Συμπληρώθηκαν φέτος 12 χρόνια απ’ όταν οι κάτοικοι ανέλαβαν τις υποχρεώσεις του Δήμου στη διαμόρφωση, συντήρηση και καθαρισμό του κτήματος Δρακόπουλου.
Δώδεκα χρόνια, κάτοικοι διαφορετικών ηλικιών, άλλες κι άλλοι νέοι στην περιοχή, άλλες κι άλλοι “γέννημα θρέμα” Πατησιώτες και Πατησιώτισσες διεκδικούν με τις πράξεις τους τα αυτονόητα: την προστασία και ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς, την ενοποίηση του κληροδοτήματος Δρακόπουλου σε ενιαίο πάρκο και τον επαναχαρακτηρισμό του ως κοινόχρηστο χώρο πρασίνου. Χαρακτηρισμός που του αφαιρέθηκε από τον ίδιο το Δήμο Αθηναίων με πολιτική απόφαση, καταχρηστικά, κόντρα στο κοινωνικό συμφέρον και χωρίς κανένα νομικό έρεισμα ή άλλη έννομη υποχρέωση.
Η ανακοίνωση των κατοίκων
Συμπληρώθηκαν φέτος 12 χρόνια απ’ όταν οι κάτοικοι αναλάβαμε τις υποχρεώσεις του Δήμου στη διαμόρφωση, συντήρηση και καθαρισμό του κτήματος Δρακόπουλου. Δώδεκα χρόνια, κάτοικοι διαφορετικών ηλικιών, άλλες κι άλλοι νέοι στην περιοχή, άλλες κι άλλοι “γέννημα θρέμα” Πατησιώτες και Πατησιώτισσες διεκδικούμε με τις πράξεις μας τα αυτονόητα: την προστασία και ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς, την ενοποίηση του κληροδοτήματος Δρακόπουλου σε ενιαίο πάρκο και τον επαναχαρακτηρισμό του ως κοινόχρηστο χώρο πρασίνου. Χαρακτηρισμός που του αφαιρέθηκε από τον ίδιο το Δήμο Αθηναίων με πολιτική απόφαση, καταχρηστικά, κόντρα στο κοινωνικό συμφέρον και χωρίς κανένα νομικό έρεισμα ή άλλη έννομη υποχρέωση.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Το σύνολο του κτήματος Δρακόπουλου (κληροδότημα του Αθηνόδωρου Δρακόπουλου μετά τον θάνατό του στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό για κοινωφελείς σκοπούς), είναι χαρακτηρισμένο ως Κοινόχρηστος Χώρος Πρασίνου από το ρυμοτομικό του 1981. Ο χαρακτηρισμός επικυρώνεται και ισχυροποιείται με προεδρικό διάταγμα το 1983. Τα χρόνια που ακολουθούν, τα πολλαπλά κτίρια του κτήματος (εργοστάσιο εριουργίας και στη συνέχεια βαμβακουργίας, κτίριο γραφείων, βίλα και βοηθητικό κτίριο), χαρακτηρίζονται, αποχαρακτηρίζονται, επαναχαρακτηρίζονται και αποχαρακτηρίζονται ξανά με τρόπο που φαίνεται να εξυπηρετεί περισσότερο τις προτεινόμενες χρήσεις παρά την ιστορική αξία και την διασφάλιση της διατήρησης των τοπόσημων της περιοχής. Το 2003 ο Δήμος Αθηναίων τροποποιεί το ρυμοτομικό και χωρίς καμία έννομη υποχρέωση ή άλλο έρεισμα, μετατρέπει το μέρος που αποτελούσε το χώρο του εργοστασίου σε οικοδομικό τετράγωνο, στο οποίο καταλήγει να αποδίδεται υψηλότερος δείκτης δόμησης από την υπόλοιπη περιοχή!
Από τα 3 τελευταία κτίρια που παραμένουν χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα, το 2007 καταστρέφεται σε μεγάλο βαθμό από πυρκαγιά το κτίριο της βίλας. Κι ενώ το πόρισμα της πυροσβεστικής αναφέρει ότι πρόκειται για εμπρησμό, ο Δήμος Αθηναίων δεν διεκδικεί καμία συνέχιση της έρευνας προκειμένου να διεκδικήσει αποζημιώσεις από τους υπεύθυνους για την καταστροφή της πολιτισμικής κληρονομιάς! Τον Αύγουστο του 2009, την ώρα που ακόμα και τα εκλεγμένα συμβούλια του Δήμου υπολειτουργούν και δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να πάρουν θέση οι πολίτες, δίνεται άδεια στον ΕΕΣ για την κατεδάφιση των κτιρίων του χώρου του εργοστασίου (12 Αυγούστου 2009). Την κατεδάφιση γλίτωσε μόνο το κτίριο επί της Πατησίων. Στόχος ήταν να υλοποιηθεί το μνημόνιο συνεργασίας που είχε υπογράψει τότε ο Δήμος με τον ΕΕΣ για την δόμηση πολυόροφου κτιρίου, κόντρα σε κάθε ερμηνεία της έννοιας κοινωνικό συμφέρον. Αυτή ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Οι κάτοικοι των Πατησίων δεν ήμασταν διατεθειμένοι να παρακολουθούμε άλλο την καταστροφή της πολιτισμικής κληρονομιάς, πόσο μάλλον την καταπάτηση ενός από τους λίγους κοινόχρηστους χώρους που θα μπορούσε να αποτελέσει πνεύμονα πρασίνου για την περιοχή.
Από το 2009 μέχρι σήμερα, το κτήμα έχει ενοποιηθεί από τους κατοίκους, έχει δενδροφυτευτεί με αποτέλεσμα να αποτελεί σήμερα έναν από τους ελάχιστους χώρους υψηλού πρασίνου σε ολόκληρο το Δήμο Αθηναίων (βλ. επισυναπτόμενες φωτογραφίες). Έχουν πραγματοποιηθεί εκατοντάδες πολιτιστικές και άλλες δράσεις στον χώρο. Στο κτήμα, πραγματοποιείται κάθε μήνα αγορά παραγωγών από την Κίνηση Αλληλεγγύης Πατησίων με συμμετοχή εκατοντάδων πολιτών, ενώ το αυτοσχέδιο πέτρινο θεατράκι που φτιάχτηκε από τους κατοίκους φιλοξενεί κάθε χρόνο πληθώρα συζητήσεων, δρώμενων και μουσικών συναυλιών. Το κτήμα Δρακόπουλου, πλέον δεν αποτελεί απλά ένα τοπόσημο αλλά ένα πάρκο με πλουραλιστικές χρήσεις, ένα πνεύμονα κοινωνικής ζωής της περιοχής, ένα σημείο συνάντησης ιδεών και ανθρώπων.
Το 2021 με αφορμή την μερική κατάρρευση του κτιρίου του εργοστασίου, συνεργείο του ΟΠΑΝΔΑ αφαίρεσε την παιδική χαρά που είχαν φτιάξει οι ίδιοι οι κάτοικοι και μάλιστα με τρόπο που κατέστρεφε τα παιχνίδια ώστε να μη μπορούν να επανατοποθετηθούν. Αφαίρεσε παράλληλα από δεκάδες παιδιά την δυνατότητα πρόσβασης σε παιδική χαρά μιας και δεν υπάρχει άλλη στην περιοχή. Η βίαιη αφαίρεση του κτιρίου από την ιστορική μνήμη ολοκληρώθηκε με την ολοκληρωτική κατεδάφισή του πριν λίγες εβδομάδες.
Θα συναινέσετε στο έγκλημα;
Το κληροδότημα Δρακόπουλου εξαρχής αποτελούσε κομμάτι της ζωντανής ιστορίας της Αθήνας, από τα “νερά του Βεζάνη” και το εργοστάσιο Βεζάνη-Σελλά, όταν ακόμα τα Πατήσια ήταν Αθηναϊκή επαρχία, μέχρι την Υφαντουργία Δρακόπουλου. Το παλιό πηγάδι, η γεώτρηση, η πέτρινη κρήνη αλλά και τα εναπομείναντα κτήρια, μαρτυρούν την ιστορία του. Τόσα χρόνια βλέπουμε το πάρκο μας να καταστρέφεται κομμάτι κομμάτι με την ανοχή ή και την συνενοχή προηγούμενων διοικήσεων του Δήμου.
Ο ΕΕΣ χρωστάει στους κατοίκους του Δήμου Αθηναίων, δεν του χρωστάμε. Μας χρωστάει την ιστορία μας. Μας χρωστάει κατ’ ελάχιστον 3 διατηρητέα κτήρια τα οποία άφησε (ή μεθόδευσε;) να καταρρεύσουν. Οι προηγούμενες διοικήσεις του Δήμου Αθηναίων ήταν συνένοχες στο έγκλημα που έχει συντελεστεί εις βάρος της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και στην προσπάθεια καταπάτησης ενός κοινόχρηστου χώρου πρασίνου. Εσείς θα συναινέσετε;
Ως κάτοικοι και πολίτες, διεκδικούμε:
Τη θεσμική κατοχύρωση του κτήματος ως ενιαίου κοινόχρηστου χώρου πρασίνου με την ακύρωση των κατάπτυστων πολεοδομικών ρυθμίσεων του ρυμοτομικού του 2003.
Την διεξαγωγή έρευνας από τον Δήμο Αθηναίων, για την απόδοση ευθυνών και διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους υπευθύνους για την καταστροφή της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Την υποχρέωση του ιδιοκτήτη στη συντήρηση/αναστήλωση των τελευταίων κτιρίων που έχουν απομείνει προτού χαθούν κι αυτά ή την αυτοδίκαιη απόδοσή τους αντί αποζημίωσης στο Δήμο Αθηναίων προκειμένου να πράξει τα δέοντα.
Θεωρούμε ότι οποιαδήποτε ενέργεια προηγηθεί της ακύρωσης των μεταβολών που επέφερε το ρυμοτομικό σχέδιο του 2003, αποτελεί σκάνδαλο εις βάρος της ιστορικής μνήμης και του κοινού συμφέροντος. Παράλληλα δηλώνουμε απερίφραστα ότι οι κάτοικοι των Πατησιών αλλά και όλες κι όλοι οι Δημότες Αθηναίων που έχουν αγκαλιάσει με την παρουσία τους αυτόν τον ελεύθερο χώρο, θα βρισκόμαστε στο πάρκο απέναντι σε κάθε νέα απόπειρα που θα προσπαθεί να αλλοιώσει, να “ερμηνεύσει” ή να “αναπλάσει” τον χαρακτήρα που οφείλεται στον χώρο ή τις επιτρεπόμενες χρήσεις του.
Πρωτοβουλία Κατοίκων Πατησίων για Υγεία – Εργασία -Ελευθερία
στην πρωτοβουλία συμμετέχουν οι συλλογικότητες:
Π – Στέκι αλληλεγγύης πολιτισμού
Εργατική Λέσχη Πατησίων-Γαλατσίου-Κυψέλης
Κατάληψη Πάτμου και Καραβία
Κάτοικοι των Πατησίων
`