποία το 2012 το κόστος οικιακού ρεύματος ανά κιλοβατώρα στην Ελλάδα είναι 0,127 ευρώ, ενώ στην Ιταλία το αντίστοιχο διάστημα το κόστος φθάνει τα 0,203 ευρώ, έστω κι αν παρουσιάζει μείωση της τάξης του 3,19% σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.
Για το ποιος θα ωφεληθεί από τη σταδιακή ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ήταν σαφέστατος σε δημόσια τοποθέτησή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Σίμος Κεδίκογλου, τονίζοντας πως «υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από πολύ “μεγάλους παίκτες”, της διεθνούς ενεργειακής σκακιέρας. Σίγουρα είναι ένα μεγάλο εγχείρημα. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα είναι κάτι το οποίο συζητούσαμε χρόνια, αλλά δεν είχαν γίνει πολλά ουσιαστικά βήματα».
Σχετικά με τη διαδικασία για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ορίζονται σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο 3 φάσεις:
Καταρχάς προβλέπεται πλήρης ιδιωτικοποίηση του διανομέα του συστήματος διανομής (ΑΔΜΗΕ) αφού έως το 2014 θα διατεθεί το 51% των μετοχών τουλάχιστον με το 49% να έχει ήδη ιδιωτικοποιηθεί μέσα στο 2013. Αρχικά θα υπάρξει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και στη συνέχεια πώληση μετοχών, ώστε το Δημόσιο να καταστεί μειοψηφία.
Στη συνέχεια, μέσω διαγωνισμού που θα διενεργήσει το ΤΑΙΠΕΔ, θα παραδοθεί σε ιδιωτικό φορέα το 30% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η εταιρεία που θα αναλάβει θα διαθέτει όλες τις μορφές παραγωγής (λιγνίτης, φυσικό αέριο, υδροηλεκτρικά) ενώ σε αυτήν θα μεταφερθεί και μέρος του προσωπικού της ΔΕΗ. Είναι σαφές ότι η νέα εταιρεία θα λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τη ΔΕΗ, χωρίς τις επιβαρύνσεις που έχει η κρατικά ελεγχόμενη επιχείρηση. Τέλος, μέσω νέας διαγωνιστικής διαδικασίας από το ΤΑΙΠΕΔ, το 2015 θα διατεθεί σε «στρατηγικό εταίρο» της ΔΕΗ το 17% από τις δραστηριότητες που θα της έχουν απομείνει. Πρακτικά σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων της θα μεταφερθεί στον ιδιωτικό τομέα.
Με δεδομένα τα παραπάνω, μόνο ως …ανέκδοτο μπορεί να εκληφθεί φυσικά η δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Σίμου Κεδίκογλου σύμφωνα με την οποία …«δεν θα γίνουν απολύσεις»!
Υποθέτουμε άλλωστε ότι με βάση τα ήθη της τρικομματικής κυβέρνησης, ήδη πρέπει να τυπώνονται –προληπτικά– έγγραφα επίταξης των εργαζομένων της ΔΕΗ από τώρα έως το 2015, που θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία…