Φοιτητική έκρηξη με ταξικό πρόσημο στην Αργεντινή

Παναγιώτης Ξοπλίδης

Φοιτητές, πανεπιστημιακοί και μαθητές βάζουν δύσκολα στην κυβέρνηση του ακροδεξιού Μιλέι, που πληρώνει το δημόσιο χρέος αλλά αφήνει τη δημόσια εκπαίδευση να μαραζώνει και μεγάλο μέρος του λαού να ζει στη φτώχεια.

Το μεγαλύτερο φοιτητικό κίνημα εδώ και δεκαετίες βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αργεντινή. Κι αυτό, παρ’ ότι μετά από την διαδήλωση ενός εκατομμυρίου φοιτητών, μαθητών και καθηγητών τον Μάρτη του 2024, η αντιπολίτευση προσπάθησε να το στρέψει σε κοινοβουλευτικό μονοπάτι. Οι περονιστές επιχείρησαν να περάσουν νομοσχέδιο για τη χρηματοδότηση των δημόσιων πανεπιστημίων που προέβλεπε την ευθυγράμμιση της χρηματοδότησης με τον πληθωρισμό. Ο πρόεδρος Μιλέι άσκησε βέτο, λέγοντας ότι ο νόμος θα έθετε σε κίνδυνο τη δημοσιονομική «ισορροπία» της άγριας λιτότητας.

Στη συνέχεια η κοινοβουλευτική αντιπολίτευση ξεκίνησε ένα παζάρι που αρχικά παρέλυσε το κίνημα.  Στην Κάτω Βουλή,  όπου το ακροδεξιό κόμμα του Μιλέι αποτελεί μια μικρή μειοψηφία, ξεκίνησε η διαδικασία για να συγκεντρωθούν τα δύο τρίτα προκειμένου να ανατραπεί το προεδρικό βέτο. Η ψηφοφορία τελικά επικύρωσε το βέτο, καθώς υπέρ του νομοσχεδίου για τη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων ψήφισαν 160 βουλευτές με 84 κατά και 5 αποχές. Αποδείχθηκε, έτσι, ότι ο Μιλέι έχει συγκροτήσει συμμαχίες με το παλιό αστικό πολιτικό κατεστημένο που διακήρυσσε ότι θα ανατρέψει.

Η  αποτυχία της κοινοβουλευτικής διαπραγμάτευσης, με τη συμπαιγνία πρυτάνεων και  συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη οργή σε φοιτητές, καθηγητές και εργαζόμενους στα πανεπιστήμια. Τις τελευταίες εβδομάδες σημειώνεται πολλαπλασιασμός των καταλήψεων σχολών σε όλη τη χώρα, σε συνδυασμό με απεργίες που οργανώνει κυρίως το Σωματείο AGD UBΑ (του πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες), όπου κυριαρχεί η αντικαπιταλιστική Αριστερά.  Οι φοιτητές κατέφυγαν στις ιστορικές μεθόδους άμεσης δράσης και πάλης του κινήματος, μαζικές γενικές συνελεύσεις, καταλήψεις και διαδηλώσεις. Έτσι, 30 πανεπιστήμια βρίσκονται υπό κατάληψη με τους φοιτητές να απαντούν δυναμικά στους κοσμήτορες και τους πρυτάνεις που προσπαθούν να τους μπλοκάρουν.

Σημειώνεται πως η φοιτητική έκρηξη βασίζεται σε μια μακρά προετοιμασία συνελεύσεων, συντονισμού και δράσεων, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση Μιλέι πανηγύριζε ότι η κοινοβουλευτική αντιπολίτευση απέτυχε να ανατρέψει το βέτο του. Για πρώτη φορά στην προεδρία του, λοιπόν, καλείται να αντιμετωπίσει έναν τεράστιο αγώνα που ξεφεύγει  από τον περιορισμό των μεμονωμένων κινητοποιήσεων για διαπραγμάτευση, που έθεταν τόσο η αντιπολίτευση όσο και η γραφειοκρατία των συνδικάτων. Για το λόγο αυτό, η κινητοποίηση που αναπτύσσεται σηματοδοτεί μια καμπή στον αγώνα κατά της κυβέρνησης.

Οι φοιτητές επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση Μιλέι ευθύνεται για την μαζική εγκατάλειψη των σπουδών μεταξύ των πιο φτωχών φοιτητών, σε μια χώρα όπου το 70% του νεανικού πληθυσμού βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας. Το άλλο κεντρικό σημείο του  αγώνα είναι το μισθολογικό των καθηγητών ενάντια σε μια κυβέρνηση που καταδικάζει εκατομμύρια σε όλη τη χώρα να είναι εργαζόμενοι-φτωχοί. Με αυτόν τον τρόπο, ο πανεπιστημιακός αγώνας συνδέεται με αυτόν ολόκληρης της εργατικής τάξης.

Στο κενό η προσπάθεια της αντιπολίτευσης να στρέψει την αγανάκτηση σε κοινοβουλευτικά μονοπάτια

Η υποκρισία του Μιλέι δεν πείθει πλέον όταν μιλάει για «φόρους που πληρώνουν οι φτωχοί για το δημόσιο». Οι φόροι δεν πηγαίνουν άλλωστε στα πανεπιστήμια αλλά για να χρηματοδοτήσουν τους υπερεκατομμυριούχους διεθνείς πιστωτές, δικαιούχους μιας ρήτρας που εξουσιοδοτεί ολόκληρο τον προϋπολογισμό να αναπροσαρμόζεται για να εγγυάται την πληρωμή τόκων για το χρέος. Οι δαπάνες για την παιδεία, αλλά και για την υγεία και τις συντάξεις έχουν πληγεί περισσότερο από τις περικοπές. Οι μισθοί των πανεπιστημιακών έχουν χάσει περίπου το 40% της αγοραστικής τους δύναμης λόγω του πληθωρισμού. Το 48,5% των φοιτητών προέρχονται από φτωχά σπίτια, το 85% του διδακτικού προσωπικού και το 60% του μη διδακτικού προσωπικού κερδίζουν μισθούς κάτω από το όριο της φτώχειας.  Ο προϋπολογισμός που ετοιμάζεται για το 2025, θα διπλασιάσει το ποσό που διατίθεται για την πληρωμή των τόκων του δημόσιου χρέους  και για αυτό προβλέπει ακόμη μεγαλύτερες περικοπές, τις οποίες ορισμένες εκτιμήσεις τοποθετούν στο 37% για τα πανεπιστήμια.

Σε αυτό το φόντο, σε μια χώρα όπου το 1,5 δισ. δολάρια που θα διατεθεί για την πληρωμή των ομολόγων σε ένα μήνα είναι αρκετό για να καλύψει  87 φορές τον ετήσιο προϋπολογισμό των πανεπιστημίων, η φοιτητική έκρηξη ήρθε για να δώσει φωνή σε όλο το λαό, αναδεικνύοντας τον πυρήνα της εκμετάλλευσης και δίνοντας προοπτική ανατροπής και νίκης με αγώνες που δεν χωρούν στα τερτίπια του κοινοβουλευτισμού.