Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Ένας χρόνος μετά το 1ο μνημόνιο και το καλοκαίρι του 2011 η μαζική και ορμητική είσοδος του λαϊκού παράγοντα στο προσκήνιο άλλαξε με μιας το τοπίο σε ολόκληρη τη χώρα. Κάθε μέρα στο Σύνταγμα, στις γειτονιές της πρωτεύουσας και στις κεντρικές πλατείες όλων των πόλεων συρρέουν πλήθη όλων των ηλικιών, που διαμαρτύρονται, φωνάζουν συνθήματα, συγκροτούνται σε ομάδες εργασίας, αναλαμβάνουν δράσεις, οργανώνουν εκδηλώσεις, συζητούν μέσα από μαζικότατες γενικές συνελεύσεις για τα αιτήματα και τη συνέχιση του αγώνα… Μέσα σε μόνο λίγες εβδομάδες τα ερωτήματα βαθαίνουν και η αγανάκτηση δίνει τη θέση της στην αποφασιστικότητα. Όχι άλλη μοιρολατρία και αναμονή για τα νέα μέτρα που έρχονται, αλλά προβληματισμός για το αν και κυρίως για το πώς θα μπορούσαν τα πράγματα να πάνε αλλιώς.
Μπορεί εξάλλου ως τότε να μην είχαν φανεί στην ολότητά τους οι κοινωνικές συνέπειες των μνημονίων, αλλά δεν χωρούσε καμιά αμφιβολία για το πού πήγαιναν τα πράγματα.
Ειδικά η νέα γενιά συνειδητοποιεί μέσα στη δίνη της κρίσης πως αποτελεί το πειραματόζωο στο οποίο δοκιμάζονται και εφαρμόζονται με τον σκληρότερο τρόπο όλες οι αντιδραστικές τομές. Καλείται να ζήσει με 50% ανεργία, με διαλυμένη τη δημόσια παιδεία, με τις ελαστικές σχέσεις εργασίας να ανθίζουν. Κάθε ψήγμα κατάκτησης και συλλογικού αγώνα φαίνεται να αποτελεί παρελθόν, ενώ τα μέτρα Λοβέρδου τοποθετούν τους νέους κάτω των 25 στο λυκόφως της ανασφάλιστης και υποαμοιβόμενης εκ περιτροπής εργασίας.
Όλα τα παραπάνω συγκροτούν ένα πρωτόγνωρο πεδίο ιδεολογικοπολιτικής μάχης. Οι τάσεις του αγώνα και της αριστερής αναζήτησης και της πάλης ενάντια στα μνημόνια, την κυβέρνηση, την ΕΕ και το ΔΝΤ συνυπάρχουν με μια αναδίπλωση στον ατομικό δρόμο ή ακόμη και σε αντιδραστικές τοποθετήσεις υπό το βάρος της ραγδαίας και κλιμακούμενης υποβάθμισης των όρων ζωής και της κατάρρευσης των προσδοκιών της νέας γενιάς. Ωστόσο, η πολλαπλά́ δοκιμαζόμενη και κατακερματισμένη νεολαία δίνει το παρόν και αναζητά συλλογικές μορφές έκφρασης και αγώνα στις πλατείες. Με το διαδίκτυο και τα κοινωνικά δίκτυα να παίζουν σημαντικό ρόλο στην οργάνωση του κινήματος, διαλέγει ξεκάθαρα μεριά και χρωματίζει με τον δικό της τόνο και τη μαχητικότητά της την κάτω πλατεία στο Σύνταγμα. Αψηφάει τη συνεχώς κλιμακούμενη αστυνομική βία και την καταστολή, και αποδεικνύει ότι αποτελεί ενεργό κομμάτι αυτής της μεγάλης κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης. Την ίδια στιγμή, βέβαια φαίνεται ότι η συνειδητοποίηση των προϋποθέσεων αυτής της αναμέτρησης δεν είναι ούτε εύκολη ούτε αυτονόητη. Πολλές φορές το αυθόρμητο αποθεώνεται με μία αποστροφή προς την οργανωμένη πάλη και τα κόμματα, ενώ άλλες φορές η καθ’ όλα πραγματική ανάγκη για να ζήσουμε αλλιώς εδώ και τώρα, συγχέεται με μία εύκολη εκλογική κοινοβουλευτική λύση ή με την αναζήτηση αυτόνομων νησίδων, χωρίς πολιτικό σχέδιο ανατροπής.
Μπορεί οι μήνες του καλοκαιριού του 2011 να μην πέτυχαν το στόχο τους, άνοιξαν όμως νέους δρόμους και ερωτήματα και κυρίως άφησαν σημαντικά συμπεράσματα για την επόμενη ημέρα
Μπορεί οι μήνες του καλοκαιριού του 2011 να μην πέτυχαν το στόχο τους, άνοιξαν όμως νέους δρόμους και ερωτήματα και κυρίως άφησαν σημαντικά συμπεράσματα για την επόμενη ημέρα. Μέσα από τη μαζικότητα και τον πλουραλισμό των πλατειών φωτίστηκαν νέοι δρόμοι σύνδεσης και συνύπαρξης των αγώνων εντός των χώρων εργασίας και εκτός, στις γειτονιές και τις πλατείες, αγώνων που μπορούν να συνδυάζουν τις απεργιακές μορφές πάλης και το σταμάτημα της παραγωγικής διαδικασίας με νέες μορφές ανακατάληψης του δημόσιου χώρου. Πολύ δε περισσότερο, στο νέο δύσβατο εργασιακό τοπίο που διαμόρφωνε η αστική πολιτική των μνημονίων, αναδείχθηκε μέσα από το κίνημα των πλατειών το ανοιχτό ως σήμερα στοίχημα της συγκρότησης συλλογικών μορφών έκφρασης και οργάνωσης του διάσπαρτου δυναμικού της ανεργίας και της επισφάλειας, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ταξική ανασυγκρότηση του εργατικού και νεολαιίστικου κινήματος.