Το λαομίσητο «success story», μέσα από ταινίες του κοσμαγάπητου ηθοποιού
Του Διονύση Ελευθεράτου
Απίστευτοι οι Σαμαράς – Βενιζέλος! Ετοιμάζουν νέο Μνημόνιο, για δάνειο 10 δισ. ευρώ, αλλά ψελλίζουν – ακόμη- ότι θα αποφύγουν την επιβολή νέων μέτρων. «Οριζόντων» μέτρων- για να ακριβολογούμε αερολογώντας. Καταρτίζεται, λεει, «Οδικός Χάρτης» εξόδου από την κρίση. «Οδικός Χάρτης», δηλαδή «Παροδικός Γδάρτης». Παρακαλώ, δώστε έμφαση στο «παροδικός». Διότι, πού θα πάει, κατά το 2050 θα ησυχάσουμε. Θα καταμετρηθούν οι επιζήσαντες. Θα διαπιστωθεί πώς αντιδρά ο οργανισμός τους στο νέο εργασιακό, κοινωνικό, ασφαλιστικό τοπίο που θα θυμίζει παλιές ταινίες τύπου «Μαντ Μαξ». Προς το παρόν, «Μαντ Μαξ» είναι κάτι σαν κωδικοποίηση: «Μαντάρει το Μαξίμου» το κουστουμάκι 2014 – 16.
Τα κανάλια (τους) ήδη μας προϊδεάζουν για τις νέες περικοπές. Εκείνοι μισο- επιμένουν: «Δεν θα ληφθούν νέα οριζόντια μέτρα». Ελήφθη: δεν εκλαμβάνεται ως νέο μέτρο η νέα εφαρμογή του παλιού. Σου έχουν ήδη κόψει μισθό, σύνταξη, επιδόματα; Σου έχουν ήδη αυξήσει φόρους; Ε, οτιδήποτε από αυτά κι αν επιβληθεί, πάλι, θα θεωρείται απλή προβολή του παρελθόντος στο παρόν. Δεχθείτε το, δεν υπάρχουν νέα «οριζόντια» μέτρα. Λογικό: Τώρα που είσαι πεσμένος στο έδαφος, με το πρόσωπο στο χώμα, σε βιάζουν «καθέτως». Οι άνθρωποι δεν ψεύδονται. Είναι απλώς σχολαστικοί, ως χρήστες της γλώσσας και γνώστες του «κάμα σούτρα».
Ο «Οδικός Γδάρτης» υπόσχεται ένα νοσταλγικό ταξίδι στο βιοτικό επίπεδο της δεκαετίας του ’60 – και βλέπουμε. Ίσως για αυτό η οικονομική πολιτική τους θυμίζει τις παλιές ταινίες του Θανάση Βέγγου.
Η αντίσταση που θρυλείται ότι θα προβάλει η κυβέρνηση στην τρόϊκα μάλλον παραπέμπει στον «πυγμάχο» Τρύφωνα, από την ταινία «Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης» (1963). «Για ξάπλες ήρθες εδώ Τρύφωνα;»… Μπα, σήμερα τα πράγματα διαφέρουν κάπως: σωριασμένοι είμαστε εμείς, όχι ο Τρύφωνας. Εξουθενωμένοι, αλλά όχι τόσο ζαλισμένοι ώστε να μη θυμόμαστε τι ακριβώς συνέβη την τελευταία φορά που ενη- ΜΜΕ- ρωθήκαμε ότι ο Στουρνάρας «χτύπησε το χέρι στο τραπέζι» και «φόβισε» την τρόικα.
Το περίφημο «πρωτογενές πλεόνασμα» των χιλίων αλχημειών, που σταθμίστηκε τον Αύγουστο στα 2,9 δισεκατομμύρια κι έπεσε στο 0,3 δισ. στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού; Α, εδώ έχουμε τους «Αστροναύτες για δέσιμο» (1962). Τους τρελούς επιστήμονες Βέγγο – Ξενίδη που υπέβαλαν σε «εκπαιδευτικά» μαρτύρια τον «αστροναύτη» Βουτσά, τον εκτόξευσαν, αλλά ο …λυόμενος πύραυλος έπεσε στα νερά του Σαρωνικού. Πώς; Η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει το «πρωτογενές» για να ενισχύσει κάποιους οικονομικά ασθενέστερους; Θυμάστε την αόρατη σούπα που «έρεε» στα πιάτα, στην ταινία «Ένας τρελός – τρελός Βέγγος, του 1965;
Το «success story» τυγχάνει, λεει, διεθνούς αναγνώρισης και θαυμασμού. Η φήμη του παντού ταξιδεύει και τους πάντες σαγηνεύει. Τόσο επιτυχές είναι το ταξίδι, που το «success story» δεν πήρε καν βίζα από το – συσταθέν στη Βουλή- Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους. Αναφέρει μεταξύ άλλων η έκθεση του Γραφείου: «Η επίτευξη και κυρίως η διατήρηση μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων στο μέλλον (πάνω σε μια εξασθενημένη οικονομία) είναι σχεδόν αδύνατη. Ούτε μπορεί κανείς να αναμένει σοβαρή μείωση του χρέους μέσω ιδιωτικοποιήσεων».
Υπό αυτές τις συνθήκες, το επικό ταξίδι του «success story» μάλλον θυμίζει την κλασσική σκηνή του «Ξένοιαστου παλαβιάρη» (1971), με τον Βέγγο που νόμιζε ότι αρμένιζε, αλλά είχε ξεχάσει να λύσει το παλαμάρι. «I’m sorry κύριοι, και εσείς για Αμέρικα», ρώτησε τους ψαράδες. «Όχι ρε φίλε, για Κούλουρη», απάντησαν εκείνοι. Όσο να πεις, κάπως μακρύτερα από το κτίριο της Βουλής. Όσοι πιστεύουν ότι το «success» story βρήκε άλλον τρόπο να φθάσει και να λάμψει «στο Αμέρικα», ας διαβάσουν την έκθεση της «Standard & Poor’s» για την Ελλάδα. Poor Greeks, η λιτότητα είναι «standard»…
«Εγώ μια ημέρα θα σε κάνω βασίλισσα», διαβεβαίωνε τη γυναίκα του ο Βέγγος (1964), στο ρόλο ενός εύπορου αλλά φιλάργυρου εργολάβου. Τι θα πει «μια ημέρα», ρε φίλε; Πλάκα κάνεις; Δεν βλέπεις πόσο συγκεκριμένες είναι οι δεσμεύσεις του Σαμαρά προς την ελληνική κοινωνία; Μέχρι το 2020, είπε, θα έχει οδηγήσει στα προ κρίσης επίπεδα διαβίωσης τη χώρα που τώρα «πνίγεται» στην ανεργία, που τα τελευταία έξι χρόνια είδε τα διαθέσιμα εισοδήματα των νοικοκυριών της να μειώνονται κατά 35,4%, που, που, που… Ναι, σε έξι χρόνια θα ζούμε όπως ζούσαμε πριν από την κρίση. Εφικτό; Απολύτως, εάν ο Σαμαράς εννοεί την κρίση του 1932- τότε που ο Βέγγος ήταν έξι ετών.
Κύριοι Κεδίκογλου και Δένδια, να μνημονεύσουμε το «Θανάση πάρε τ’ όπλο σου» (1972), ή μας γραπώνετε με τον 187Α; Δεν μπορεί, όλο και κάποια τρομοκρατική προδιάθεση θα ανιχνεύσετε. Τόσους «φανερούς πράκτορες 000» διαθέτετε… Αφήστε που φοβόμαστε ότι συνιστά αντι- ευρωπαϊκή «extreme opposition» ο Βέγγος του 1969, ο οποίος εμπόδισε τον Γερμανό Φον Τζίφρεν να αρπάξει τα λεφτά («Ένα ασύλληπτο κορόιδο»).
Εκείνο που δεν ξέρουμε ακόμη είναι τι θα απαντάμε στο μέλλον, όταν θα μας ρωτούν: «Τι έκανες στον (κοινωνικό) πόλεμο, Θανάση;». Τι, άραγε;