Γεράσιμος Λιβιτσάνος
▸ Το Γραφείο Προϋπολογισμού καλεί σε δημοσιονομική πειθαρχία
Πολιτικό υπόβαθρο για εξελίξεις τύπου Παπαδήμου προτείνει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής ως απάντηση στις οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η σχετική παραίνεση περιέχεται στην ετήσια έκθεσή του για το 4ο τρίμηνο του 2021, ενώ παράλληλα γίνεται λόγος για ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις και όξυνση της ακρίβειας, με πληθωρισμό που ίσως ξεπεράσει το 11%!
Ο εν λόγω οργανισμός συνιστά έναν θεσμικό αναλυτή της οικονομικής κατάστασης της χώρας. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι η σημερινή του σύνθεση καθορίστηκε τον Μάρτιο του 2018 με τη θετική ψήφο τόσο του ΣΥΡΙΖΑ (που ήταν στην κυβέρνηση) όσο και της Νέας Δημοκρατίας.
Εντύπωση προκαλεί ο έντονα πολιτικός χαρακτήρας που δίνει στην έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού, καλώντας ουσιαστικά σε ευρύτατη πολιτική συναίνεση στη βάση της δημοσιονομικής σταθερότητας. Αναφέρει ότι «η δημοσιονομική ασφάλεια της χώρας απαιτεί μια ελάχιστη πολιτική συναίνεση πάνω στους κύριους άξονες στρατηγικής που θα ενισχύσει το κλίμα οικονομικής εμπιστοσύνης, θα βελτιώσει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών και, κατ’ επέκταση, θα καταστήσει περισσότερο διαχειρίσιμες τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία. Διαφορετικά, αν η χώρα μας οδηγηθεί σε νέα αύξηση του δημόσιου χρέους, κινδυνεύει να αντιμετωπίσει δυσάρεστες δημοσιονομικές καταστάσεις».
Στην έκθεσή του, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής συντάσσεται ουσιαστικά με την πρόσφατη απόφαση του Eurogroup, που μιλά για τη σταδιακή επαναφορά της δημοσιονομικής προσαρμογής στις χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος. Σκέλος που προφανώς αφορά την Ελλάδα, μιας και ο λόγος δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ κινείται σταθερά πάνω από το 200%. Τονίζει ενδεικτικά πως «θεωρούμε ότι η επαναφορά της δημοσιονομικής ισορροπίας αποτελεί μείζονα προτεραιότητα». Εκτιμά επίσης ότι «οι πρωτοφανείς επεκτατικές πολιτικές που ασκήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας έχουν προκαλέσει μια σωρευτική δημοσιονομική επιδείνωση της τάξης των 30 δισ. ευρώ».
Σε αυτή τη βάση, το Γραφείο Προϋπολογισμού προκρίνει την αποφυγή μόνιμων παρεμβάσεων που θα κινούνται εκτός του Συμφώνου Σταθερότητας. Φωτογραφίζοντας ουσιαστικά παρεμβάσεις όπως οι μειώσεις φόρων ή η αύξηση των κοινωνικών δαπανών. Επισημαίνει, χαρακτηριστικά, πως «θα πρέπει να αποφευχθούν οριζόντιες παρεμβάσεις, καθώς και μόνιμα μέτρα δημοσιονομικής χαλάρωσης που δεν σχετίζονται με το ενεργειακό κόστος».
Προειδοποιεί μάλιστα τις πολιτικές δυνάμεις να… μην υποσχεθούν πολλά την επερχόμενη προεκλογική περίοδο. «Κατανοούμε ότι η έντονη πολιτική πόλωση που επικρατεί δεν ενθαρρύνει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα. Όμως η παράδοση της δημοσιονομικής πλειοδοσίας δεν καθιστά λιγότερο επιτακτική την ανάγκη προετοιμασίας απέναντι σε προκλήσεις με άγνωστη διάρκεια και έκβαση».
Ειδικά για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, επισημαίνεται πως «οι όποιες επεκτατικές παρεμβάσεις πρέπει να είναι προσωρινές και να περιοριστούν αποκλειστικά στην απορρόφηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους με στόχευση στις ευάλωτες ομάδες». Αυτά, ενώ το ίδιο το Γραφείο εκτιμά για την άνοδο του πληθωρισμού πως «το σενάριο αναφοράς προέβλεπε 6,99% και αυξάνεται 7,43% στο ήπιο σενάριο και 11,01% στο δυσμενές σενάριο».