Νίκος Κατσουλάκος*
▸Και ο τομέας της ναυτικής εκπαίδευσης μπαίνει στο κάδρο των σαρωτικών μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης.
Διαβιβάστηκε στους σπουδαστές και τους καθηγητές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) η «Στρατηγική Διαμόρφωσης Νέου Θεσμικού Πλαισίου της Ναυτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα».
Οι προτάσεις διαμορφώθηκαν από το Ίδρυμα Ευγενίδου, έναν ιδιωτικό φορέα που αποτελεί τον σύμβουλο της πολιτείας για τη ναυτική εκπαίδευση. Κεντρικό στοιχείο των προτάσεων είναι η ένταξη των αξιωματικών Γ΄ και Β΄ τάξης του Εμπορικού Ναυτικού στο επίπεδο επαγγελματικών προσόντων 5 (Μεταλυκειακή Εκπαίδευση/ ΙΕΚ). Αυτό βασίζεται σε αυθαίρετες και προσβλητικές για τους ναυτικούς διαπιστώσεις. Αναφέρεται π.χ. ότι για τους αξιωματικούς Β΄ και Γ΄ τάξης απαιτούνται σημαντικές γνώσεις αλλά «με περιορισμένο βαθμό εμβάθυνσης και κριτικής».
Από την άλλη, οι αξιωματικοί Α΄ τάξης προτείνεται να έχουν επαγγελματικά προσόντα επιπέδου 6 (ΑΕΙ). Και πώς θα γίνει αυτό, όταν αποφοιτώντας από τις ΑΕΝ εντάσσονται στο επίπεδο 5; Κατόπιν θαλάσσιας εμπειρίας και μετεκπαίδευσης. Πρόκειται για απόπειρα αποσύνδεσης των ακαδημαϊκών από τα επαγγελματικά προσόντα. Ειδικά, αφού προτείνεται ότι «για την απόκτηση του διπλώματος πλοιάρχου ή μηχανικού απαιτείται πιστοποίηση από ανεξάρτητο όργανο του υπουργείου Ναυτιλίας».
Οι ιδιοκτήτες του περίφημου «πρώτου στόλου του κόσμου» συστηματικά αντιτάσσονται στην αναβάθμιση των ΑΕΝ. Χρειάζονται κόσμο στα πλοία, ιδανικά χαμηλών απαιτήσεων και προσδοκιών… Όταν ακόμη και οι εκκλησιαστικές ακαδημίες έγιναν πανεπιστήμια, όταν οι τριετείς σχολές υπαξιωματικών του στρατού εντάσσονται στο επίπεδο 6, οι σπουδαστές των ΑΕΝ έμειναν παιδιά ενός κατώτερου θεού. Τρία χρόνια με πάνω από 50 μαθήματα και ένας χρόνος αξιολογούμενης θαλάσσιας υπηρεσίας οδηγούν σε αδιαβάθμητα πτυχία και, προσεχώς, σε μεταλυκειακή κατάρτιση!
Η κοινότητα της ναυτικής εκπαίδευσης αντιστέκεται στην τόσο επιθετική υποβάθμιση, συνεχίζοντας να διεκδικεί και όσα χρόνια της στερούν: προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σήμερα καλύπτεται μόλις το 41% των αναγκών– και σύγχρονες υποδομές. Τα εκπαιδευτικά συμβούλια των ΑΕΝ εκδίδουν αρνητικές αποφάσεις απέναντι στην πρόταση του Ιδρύματος Ευγενίδου.
Οι σπουδαστές κάνουν μαζικές συνελεύσεις και κινητοποιούνται. Στις 6 Δεκέμβρη, την ώρα που λέγονταν όμορφα λόγια στις εκδηλώσεις για το ναυτικό στο λιμάνι του Πειραιά, λίγα μέτρα μακριά, οι σπουδαστές έκαναν την πρώτη τους δυναμική παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο. Τον δρόμο του αγώνα δείχνει το σύνθημά τους: «Είμαστε σπουδαστές, είμαστε ναυτεργάτες και στο υπουργείο δεν κάνουμε τις πλάτες».
*Αναπληρωτής καθηγητής στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Ασπροπύργου