του Στέλιου Νικητόπουλου
Κι ενώ η Eldorado ανέστειλε την …αναστολή των εργασιών καταστροφής της Χαλκιδικής, δηλώνοντας ικανοποιημένη από τη στάση της κυβέρνησης και χρησιμοποιώντας τα εκβιαστικά τελεσίγραφα σαν μαρουλόχαρτα, το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού πετύχαινε μία εμβληματική και ιστορική νίκη στα δικαστήρια Θεσσαλονίκης. Το μικτό ορκωτό κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης αθώωσε 20 κατοίκους της Χαλκιδικής που είχαν διαμαρτυρηθεί στις 30 Μαρτίου του 2012 στο δημαρχείο Αριστοτέλη στην Ιερισσό για τη στάση της τότε δημοτικής αρχής υπέρ της εταιρίας. Η πρόεδρος του δικαστηρίου ανακοίνωσε την απόφαση ως εξής: «Είναι θλιβερό μια τοπική κοινωνία να δικάζεται. Το δικαστήριο θεωρεί ότι εκφράζει το σύνολο της κοινωνίας. Ομόφωνα κηρύσσει αθώους τους κατηγορούμενους».
Συγκίνηση, χειροκροτήματα, ζητωκραυγές και συνθήματα στην κατάμεστη αίθουσα: «Με ΜΑΤ, βία και καταστολή, χρυσάφι δεν θα πάρετε απ’ τη Χαλκιδική», «το πάθος για τη λευτεριά είναι δυνατότερο απ’ όλα τα κελιά», «εδώ δεν είναι Καναδάς, δεν είναι Eldorado, εδώ είναι ο τόπος μας και κάνουμε κουμάντο». Η δίκη κράτησε εννέα ώρες, ως τις επτά το απόγευμα. Το κατηγορητήριο κατέρρευσε. Οι κατηγορούμενοι μίλησαν για τον αγώνα τους ενάντια στην εξόρυξη και ενάντια στην καταστροφή του τόπου. Σημειώνουμε μία χαρακτηριστική φράση από την απολογία ενός κατηγορούμενου: «Είμαι εδώ γιατί έχω θέση και άποψη ενάντια στην εξόρυξη και στην καταστροφή του τόπου μου. Δικάζομαι γιατί θέλουν να βουλώσουν το στόμα μου». Η εισαγγελέας πρότεινε την απαλλαγή τους, τονίζοντας ότι δεν προέκυψε ότι τέλεσαν τις κακουργηματικές πράξεις που τους αποδίδονται.
Δεν αθωώθηκαν μόνο 20 κάτοικοι της Χαλκιδικής, αποδείχτηκε η στημένη βιομηχανία διώξεων. Οι 20 κάτοικοι δικάστηκαν μετά από μηνυτήρια αναφορά του τότε δημάρχου Αριστοτέλη, Χρήστου Πάχτα. Με το βούλευμα με το οποίο παραπέμφθηκαν σε δίκη κατηγορήθηκαν για κατασκευή, προμήθεια, κατοχή και χρήση εκρηκτικών υλών. Κανένας από τους μάρτυρες δεν αναγνώρισε τους κατηγορούμενους ως υπαίτιους επεισοδίων, ενώ ο πρώην δήμαρχος, Χρήστος Πάχτας, κατέθεσε ότι δεν είδε κανέναν κατηγορούμενο να δημιουργεί επεισόδια καθώς ήταν μέσα στο δημαρχείο αλλά ότι είχε πληροφόρηση από τρίτα άτομα που δεν κατονόμασε γιατί είπε ότι θέλουν να κρατήσουν την ανωνυμία τους. Προκάλεσε έτσι την έντονη αντίδραση της έδρας καθώς πλέον γινόταν σαφές ότι μία κοινωνία σέρνεται στα δικαστήρια με σαθρό κατηγορητήριο.
Στην αρχή της δίκης το δικαστήριο έκανε δεκτό το αίτημα να εξαιρέσει τον εικοστό πρώτο κατηγορούμενο γιατί ήταν ανήλικος όταν έγινε η διαμαρτυρία στο δημαρχείο Ιερισσού και θα δικαστεί στο μονομελές ανηλίκων Πολυγύρου. Τις ημέρες που προηγήθηκαν της δίκης, έγιναν στην Ιερισσό και στη Θεσσαλονίκη μεγάλα συλλαλητήρια κατά της εξόρυξης χρυσού και υπέρ των διωκόμενων. Στο ψήφισμα του συλλαλητηρίου της Ιερισσού, οι κάτοικοι ζητούν να αποχαρακτηριστεί η περιοχή από μεταλλευτική και απαιτούν να σταματήσει τώρα η καταστροφή της Χαλκιδικής, η λεηλάτηση των φυσικών πόρων, η ρύπανση των νερών και του αέρα, η αδειοδότηση της δημιουργίας φραγμάτων με μεταλλευτικά απόβλητα σε σεισμογενή περιοχή, η διάρρηξη του κοινωνικού ιστού, η ποινικοποίηση του κοινωνικού αγώνα και επισημαίνουν: «Η Eldorado Gold εκβίασε την κυβέρνηση, τις τελευταίες μέρες, κατά πάγια τακτική της, κερδίζοντας άδειες, που της επιτρέπουν να συνεχίσει το έργο της. Άδειες που αποτελούν ντροπή για όσους τις υπέγραψαν, αφού η Eldorado έχει διαπράξει σωρεία παρανομιών, όπως αυτές έχουν βεβαιωθεί από τη Διοίκηση και αντί για την εταιρεία σέρνεται στα δικαστήρια η τοπική κοινωνία».
Η δίκη 26 κατοίκων για την κινητοποίηση στον Λάκκο Καρατζά των Σκουριών τον Μάιο του 2013 και για περιστατικά που έλαβαν χώρα και στη Μ. Παναγία καθώς και στην ευρύτερη περιοχή της Ιερισσού Χαλκιδικής από τις αρχές Μαΐου μέχρι και τις 25 Αυγούστου 2013, αναβλήθηκε από το τριμελές εφετείο κακουργημάτων Θεσσαλονίκης για τις 10 Μαΐου του 2018, καθώς δικηγόροι σε αυτή την υπόθεση ήταν και δικηγόροι στην υπόθεση του δημαρχείου Ιερισσού στο μικτό ορκωτό κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης.
Η επόμενη κακουργηματική δίκη, με κατηγορίες για τον εμπρησμό του εργοταξίου των Σκουριών, θα γίνει στις 9 Νοεμβρίου, επίσης στη Θεσσαλονίκη. Κατηγορούνται 21 κάτοικοι. Η συγκεκριμένη υπόθεση έχει πάρει ήδη δύο αναβολές.