του Λεωνίδα Βατικιώτη
Ακόμη και μέχρι πριν λίγες ημέρες ο κανόνας ήθελε τους πιστωτές να πιέζουν για μεταρρυθμίσεις, δηλαδή να εφαρμοστούν τάχιστα και άνευ αντιρρήσεων τα αντιλαϊκά μέτρα που περιλαμβάνει το Μνημόνιο, κι η κυβέρνηση να εμφανίζεται διστακτική, να διαφωνεί με το ρυθμό, να ζητάει την παράλληλη εφαρμογή αντίρροπων μέτρων που θα περιορίσουν το κοινωνικό κόστος των Μνημονίων, κ.α. Παρότι προφανώς κι όλα γίνονταν προς άγρα εντυπώσεων, η επικοινωνιακή αυτή διαφωνία διέθετε το δικό της συμβολισμό.
Κατά το πρόσφατο ταξίδι όμως του έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, με αφορμή την ετήσια γενική συνέλευση του ΟΗΕ, ανατράπηκε εκ βάθρων και αυτός ο καταμερισμός ρόλων, με τον ίδιο τον Τσίπρα να δηλώνει τα εξής ενώπιον ελλήνων επιχειρηματιών: «πρέπει να κάνουμε βήματα για να αλλάξουμε τη χώρα, κάνοντας όλες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις». Ο έλληνας πρωθυπουργός, με άλλα λόγια, δεσμεύτηκε ότι θα επιβάλλει όλα τα μέτρα που περιλαμβάνει το νέο μνημόνιο: μείωση συντάξεων, ιδιωτικοποιήσεις, απελευθέρωση επαγγελμάτων (στη νεοφιλελεύθερη εκδοχή της, που αφήνει έξω και προστατεύει το επάγγελμα του κρατικοδίαιτου τραπεζίτη και του λαθρέμπορα πετρελαίου ο οποίος δρα υπό την αιγίδα δημοσίων επιχειρήσεων) και πολλά άλλα. Η μετάλλαξη του Τσίπρα σε υπάκουη σκυλίτσα που περιφερόταν ανάλαφρη και περιχαρής από αίθουσα σε αίθουσα, αναζητώντας ευκαιρίες για φωτογραφία με ξένους ηγέτες (από τον Ομπάμα μέχρι με τον Αμπάς και τον Μαδούρο) δείχνοντας πόσο φιλική είναι, αποτυπώθηκε και στην άτυπη ενημέρωση του Μαξίμου, όπου μεταξύ άλλων, στον απολογισμό του ταξιδιού έγραψε: «Υλοποιήθηκε η στρατηγική της κυβέρνησης που θεωρεί ως προϋπόθεση για την ανάπτυξη τις καλές σχέσεις και την στενή συνεργασία με τις χώρες της περιοχής μας. Ένα από τα θέματα που προωθήθηκαν σημαντικά, είναι οι τριμερείς συνεργασίες της Ελλάδας και της Κύπρου με την Αίγυπτο και το Ισραήλ και οι προοπτικές που ανοίγονται στον οικονομικό και εμπορικό τομέα. Επίσης η προώθηση της ελληνικής ενεργειακής πολιτικής, η οποία βασίζεται στην αρχή των πολύπλευρων και επωφελών για την χώρα συνεργασιών». Πίσω από αυτά τα μεγάλα λόγια κρύβονται τουλάχιστον τρεις ωμές αλήθειες, που ως κοινό παρανομαστή έχουν την μετατροπή της κυβέρνησης σε όργανο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Πρώτο, η αναγνώριση από την κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου της αμερικανοστήριχτης χούντας της Αιγύπτου, που ομολογουμένως είχε σαγηνεύσει και την κοσμοπολίτικη κι εστέτ ευρωπαϊκή Αριστερά μόνο και μόνο επειδή ανέτρεψε την εκλεγμένη κυβέρνηση των Αδελφών Μουσουλμάνων. Αυτή όμως η κυβέρνηση με την οποία θα συνεργαστεί ο Τσίπρας (και την οποία τίμησε κατά την επίσκεψή του στην Αίγυπτο με αφορμή τα εγκαίνια της δεύτερης διώρυγας του Σουέζ στις αρχές Αυγούστου), εκτελεί κατά εκατοντάδες τους πολιτικούς της αντιπάλους, ακόμη και όσους πρωτοστάτησαν στην «αραβική άνοιξη» και συνεργάζεται με το εβραϊκό κράτος του Ισραήλ στην καταπάτηση των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων. Το δεύτερο ψέμα σχετίζεται με την Κύπρο, καθώς όλα δείχνουν ότι επιταχύνεται η επίλυση του Κυπριακού με την πρόταση να κατατίθεται την ερχόμενη άνοιξη. Η επίσκεψη του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, το Νοέμβριο στην Αθήνα υπηρετεί αυτή την προτεραιότητα. Τέλος, κάθε άλλο παρά η «ελληνική ενεργειακή πολιτική στηρίζεται στην αρχή των πολύπλευρων συνεργασιών». Συνδέεται άμεσα με την προώθηση της αμερικάνικης πολιτικής που επικεντρώνεται στους αγωγούς TAP και IGB. Η συνεργασία με τη Ρωσία που θα επέτρεπε να εξισορροπηθεί ο αμερικανικός θανατηφόρος εναγκαλισμός διακόπηκε απότομα με ευθύνη του Τσίπρα, σχεδόν ταυτόχρονα με την παράδοσή του στους πιστωτές.
Παρότι η επίσκεψη στη Νέα Υόρκη δεν είχε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα και το μόνο που έκανε ήταν να καταγράψει την ισχυρή βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να συνεργαστεί πλήρως και αρμονικά με τους Αμερικάνους, όταν η προθυμία της να εμπλακεί ενεργά στα ανοιχτά μέτωπα της περιοχής γίνει πράξη, τότε και στο γεωπολιτικό – διπλωματικό πεδίο θα καταγραφεί μια εξ ίσου θεαματική στροφή, όπως αυτή που καταγράφτηκε στο κοινωνικό – οικονομικό μέτωπο, με αφορμή τη συμφωνία με τους πιστωτές της 12ης Ιουλίου. Εν ολίγοις, είμαστε μάρτυρες της απότομης ωρίμανσης ενός φλερτ, που θα μετατρέψει την Ελλάδα των Τσίπρα – Καμμένου σε διαπρύσιο υποστηρικτή των αμερικάνικων συμφερόντων στην περιοχή. Άλλωστε, η αμερικάνικη πολιτική έχει ήδη εξασφαλίσει την προώθησή των συμφερόντων της, με την τοποθέτηση των κατάλληλων ανθρώπων στις πιο νευραλγικές θέσεις της κυβέρνησης…
Προς επίρρωση η …υπερφόρτωση των υπόγειων διαύλων επικοινωνίας της Αθήνας με την Ουάσινγκτον, όλο το προηγούμενο διάστημα. Όπως φάνηκε από το απόρρητο τηλεγράφημα του έλληνα πρέσβη στην Ουάσινγκτον, στις 16 Ιουλίου 2015, τρεις δηλαδή μέρες μετά την παράδοση της κυβέρνησης στους πιστωτές και την υπογραφή της επαίσχυντης συμφωνίας -το οποίο αποκάλυψε η Καθημερινή της προηγούμενης Κυριακής- η αμερικάνικη κυβέρνηση συμβούλευε την ελληνική για το πώς θα αντιμετωπίσει το Βερολίνο. Διακρίνεται επίσης σαφέστατα ότι η Αθήνα υπηρετούσε ένα σχεδιασμό της Ουάσινγκτον για την ευρωζώνη, με τον οποίο είχε κοινά σημεία που αφορούσαν την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη, ο οποίος όμως απέκλινε από το σχεδιασμό του Βερολίνου. Γι’ αυτό πιθανότατα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης να ευχαρίστησε δημόσια τις ΗΠΑ από τη συχνότητα του ραδιοσταθμού Στο Κόκκινο, στις 15 Ιουλίου, δύο μέρες δηλαδή μετά την παράδοση… Η ενδημική στο ελληνικό πολιτικό σύστημα αμερικανοδουλεία, γνώρισε νέες δόξες κατά την επίσκεψη του Τσίπρα στις ΗΠΑ και με αφορμή τον διάλογο του με τον πρώην αμερικάνο πρόεδρο Μπιλ Κλίντον ο οποίος αιματοκύλησε τα Βαλκάνια (διάλογο που έστησε η Γιάννα Αγγελοπούλου, με το αντίτιμο των «καλών της υπηρεσιών», να μένει να το μάθουμε στο μέλλον) και την καθόλου τυχαία δήλωσή του έλληνα πρωθυπουργού ότι «εδώ βρήκαμε πιο ευήκοα ώτα απ’ ότι στις Βρυξέλλες»…
Η ελληνική κυβέρνηση αντιτείνει ως όφελος την αποδοχή των ΗΠΑ στο αίτημά της για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Αίτημα που υποτίθεται ότι οι ευρωπαίοι πιστωτές παραπέμπουν στις ελληνικές καλένδες. Ο Αλέξης Τσίπρας όμως παραβιάζει ανοιχτές θύρες. Στη συμφωνία της 12ης Ιουλίου αναφέρεται, στην τρίτη παράγραφο από το τέλος, πως «η ευρωομάδα παραμένει έτοιμη να εξετάσει, αν χρειαστεί, πιθανά μέτρα (πιθανή παράταση των περιόδων χάριτος και αποπληρωμής) για να εξασφαλιστεί ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν σε βιώσιμο επίπεδο». Επομένως έχει αποφασιστεί. Η ίδια συμφωνία στη συνέχεια όμως λέει κι άλλα: «Τα μέτρα αυτά θα εξαρτώνται από τη πλήρη υλοποίηση των μέτρων τα οποία πρόκειται να συμφωνηθούν… Η σύνοδος κορυφής για το ευρώ τονίζει ότι δεν μπορούν να αναληφθούν απομειώσεις της ονομαστικής αξίας του χρέους. Οι ελληνικές αρχές επαναλαμβάνουν την κατηγορηματική τους δέσμευση να τηρήσουν πλήρως και εγκαίρως τις χρηματοοικονομικές του υποχρεώσεις προς όλους τους πιστωτές τους».
Επομένως, αναδιάρθρωση του χρέους θα γίνει. Έχει συμφωνηθεί. Μόνο που με τον τρόπο τον οποίο θα γίνει, επιμηκύνοντας δηλαδή τις λήξεις δανείων και ομολόγων, η αναδιάρθρωση θα ισοδυναμεί με τα τριάκοντα αργύρια του Τσίπρα. Θα είναι η ανταμοιβή του, πρώτο, για την υλοποίηση του κατάπτυστου τρίτου Μνημονίου, δεύτερο, για το θάψιμο του αιτήματος της διαγραφής του χρέους (αυτή είναι η απομείωση της ονομαστικής αξίας), και τρίτο για την αναγνώριση του χρέους. Κατά συνέπεια κανένα καλό δεν φέρνει στο λαό η αναδιάρθρωση. Τους μόνους που εξασφαλίζει είναι τους πιστωτές μιας κι έτσι διασφαλίζεται η εξόφληση του χρέους. Επομένως γιατί οι Αμερικάνοι να μην συγκατανεύουν στο αίτημα του Τσίπρα;