του Άρη Χατζηστεφάνου
Τους πειρατές στο Αστερίξ, που αποφασίζουν να βυθίσουν από μόνοι τους το πλοίο για να μην τους προλάβουν οι Γαλάτες, αποφάσισε να μιμηθεί η Φινλανδία επιβάλλοντας στον εαυτό της ένα άτυπο Μνημόνιο. Χωρίς την παρουσία κάποιας Τρόικας, η δεξιά κυβέρνηση συνασπισμού αποφάσισε δραστικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, ψαλίδισμα επιδομάτων και κατάργηση του δώρου διακοπών. Την ίδια στιγμή εταιρείες του ιδιωτικού τομέα αρχίζουν να σπάνε τις συλλογικές συμβάσεις πριονίζοντας έναν από τους πυλώνες του λεγόμενου σκανδιναβικού μοντέλου.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η «εξοικονόμηση» επτά δισεκατομμυρίων ευρώ σε διάστημα τριών χρόνων χωρίς να απαιτηθεί η ταπεινωτική διαδικασία ενός επίσημου ευρωπαϊκού Μνημονίου. Τη στιγμή που ακόμη και το αμερικανικό πρακτορείο Μπλούμπεργκ αναρωτιόταν πρόσφατα εάν «η Φινλανδία είναι ήδη θύμα των πολιτικών λιτότητας» που η ίδια ζητούσε να επιβληθούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το Ελσίνκι βυθίζει ακόμη βαθύτερα το μαχαίρι στο κόκαλο των εργαζομένων αλλά και της εθνικής οικονομίας.
Η Φινλανδία βλέπει το τελευταίο διάστημα το δημόσιο χρέος της να εκτοξεύεται, με κίνδυνο να βρεθεί στην πρώτη θέση των πιο υπερχρεωμένων χωρών στην Ευρωζώνη, ενώ η ανεργία για πρώτη φορά πλησιάζει επικίνδυνα το 10%.
Πάντως η Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως η Ευρωζώνη δεν είναι άμοιρες ευθυνών για την κατάσταση της οικονομίας της Φινλανδίας. Καθώς ο γίγαντας της Nokia καταρρέει, με ζημιές που υπολογίζονται στο 3% του ΑΕΠ της χώρας, και οι εξαγωγές ξυλείας και άλλων πρώτων υλών συρρικνώνονται, η χώρα χρειάζεται άμεση υποτίμηση του νομίσματός της για να τονώσει τις εξαγωγές. Εγκλωβισμένη όμως και αυτή στο «ζουρλομανδύα» του ευρώ, προχωρά σε εσωτερική υποτίμηση σε βάρος των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων αλλά και της εσωτερικής ζήτησης, που θα μπορούσε να ανασύρει τον νέο «μεγάλο ασθενή» της Ευρώπης από τη μεγάλη επερχόμενη ύφεση. Παράλληλα η ΕΕ, με τις κυρώσεις που επέβαλε στη Ρωσία, επηρέασε αρνητικά και τις εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στο Ελσίνκι και τη Μόσχα — αν και αυτές θα επιδεινώνονταν ούτως ή άλλως εξαιτίας της στροφής της Φινλανδίας προς το ΝΑΤΟ.
Οι ευθύνες της Ευρωζώνης για την κρίση της Φινλανδίας γίνονται πλέον κατανοητές τόσο από ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού όσο και από τμήματα της αστικής τάξης που κατανοούν ότι η επιβολή των γερμανικών οικονομικών όρων μέσω της ΕΚΤ πριονίζει τη δική τους θέση. Στις 28 Απριλίου το Κοινοβούλιο θα αποφασίσει εάν θα κάνει δεκτό το αίτημα 50.000 ατόμων για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με στόχο την έξοδο από την Ευρωζώνη. Αν και όλες οι δημοσκοπήσεις συνηγορούν ότι η απάντηση των ψηφοφόρων θα είναι αρνητική, και μόνο το γεγονός ότι άνοιξε ο σχετικός διάλογος ανατρέπει ισορροπίες χρόνων. Το ακροδεξιό Κόμμα των Φινλανδών (πρώην κόμμα των Αληθινών Φινλανδών), το οποίο συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, επιχειρεί να καρπωθεί το νέο κύμα ευρωσκεπτικισμού και τάσσεται ανοιχτά πλέον υπέρ του Fixit (η φινλανδική έξοδος).
Σε έκθεσή του το Ινστιτούτο Μελετών του κόμματος, του οποίου ηγείται πρώην ανώτατο στέλεχος της Κεντρικής Τράπεζας, παρουσίασε τις θετικές συνέπειες που μπορεί να έχει στην εθνική οικονομία η έξοδος από την Ευρωζώνη και προειδοποίησε ότι ο σχετικός διάλογος θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα.