Άρης Χατζηστεφάνου
Η αντιπολίτευση επισήμως καλεί σε αποχή και έχει χαρακτηρίσει ήδη το αποτέλεσμα των εκλογών προϊόν νοθείας. Ωστόσο, κρατά και ένα «παράθυρο» ανοιχτό (όπως και οι ΗΠΑ), καθώς την προεδρία διεκδικεί και ο Χένρι Φάλκον, ένας πολιτικός ο οποίος από το στρατόπεδο των «τσαβιστών» έχει σήμερα περάσει στις θέσεις του… ΔΝΤ!
Θα αντέξουν ο Μαδούρο και ο λαός τον εκβιασμό;
Αν οι εκλογές θεωρούνται εκ των προτέρων «παράνομες», μήπως κάποιος φοβάται ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο; Απαραίτητη η αντιστροφή του γνωστού συνθήματος για όσους θα επιχειρήσουν τις επόμενες ημέρες να παρακολουθήσουν και να κατανοήσουν το διακύβευμα των προεδρικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν στη Βενεζουέλα την ερχόμενη Κυριακή, 20 Μαΐου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες με τους συμμάχους τους αλλά και η δεξιά αντιπολίτευση έχουν ήδη αποφασίσει ότι το αποτέλεσμα θα είναι προϊόν νοθείας — πριν ακόμη προσέλθει ο πρώτος ψηφοφόρος στις κάλπες. Έχοντας χάσει σειρά εκλογικών αναμετρήσεων, είτε γιατί απείχαν είτε γιατί προκαλούν τρόμο ακόμη και σε δυσαρεστημένους ψηφοφόρους του Μαδούρο, οι υποψήφιοι του κόμματος Στρογγυλή Τράπεζα Δημοκρατικής Ενότητας (MUD) συντονίζουν το μποϊκοτάζ των εκλογών σε στενή συνεργασία με την Ουάσιγκτον καθώς και με τη διαρκή στήριξη πολλών διεθνών μέσων ενημέρωσης.
Σε αυτό το σκηνικό, ο Μαδούρο βρήκε έναν απρόσμενο «σύμμαχο» στο πρόσωπο του σημαντικότερου αντιπάλου του: Ο υποψήφιος Χένρι Φάλκον, αφού πέρασε από το στρατόπεδο του Τσάβες στη δεξιά αντιπολίτευση των επίδοξων πραξικοπηματιών, κατεβαίνει τώρα με το δικό του κόμμα Progressive Advance (Προοδευτική Πορεία) και θεωρείται ο μόνος υποψήφιος που μπορεί να απειλήσει την επανεκλογή του Μαδούρο. Στις προεκλογικές του εξαγγελίες, προτάσσει μια φιλελεύθερη ατζέντα, με την επανιδιωτικοποίηση σημαντικών επιχειρήσεων, τον τερματισμό της ρύθμισης στις τιμές βασικών προϊόντων που προστατεύουν τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού, το άνοιγμα της κρατικής εταιρείας πετρελαίου σε ιδιωτικές επενδύσεις και τη «δολαριοποίηση» των μισθών και των συντάξεων. Παράλληλα, ζητά των τερματισμό των κοινωνικών παροχών σε αγαθά όπως το νερό, το ρεύμα και η βενζίνη, τα οποία προσφέρονται πρακτικά δωρεάν στον πληθυσμό.
Αν και σχετικές προτάσεις έχουν κατατεθεί και από προοδευτικούς οικονομολόγους, όπως ο Μαρκ Βάισμπροτ (σαν προσωρινά μέτρα για την έξοδο από την κρίση), το πακέτο που προτείνει ο Φάλκον αποτελεί ένα σαφές χτύπημα σε όσα έχει πετύχει η Βενεζουέλα εδώ και δυο δεκαετίες, όσον αφορά τους φτωχότερους πολίτες της.
Η απόφαση, πάντως, του Φάλκον να σπάσει το μποϊκοτάζ συμμετέχοντας στις εκλογές αποτέλεσε καίριο πλήγμα για τη δεξιά αντιπολίτευση, η οποία κινδυνεύει πλέον να διασπαστεί περαιτέρω. Όπως συνέβη σε όλες τις τελευταίες αναμετρήσεις, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, τα στελέχη του MUD καταγγέλλουν τη διαδικασία σαν παράνομη και νόθα όταν δεν εκλέγονται αλλά αποδέχονται τις θέσεις που τους αναλογούν στην περίπτωση που κερδίσουν στις κάλπες. Από την πλευρά της, η Ουάσιγκτον απείλησε αρχικά να εντάξει τον Φάλκον στους πολιτικούς στους οποίους επιβάλλει οικονομικές κυρώσει, αλλά, στη συνέχεια, έριξε τους τόνους όταν είδε ότι θα μπορούσε πράγματι να αμφισβητήσει τον Μαδούρο.
Η πολιτική της Ουάσιγκτον είναι ένα μίγμα ανοιχτών απειλών στρατιωτικής επέμβασης (σενάριο στο οποίο αναφέρθηκε ο ίδιος ο Τραμπ) και ανελέητου οικονομικού πολέμου, που στραγγαλίζει την ούτως η άλλως ασθμαίνουσα οικονομία της Βενεζουέλας. Ο οικονομικός αποκλεισμός ευθύνεται για τις σημαντικότερες ελλείψεις φαρμάκων που παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες αλλά και για την αδυναμία της χώρας να διαπραγματευτεί το εξωτερικό της χρέος στις διεθνείς αγορές. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να κλείσουν και το τελευταίο παράθυρο οικονομικής επαφής με τον έξω κόσμο, απειλώντας ακόμη και όσους τολμούν να χρησιμοποιήσουν το «πέτρο» — το κρυπτονόμισμα με το οποίο ο Μαδούρο προσπαθεί να παρακάμψει τις οικονομικές κυρώσεις.
Αρκετοί υποστηρικτές του νυν προέδρου αναμένουν να παρατηρηθούν και πάλι ελλείψεις σε είδη πρώτη ανάγκης (η διανομή των οποίων ελέγχεται από ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες στηρίζουν την αντιπολίτευση) και αυξήσεις τιμών (που επιτυγχάνονται με την χειραγώγηση της ισοτιμίας με το δολάριο στη μαύρη αγορά). Όπως μας εξηγούσε παλαιότερα η οικονομολόγος Πασκουλίνα Κούρτσιο, οι συγκεκριμένες τεχνητές κρίσεις σημειώνονταν πριν από κάθε μεγάλη εκλογική αναμέτρηση, προκειμένου να αυξηθεί η δυσφορία του πληθυσμού απέναντι στον Τσάβες και αργότερα τον Μαδούρο. Αυτή τη φορά όμως, η αντιπολίτευση απειλεί και με γενικευμένη απεργία στις μεταφορές ––πρακτική βγαλμένη απευθείας από τις προσπάθειες ανατροπής του Αλιέντε στην Χιλή πριν από το 1973- η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει χάος σε ολόκληρη τη χώρα.
Σε κάθε περίπτωση, οι προεδρικές εκλογές βρίσκουν τη Βενεζουέλα σε μια από τις χειρότερες καταστάσεις των τελευταίων δυο δεκαετιών, καθώς το αμερικανικό εμπάργκο σε συνδυασμό με την πτώση της τιμής του μαύρου χρυσού αλλά και την αδυναμία συντήρησης βασικών εγκαταστάσεων άντλησης πετρελαίου, προκαλεί ασφυξία στην οικονομία. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι επιχειρούν καθημερινά να μετακινηθούν σε γειτονικές χώρες προκειμένου να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες και συχνά πέφτουν θύματα συμμοριών αλλά και παραστρατιωτικών ομάδων από την Κολομβία. Παρά το γεγονός ότι τέτοιου είδους μετακινήσεις είναι απόλυτα συνηθισμένες σε περιόδους κρίσεων στη Λατινική Αμερική (η Βενεζουέλα υποδέχθηκε στο παρελθόν αγόγγυστα περισσότερους από 5 εκατομμύρια Κολομβιανούς πρόσφυγες), το μεταναστευτικό ρεύμα δίνει την ευκαιρία σε ξένες κυβερνήσεις και στα διεθνή μέσα ενημέρωσης να παρουσιάζουν μια εικόνα απόλυτης διάλυσης, η οποία βεβαίως απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα.
Θα μπορέσει, λοιπόν, ο Μαδούρο να επικρατήσει και σε αυτή την αναμέτρηση, όντας αντιμέτωπος με τις ΗΠΑ, αλλά και μια αντιπολίτευση που δεν διστάζει να ζητήσει ακόμη και ξένη στρατιωτική επέμβαση για να καταλάβει την εξουσία; Αν τα καταφέρει, η Δύση θα φωνάξει και πάλι «δικτάτορας», προσπαθώντας να ακυρώσει τη δημοκρατική του νίκη. Αν αποτύχει, η ίδια Δύση θα αναγνωρίσει ότι η διαδικασία ήταν απόλυτα δημοκρατική. Στην αστική δημοκρατία, άλλωστε, δεν υπάρχουν αδιέξοδα.
Οι δημιουργοί των ντοκιμαντέρ Χρεοκρατία, Catastroika, Φασισμός Α.Ε. και This is not a coup θα βρεθούν στη Βενεζουέλα την περίοδο των εκλογών. Μάθε περισσότερα στη διεύθυνση maketheconomyscream.com