Σταύρος Μαρουδέας, αναδημοσίευση από το ιστολόγιο του
Tην 5η Αυγούστου του 1895, πέθανε ο συνιδρυτής του Μαρξισμού Friedrich Engels.
Η συνεισφορά του τόσο στην θεωρητική ανάλυση όσο και στην επαναστατική πολιτική υπήρξε καθοριστική, άσχετα με το γεγονός ότι ο ίδιος επέλεξε να κάνει το «δεύτερο βιολί».
Σήμερα, η συμβολή του αυτή βρίσκεται στο στόχαστρο της επίθεσης «άσπονδων φίλων του Μαρξισμού». Τα βασικά σημεία της επίθεσης αυτής είναι ότι:
(α) Ο Marx ήταν ένα φιλελεύθερο πνεύμα που ερευνούσε συνεχώς ζητήματα και που στο τέλος μάλλον δεν είχε σταθερή άποψη για πολλά από αυτά. Χαρακτηριστικά, αυτοί οι «άσπονδοι φίλοι του Μαρξισμού» διατείνονται ότι ο Marx είχε αμφιβολίες, μεταξύ άλλων, για την δυνατότητα επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού και για την θεωρία οικονομικής κρίσης (που βασίζεται στην πτωτική τάση του ποσοστού κέρδους). Κατά συνέπεια, το ΚΕΦΑΛΑΙΟ είναι ένα ανολοκλήρωτο αλλά και μη-δυνάμενο να ολοκληρωθεί (λόγω εσωτερικών αντιφάσεων και προβλημάτων) έργο. Φυσικά, το ίδιο ισχύει για τον Μαρξισμό εν γένει που δεν ήταν δημιούργημα του Marx αλλά τεχνητό κατασκεύασμα του Engels.
(β) Αντιθέτως με τον πρώτο, ο Engels ήταν εμμονικά στοχοπροσηλωμένος στην δημιουργία μιας συνεκτικής θεωρίας του Μαρξισμού που θα αποτελούσε την βάση δημιουργίας εργατικών κομμουνιστικών κομμάτων και θα οδηγούσε την επαναστατική πολιτική τους. Έτσι κατηγορείται ότι ουσιαστικά «έγραψε» τον δεύτερο και τον τρίτο τόμο του ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ εκβιάζοντας συμπεράσματα, αλλοιώνοντας Μαρξικές σκέψεις και συγκαλύπτοντας προβλήματα, κενά και αντιφάσεις.
Σ’ αυτή την επίθεση ενάντια όχι μόνο στον Engels αλλά και στο ίδιο το περιεχόμενο και την υπόσταση του Μαρξισμού πρωτοστατούν ρεύματα όπως το Γερμανικό Neue Marx Lekture (με τον έλεγχο που απέκτησε ελέω γερμανικού κράτους στα MEGA) και πολυδιαφημισμένοι κονδυλοφόροι όπως ο M.Heinrich και ο D.Harvey. Προμετωπίδα της επίθεσης τους είναι η υποτιθέμενη ύπαρξη «πολλών Μαρξισμών». Τα ρεύματα αυτά ουσιαστικά θέλουν μία «αραίωση» του Μαρξισμού και ιδιαίτερα ένα ξεδόντιασμα του σαν οδηγού της αυτόνομης από αστικά κέντρα εργατικής ταξικής πολιτικής. Ουσιαστικά θέλουν τους μαρξιστές και τους κομμουνιστές σαν πτωχές θεραπαινίδες της αριστεράς του κεφαλαίου (στην Ευρώπη της σοσιαλδημοκρατίας και στις ΗΠΑ των liberals του Δημοκρατικού Κόμματος).
Απέναντι στην επίθεση αυτή η καλύτερη τιμή στη μνήμη του Engels είναι η υπεράσπιση του έργου του και ιδιαίτερα της καθοριστικής συμβολής του στην επαναστατική εργατική πολιτική.
Στα πλαίσια αυτά στην επέτειο των 200 χρόνων από την γέννηση του Engels είχαν διοργανωθεί μία σειρά εκδηλώσεις και παρεμβάσεις. Ενδεικτικά παραθέτω τους συνδέσμους σε μερικές από αυτές.
«O Engels ως κριτικός του καπιταλισμού και θεωρητικός της επανάστασης», Διοργάνωση: ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΜΑΡΞΙΣΜΟΥ, ε-ΚΡΙΣΗ
‘Once Again on the Alleged Differences between Engels and Marx’ by S.Mavroudeas, International Critical Thought
The video of the Webinar on Friedrich Engels on the 200th anniversary of his birth – M.Roberts & S.Mavroudeas
Friedrich Engels and his contribution to Marxism by S.Mavroudeas – HUMAN GEOGRAPHY