Γιάννης Ελαφρός
Οι εξελίξεις αναδεικνύουν την ανάγκη αλλά και τη δυνατότητα ενός ισχυρού, ανεξάρτητου και κοινωνικά γειωμένου πολιτικού πόλου της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής και σύγχρονα κομμουνιστικής Αριστεράς, με συσπείρωση και άλλων δυνάμεων που πρέπει να πάρουν θέση. Αλλά για να απαντηθεί θετικά απαιτείται μια τομή στην πορεία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Δέκα χρόνια ΑΝΤΑΡΣΥΑ μέσα «σε δρόμους που καίνε». Με όπλα το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα πάλης, την πρωτοπόρα συμμετοχή στους αγώνες και την ανατρεπτική-επαναστατική λογική όχι μόνο άφησε το ίχνος της σε αυτή την καυτή δεκαετία, αλλά διαμόρφωσε όρους για την αντεπίθεση του εργατικού κινήματος στη νέα φάση. Παρότι διεύρυνε τους ορίζοντες της επαναστατικής αριστεράς, δεν κατάφερε να σπάσει τα κοινωνικά και προγραμματικά της όρια και να ανατρέψει την ηγεμονία του ρεφορμισμού στο πλατύ αντιμνημονιακό ρεύμα.
Καμιά μάχη όμως δεν πάει χαμένη και σίγουρα είναι πιο χρήσιμη από την παράδοση. Ας σκεφτούμε πως θα ήταν το πολιτικό πεδίο τώρα, αν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν αντιστεκόταν («σεχταριστικά» σύμφωνα με πολλούς) στη ρεφορμιστική κυβερνητική γοητεία του σχεδίου ΣΥΡΙΖΑ. Σήμερα υπάρχει ένα μαχόμενο δυναμικό με ψηλά το κεφάλι, δεν διαμορφώθηκε πολιτική έρημος στα αριστερά, ούτε αφέθηκε το πεδίο ελεύθερο για να αλωνίσει η δεξιά και ακροδεξιά «αντιπολίτευση».
Τα πρώτα δέκα χρόνια είναι τα δύσκολα; Ποιος μπορεί να το ισχυριστεί αυτό, όταν διαφαίνονται μεγάλες κοινωνικές αναστατώσεις, καθώς το κεφάλαιο δεν μπορεί να ξεπεράσει την κρίση του και «ανεβαίνει πίστα» επιβάλλοντας την εργασιακή ζούγκλα, την υπεραντιδραστική αναμόρφωση όλου του πολιτικού συστήματος (και όχι μόνο μέσω της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού) και την όξυνση των ανταγωνισμών με έντονη τάση γενίκευσης του πολέμου. Σε αυτές τις συνθήκες τα παλιά καύσιμα, ήδη εξαντλημένα και μη επαρκή, δεν φτάνουν. Κι εδώ βρίσκεται η ρίζα των σημερινών μεγάλων δυσκολιών της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και όλης της μαχόμενης αριστεράς.
Κι όμως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήδη δείχνει την αξία της, με παρεμβάσεις ανατρεπτικές (αν κι όχι ακόμα ολοκληρωμένες): για την έμπρακτη αντεπίθεση του εργατικού κινήματος (π.χ. 1η Νοέμβρη), για την διεθνιστική αντίσταση στην ιμπεριαλιστική και εθνικιστική επιδρομή (μακεδονικό, ελληνοτουρκικά), για τη συμβολή στον αγώνα για ρήξη και αποδέσμευση από την ΕΕ, όταν η «υπαρκτή Αριστερά» (κατά το «υπαρκτός σοσιαλισμός») έκανε μία από τα ίδια και ακολουθούσε την «εθνική αφήγηση». Μπορεί να μοιάζει κοινότοπο αλλά υπογραμμίζουμε πως στη νέα φάση η αντικαπιταλιστική επαναστατική απάντηση, με θετικό εργατικό λαϊκό περιεχόμενο και κομμουνιστική έμπνευση είναι εξαιρετικά αναγκαία. Ειδικά καθώς το παραμύθι της «αριστερής» κυβερνητικής διαχείρισης συντρίβεται οδυνηρά, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ απάντησε με το αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα και μέτωπο στις πιέσεις για αντινεοφιλελεύθερο ή στενά αντιμνημονιακό μέτωπο. Έτσι και σήμερα πρέπει να δώσει ακόμα βαθύτερη κι ανατρεπτική απάντηση στο δίλημμα της αστικής πολιτικής: ακροκεντρώα επίθεση με σοσιαλδημοκρατία-Μακρόν-Μέρκελ-Τσίπρα και σία ή ακροδεξιά εθνικιστική και νεοφασιστική επιδρομή; Οποιαδήποτε δορυφοροποίηση θα μετατρέψει την μαχόμενη Αριστερά σε πολιτική ορντίναντσα του συστήματος.
Μπορεί η ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Οι εξελίξεις αναδεικνύουν την ανάγκη αλλά και τη δυνατότητα ενός ισχυρού, ανεξάρτητου και κοινωνικά γειωμένου (κυρίως στα εργατικά, πληβειακά στρώματα και στη νέα βάρδια) πολιτικού πόλου της αντικαπιταλιστικής επαναστατικής και σύγχρονα κομμουνιστικής Αριστεράς, με συσπείρωση και άλλων δυνάμεων που πρέπει να πάρουν θέση. Αποτυπώνονται και στους χιλιάδες αγωνιστές που συμμετέχουν στις αντικαπιταλιστικές και αντιδιαχειριστικές κινήσεις περιφερειών και δήμων. Αλλά για να απαντηθεί θετικά απαιτείται μια τομή στην πορεία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Δεν μπορεί να εμπνεύσει ένα μέτωπο εκλογική φανέλα και πουκάμισο αδειανό, που η κάθε οργάνωση θα κάνει «τα δικά της». Ούτε η ξαναζεσταμένη σούπα για διάχυση του αντικαπιταλιστικού δυναμικού σε ενδιάμεσα μέτωπα, με ρεφορμιστική ηγεμονία. Ούτε βέβαια πάνε μακριά οι (μικρο)κομματικοί πατριωτισμοί και η ετσιθελική επιβολή. Η κομματική στρατηγική συμβολή απαιτείται για να ενισχύεται το μέτωπο, όχι για να θρυμματίζεται.
Τελικά μπορεί η ΑΝΤΑΡΣΥΑ στη νέα εποχή; Ο μαχόμενος κόσμος της, παρά όσα τον πληγώνουν, είναι στην πρώτη γραμμή. Αυτός θα δώσει την θετική απάντηση. Συμβάλλοντας στις επιτυχίες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στις επερχόμενες πολιτικές και εκλογικές μάχες, και όχι «ποντάροντας» στην ήττα για να… βγουν συμπεράσματα. Για ένα «άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά».