Εκτός από τις παιχνιδομηχανές, υπάρχουν και οι παιδομηχανές. Είναι οι επί πληρωμή παρένθετες μητέρες. Ή μάλλον τα επί πληρωμή σκεύη αναπαραγωγής (και όχι ηδονής).
Αρκετές φωνές, που δεν προέρχονται από το συντηρητικό στρατόπεδο, υποστηρίζουν ότι ο νόμος περί παρένθετης μητρότητας είναι βαθιά ταξικός, αντιδραστικός και εκμεταλλευτικός όπου και όπως και αν εφαρμόζεται. Το ζήτημα δεν είναι η επέκτασή του ή μη στα ομόφυλα ζευγάρια αλλά η κατάργησή του για όλες και για όλους… όμως το ποτάμι της εμπορευματοποίησης δεν γυρίζει πίσω. Και ασφαλώς άλλο τεκνοθεσία και άλλο παρένθετη μητρότητα (ή παρένθετη κύηση, όπως έχει επισημανθεί).
Ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό, είχε πει ένας φωστήρας της Νέας Δημοκρατίας. Και στην Ελλάδα, η παρένθετη μητρότητα είναι από το 2002 νόμιμη. Απαιτείται δικαστική άδεια ενώ οι όροι για την εφαρμογή της είναι συγκεκριμένοι και αυστηροί. Μια ελεύθερη συναλλαγή ελεύθερων ανθρώπων σε μια ελεύθερη αγορά ενστίκτων και συναισθημάτων. Πουθενά στον σχετικό νόμο δεν αναφέρεται η λέξη “αμοιβή”, υπάρχει μόνο η λέξη “αποζημίωση”.
Η παρένθετη μητέρα νοικιάζει το σώμα της. Η μίσθωση είναι βραχεία, λήγει με το πρώτο κλάμα του μωρού που έρχεται στον κόσμο. Από κει και πέρα, μην την είδατε την παιδομηχανή, μην την απαντήσατε. Aυτού του είδους η εμβρυομεταφορά είναι μια “πράξη αλτρουισμού”, λέει κάποιος ειδικός. Αλτρουισμού με το αζημίωτο, καθώς κανείς δεν ξέρει πόση αποζημίωση καταβάλλεται κάτω από το τραπέζι. Και όσο ο οικονομικός ορίζοντας σκοτεινιάζει, όσο η γυναικεία ανεργία καλπάζει, όσο ο πόλεμος ρημάζει χώρες και λαούς, τόσο θα πολλαπλασιάζονται αυτές οι όχι και τόσο αφιλοκερδείς πράξεις αλτρουισμού.
Ο νέος ακροδεξιός πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, στο προεκλογικό του πρόγραμμα υποσχέθηκε την απελευθέρωση του εμπορίου ανθρώπινων οργάνων. Τι πειράζει να χάσεις το ένα σου μάτι ή τον έναν σου νεφρό και να γλιτώσεις την οικογένειά σου από την πείνα; Πράξη αλτρουισμού κι αυτή. Μια ευγενική θυσία.
Είναι μεγάλος ο καημός, είναι ισχυρή η επιθυμία για μια γυναίκα, για ένα ζευγάρι (η σύνθεσή του δεν έχει σημασία) να αποκτήσει ένα παιδί. Δεν την κρίνω, την κατανοώ. Σήμερα η επιστήμη μπορεί να κάνει θαύματα, μόνο που αυτά τα θαύματα γίνονται με ιδιωτική δαπάνη σε ιδιωτικά κέντρα. Για την “ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή” απαιτούνται αρκετές προσπάθειες και χρήματα καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία δεν καλύπτουν τέτοιου είδους επιθυμίες. Πολλές γυναίκες και ζευγάρια κάνουν αιματηρές οικονομίες για μια τέτοια βοήθεια, και συχνά με αίσιο τέλος. Δεδομένης της υπογεννητικότητας, η εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια στις γυναίκες που έχουν πρόβλημα γονιμότητας θα έπρεπε να παρέχεται δωρεάν. Όμως η παρένθετη μητρότητα είναι μια άλλη ιστορία που προκαλεί ανατριχίλα και ας υπάρχουν ίσως κάποιες εξαιρέσεις. Πώς χαράζονται όμως τα όρια; Μέχρι ποιο βαθμό συγγένειας επιτρέπονται τέτοιες ενοικιάσεις; Πού σταματά ο αλτρουισμός και πού αρχίζει ο υπολογισμός;
Είχα την τύχη, στη δεκαετία του ’80, να παρακολουθήσω μια από τις τελευταίες παραστάσεις του θρυλικού Πατρινού καραγκιοζοπαίχτη Ορέστη σε μια μάντρα κοντά στην κεντρική πλατεία του Πύργου. Σε μια στιγμή της κωμωδίας γίνεται ένας διαγωνισμός μεταξύ των ηρώων του θεάτρου σκιών για το ποιος θα πει το μεγαλύτερο ψέμα. Λέει το άνοστο ψέμα του ο Χατζηαβάτης, λένε το ψέμα τους ο Μπαρμπαγιώργος, ο Σιόρ Διονύσιος κ.λπ. Ομόφωνα αρχιψεύταρος νικητής θα αναδειχτεί ο Καραγκιόζης όταν λέει “πριν με γεννήσει η μάνα μου, με γέννησε η θεια μου”. Κι εξηγεί: “Να, η μάνα μου είχε πολλές δουλειές, δεν προλάβαινε, κι έτσι είπε στη θεια μου να με γεννήσει”. (Ο τόνος στη “θεια” στο “α”.)
Όμως σήμερα το εξωφρενικό ψέμα του Καραγκιόζη γίνεται δυστοπική πραγματικότητα, και η “θεια” δεν είναι καν θεια. Πληρώνεται για να παίξει το ρόλο της θειας του Καραγκιόζη. Μιας θειας που το ανιψούδι της δεν θα τη δει ποτέ.
[Στην εικόνα το πολύ γνωστό έργο του Gustav Klimt “Hope II” (1907-1908). Μια υπέροχη βιογραφία του Ορέστη (Ανέστη Βακάλογλου, βασισμένη στις προφορικές αφηγήσεις του ίδιου του καραγκιοζοπαίχτη, έχει γράψει ο Βασίλης Χριστόπουλος.]