Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ οδηγεί σε καταστροφή χιλιάδες μικρούς παραγωγούς
του Νίκου Μανάβη
Ήταν Νοέμβρης του 2014, όταν συνεταιριστής, στέλεχος της ΝΔ, μας έλεγε εμπιστευτικά ότι ήρθε η περίοδος που θα ληφθούν μέτρα λιτότητας που θα πλήξουν τους αγρότες. Εκείνη την περίοδο η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ έκανε ότι μπορούσε για να αποφύγει να λάβει εκείνη τα μέτρα αυτά. Ωστόσο όλοι γνώριζαν πως αργά ή γρήγορα τα μέτρα θα λαμβάνονταν. Η πολιτική συγκυρία ήθελε η λήψη των μέτρων να γίνει από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με την σύμφωνη γνώμη ή την ανοχή των κομμάτων της αντιπολίτευσης που ψήφισαν την συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο το καλοκαίρι του 2015.
Ότι κι αν λέει ο υπουργός Βαγγέλης Αποστόλου, η ουσία της πολιτικής του είναι τα μέτρα που λαμβάνει κι όχι τα λόγια συμπάθειας για τους αγρότες. Τα μέτρα, λοιπόν, οδηγούν στην καταστροφική με ταχύτατους ρυθμούς εκατοντάδες χιλιάδες μικρούς παραγωγούς σε όλη την χώρα. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι τα μέτρα αυτά έρχονται να προστεθούν στα όσα μέτρα είχαν λάβει τα προηγούμενα χρόνια οι κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, με τις συμπληρωματικές δυνάμεις (ΔΗΜΑΡ και ΛΑΟΣ). Σήμερα η πολιτική αυτή έχει την πλήρη στήριξη από το Ποτάμι, την Ένωση Κεντρώων και φυσικά από τη φασιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής.
Τα μνημόνια, στην περίπτωση της πρωτογενούς παραγωγής, εξειδικεύουν το σχεδιασμό της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ο οποίος προβλέπει δραστικό περιορισμό των φτωχομεσαίων αγροτών στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα. το τρίτο μνημόνιο αναφέρει πως υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας είναι να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να γίνουν οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις ανταγωνιστικές. Η κυβέρνηση, κάλυψε την υποχρέωση που ανέλαβε, ως τώρα, με διατάξεις που πέρασαν τόσο στον ασφαλιστικό-φορολογικό νόμο, όσο και στον πολυνόμο που ψηφίστηκαν εντός του Μαΐου. Οι διατάξεις αυτές επιταχύνουν τον εξοβελισμό των μικρών παραγωγών από την αγροτική παραγωγή.
Τα μέτρα που «καίνε» τους φτωχομεσαίους είναι:
– Δεν έχουν απολύτως καμία πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τα πιστωτικά ιδρύματα. Δεν πρόκειται για μέτρο της σημερινής κυβέρνησης, αλλά για μια πάγια κατάσταση, μετά την παραχώρηση-χάρισμα της ΑΤΕ στην Τράπεζα Πειραιώς. Ωστόσο το αναφέρουμε διότι είναι το σημαντικότερο εργαλείο για το ξεκλήρισμα των μικρών αγροτών.
– Το άρθρο 20 του ασφαλιστικού-φορολογικού νόμου, ορίζει ότι όσοι συνταξιούχοι έχουν εισοδήματα από δραστηριότητες που ασφαλίζονται στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, θα υποστούν περικοπή 60% στις συντάξεις.
Η ενσωμάτωση του ΟΓΑ στον ΕΦΚΑ σημαίνει πως το μέτρο θα εφαρμοστεί και για όσους έχουν αγροτικά εισοδήματα και λαμβάνουν αγροτικές επιδοτήσεις. Πρακτικά το μέτρο αυτό οδηγεί εκτός αγροτικής παραγωγής όλους τους συνταξιούχους. Για το θέμα αυτό έχει κατατεθεί στη Βουλή ερώτηση από βουλευτές της ΝΔ. Η κυβέρνηση μέχρι τώρα δεν έχει δώσει καμία απάντηση. Διέρρευσε ότι πρόβλημα θα έχουν μόνο όσοι θα βγουν στη σύνταξη μετά την ψήφιση του νόμου. Όμως επίσημη απάντηση στο ζήτημα δεν έχει δοθεί ως σήμερα. Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν πως ένα σχέδιο ανακοίνωσης που συντάχθηκε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δεν αναλαμβάνει να το υπογράψει κανένα υπηρεσιακό στέλεχος.
Κατά την άποψη ορισμένων λογιστών, με βάση το νομικό πλαίσιο θα εξαιρεθούν από το μέτρο όσοι συνταξιούχοι έχουν ετήσιες αποδοχές χαμηλότερες από τα 300 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη. Όμως ούτε αυτό έχει επιβεβαιωθεί από την κυβέρνηση. Επιπλέον όχι μόνο η διάταξη του νόμου είναι σαφέστατη αλλά και το πνεύμα μέσα στο οποίο κινείται η ρύθμιση είναι πολύ ξεκάθαρο: «δραστική μείωση των αγροτών τώρα».
Όλα δείχνουν πως οι μικροεπιδοτήσεις που λαμβάνουν πολλοί συνταξιούχοι είτε θα χαθούν, είτε θα αποτελέσουν αφορμή για περικοπή των συντάξεων. Από το ίδιο άρθρο προκύπτει ότι οι παραγωγοί που είναι ασφαλισμένοι ως υπάλληλοι, εργάτες ή ελεύθεροι επαγγελματίες κλπ, με το νέο ασφαλιστικό θα πληρώσουν πρόσθετα ασφάλιστρα στο ΕΦΚΑ για τα αγροτικά εισοδήματα που αποκτούν κάθε χρόνο.
– Το άρθρο 65 του πολυνόμου με τα προαπαιτούμενα που ψηφίστηκε στο τέλος Μάη ορίζει ως κατά κύριο επάγγελμα αγρότες μόνο εκείνους που έχουν άνω του 50% του εισοδήματος τους από την αγροτική παραγωγή. Με την ρύθμιση αυτή ικανοποιεί η κυβέρνηση την αστική τάξη του χωριού. Τα νέα μεγάλα τσιφλίκια και τις αγροτοδιατροφικές επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι ο μπακάλης, ο κρεοπώλης και ο καφετζής, στα ορεινά χωριά, στα χωριά νησιών όπως η Σκύρος, η Αντίπαρος, η Νάξος και η Λέσβος με μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες κατοίκους δεν θα χαρακτηρίζονται αγρότες.
– Οι μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες δεν θα έχουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά προγράμματα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στη Βουλή ο υπουργός Βαγγέλης Αποστόλου. Ο αποκλεισμός των μη κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, ίσχυε και τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο στα νησιά κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ήταν όσοι είχαν αγροτικά εισοδήματα σε ποσοστό άνω του 25% επί των συνολικών εισοδημάτων τους. Στην ηπειρωτική Ελλάδα το εισοδηματικό όριο ήταν στο 35%. Με την ρύθμιση που πέρασε η κυβέρνηση το Μάη κατά κύριο επάγγελμα αγρότης είναι όποιος έχει αγροτικά εισοδήματα σε ποσοστό 50% και άνω.
Η ρύθμιση αυτή σημαίνει ότι από τους 725.000 δικαιούχους αγροτικών επιδοτήσεων που είχε η χώρα το 2015, μόνο οι 275.000 θα λάβουν το χαρακτηρισμό του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη το τρέχον έτος.
– Όλοι οι μικροί παραγωγοί που έχουν εισοδήματα από άλλες πηγές, θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ για τα αγροτικά ακίνητα και τις στάνες που κατέχουν. Ακόμη κι αν αυτά δεν ηλεκτροδοτούνται.
– Η πρόσθεση των αγροτικών εισοδημάτων στα άλλα εισοδήματα, θα οδηγήσει εκ των πραγμάτων σε αυξημένο ποσοστό φορολόγησης και αυξημένο φόρο για τους φτωχομεσαίους αγρότες.
-Μόνο οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα επωφεληθούν από το αφορολόγητο που θεσπίστηκε για τους αγρότες. Αυτό προβλέπει ο πολυνόμος με τα προαπαιτούμενα που ψηφίσθηκε στη Βουλή το Μάη. Το αφορολόγητο για τους αγρότες είχε θεσπιστεί με το νόμο 4387 του 2016, δηλαδή μόλις λίγες εβδομάδες νωρίτερα. Στην αρχική ρύθμιση δεν γίνονταν διαχωρισμός στους κατά κύριο και μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
Ωστόσο κυβέρνηση και τρόικα δεν είχαν πει την τελευταία τους λέξη. Στο πολυνόμο με τα προαπαιτούμενα καταργήθηκε το αφορολόγητο για τους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Οι νέες ρυθμίσεις για το αφορολόγητο των αγροτών θα ισχύσουν για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2016 και θα δηλωθούν το 2017 στην εφορία.