Γιάννης Ελαφρός
Ο αγώνας για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος είναι κεντρικό μέτωπο, με μεγάλη πολιτική, ταξική και αξιακή σημασία. Αναδεικνύουμε το κόκκινο νήμα που ενώνει όλες τις οικολογικές πληγές: τον καπιταλισμό, τον βασικό παράγοντα της οξύτατης περιβαλλοντικής κρίσης της εποχής μας.
Το καλοκαίρι αγγίζουμε, «νιώθουμε» τη φύση, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Ακόμα και ο εργαζόμενος, ο «εγκλωβισμένος» των πόλεων, παίρνει κάποια «τζούρα». Είναι τότε που συνειδητοποιούμε το μεγαλείο της φύσης, αλλά και μετράμε τις πληγές της. Η περιβαλλοντική καταστροφή και υποβάθμιση, η μετατροπή του πλανήτη σε ένα πεδίο φιλικό προς την διαρκή καπιταλιστική μεγέθυνση αλλά εχθρικό προς τον άνθρωπο και κάθε μορφή ζωής, είναι παντού γύρω μας. Ειδικά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, πανέμορφη μεν, αλλά γι’ αυτό αντιμετωπιζόμενη ως οικόπεδο για λεηλασία.
Οι καύσωνες πυκνώνουν στις αβίωτες ερήμους του τσιμέντου και της ασφάλτου. Καθώς ο «θερμοστάτης» της Γης έχει χαλάσει λόγω της διαδικασίας της κλιματικής αλλαγής, ξαφνικές και δριμύτατες καταιγίδες προκαλούν καταστροφές. Οι πυρκαγιές (συχνά λόγω κερδοσκοπικού εμπρησμού) κατακαίνε τους κοινούς πράσινους πνεύμονές μας, τα δάση. Οι ακτές και οι παραλιακές ζώνες μετατρέπονται όλο και περισσότερο σε περιφραγμένα ιδιωτικά φρούρια, με ειδική νομοθεσία και ανεπτυγμένη κερδοφορία, αποστερώντας έτσι τον κόσμο από την ελεύθερη πρόσβαση στη θάλασσα. Τα πλαστικά σκουπίδια βρίσκονται πια και στην πιο απομακρυσμένη γωνιά της χώρας, περνώντας μέσα στην τροφική αλυσίδα.
Οι μεγάλες εταιρείες έχουν επιβάλλει τη λογική της βιομηχανοποιημένης κατανάλωσης, με προϊόντα μίας χρήσης, με παραγωγή τεράστιων ποσοτήτων συσκευασιών (που λόγω μη αποδοτικής ανακύκλωσης καταλήγουν στα σκουπίδια), που απαιτούν τεράστιες χωματερές που θάβουν ολόκληρες περιοχές. Το τερατούργημα του «ΧΥΤΑ» Φυλής γίνεται μοντέλο προς εξαγωγή. Από τον ΣΥΡΙΖΑ έως τη ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ, και από την κυβέρνηση μέχρι το δήμο και την περιφέρεια όλοι προσπαθούν αυτές τις μέρες να καθυποτάξουν την αγωνιζόμενη κοινωνία της Λευκίμμης στην Κέρκυρα, που δεν δέχεται να γίνει ο σκουπιδότοπος της τουριστικής βιτρίνας και των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων.
Η βαθιά και παρατεταμένη καπιταλιστική κρίση, η πολύχρονη μνημονιακή οικονομική λεηλασία των εργαζομένων και του λαού υποβάθμισαν το ενδιαφέρον για τα προβλήματα του περιβάλλοντος. «Εδώ πεινάμε, για τη φύση θα ασχοληθούμε τώρα;», λένε πολλοί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το κεφάλαιο, ειδικά σε περιόδους κρίσης, προχωρά σε ταυτόχρονη λεηλασία της υπεραξίας της εργασίας και των φυσικών πόρων. Μας λένε: «Ας γίνει η επένδυση, ας πειραχτεί και λίγο το περιβάλλον, δουλίτσα να υπάρχει…» Έτσι, επιχειρούν να επιβάλλουν τις εξορύξεις για υδρογονάνθρακες στην Ήπειρο. Συνεχίζουν το έγκλημα στις Σκουριές στη Χαλκιδική. Αρπάζουν το Ελληνικό και μετατρέπουν την παραλία σε μια ζώνη για λίγους, απρόσιτη για τα εκατομμύρια της τσιμεντούπολης. Προπαγανδίζουν τα οφέλη από τις εξορύξεις και την μεταφορά υδρογονανθράκων στην Μεσόγειο και προσπαθούν να μας κάνουν να νιώσουμε (συμ)μέτοχοι των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών και των γεωπολιτικών παιχνιδιών του ελληνικού κεφαλαίου, ενώ το μόνο που θα μοιραστεί ο λαός θα είναι εξοπλισμοί, ανταγωνισμοί, εκμετάλλευση και απειλή πολέμου ή μεγάλης περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Ο αγώνας για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος είναι κεντρικό μέτωπο, με μεγάλη πολιτική, ταξική και αξιακή σημασία. Το ειδικό αφιέρωμα του Πριν επιχειρεί να φωτίσει ορισμένες πλευρές του, με ένα βασικό κριτήριο. Δεν αντιμετωπίζει το κάθε θέμα χωριστά, ως εξαίρεση ή ως «κακοφωνία», αλλά αναδεικνύει το κόκκινο νήμα που τα ενώνει: τον καπιταλισμό, ως τον βασικό παράγοντα της οξύτατης περιβαλλοντικής κρίσης της εποχής μας.
Οφείλουμε δυο κουβέντες παραπάνω για το αφιέρωμα του Πριν στο περιβάλλον. Οι σελίδες έχουν γραφεί από συντρόφους/σες που έχουν συμβάλλει σε ένα ευρύτερο αφιέρωμα του πολύ καλού περιοδικού της νεολαίας Κομμουνιστική Απελευθέρωση Αναιρέσεις, με γενικό τίτλο «Περιβάλλον και οικολογική καταστροφή» (αναζητείστε το, αξίζει!). Το Πριν θα συνεργαστεί πιο συστηματικά με τις Αναιρέσεις και ευρύτερα με το νεανικό δυναμικό που αναζητά σύγχρονες κομμουνιστικές απαντήσεις.