Η δημοσίευση των θέσεων του ΚΚΕ για το 19ο Συνέδριό του αποτελούν έτσι και αλλιώς ένα σημαντικό γεγονός για την αριστερά. Πόσο μάλλον που συνοδεύονται από την αναθεώρηση του προγράμματος και του καταστατικού και μάλιστα σε μια ιστορική περίοδο σαν την σημερινή.
Το κείμενο που δημοσιεύτηκε, όμως, δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κινήματος και της αριστεράς. Είναι μακριά από τις αγωνίες του μαχόμενου κόσμου.
του Αντώνη Δραγανίγου
Το κείμενο Θέσεων υποτιμά τον ιστορικό χαρακτήρα της κρίσης του καπιταλισμού αλλά και το βάθος της αστικής απάντησης στην αντιδραστική ανασυγκρότηση όλων των καπιταλιστικών σχέσεων. Υποτιμά σχεδόν με τρόπο ελιτίστικο τους μεγάλους αγώνες που αναπτύχθηκαν τα τρία αυτά πέτρινα χρόνια, στο όνομα των υπαρκτών αντιφάσεων και των ορίων τους. Φτάνει να χαρακτηρίσει τις «πλατείες» κίνημα που «στηρίχτηκε, ενθαρρύνθηκε – αν δε σχεδιάστηκε κιόλας – από μηχανισμούς της αστικής τάξης»! (θέση 25). Μέχρι και με την Χαλυβουργία ξεμπερδεύει με το φτωχό έγιναν ορισμένες μακρόχρονες απεργίες. Απουσιάζει κάθε είδους αυτοκριτική σε μια περίοδο που η ο κόσμος βοά για την κατάσταση κρίσης στην οποία έχει περιέλθει. Δεν πιστεύει ότι μπορούν να υπάρξουν νίκες και ρωγμές στην κυρίαρχη πολιτική σήμερα.
Οι Θέσεις μάλλον θα δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα από αυτά που καλούνται να λύσουν.
Καρδιά του κειμένου αποτελεί η πολιτική πρόταση του ΚΚΕ για την «Λαϊκή Συμμαχία». Η «Λαϊκή Συμμαχία» αντικαθιστά το Αντιμονοπωλιακό Αντιιμπεριαλιστικό Δημοκρατικό Μέτωπο (ΑΑΔΜ) και ορίζεται σαν «Λαϊκή Συμμαχία κατά των μονοπωλίων και της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, κατά των ιμπεριαλιστικών ενώσεων. Η πάλη της κατευθύνεται στην κατάκτηση της εργατικής λαϊκής εξουσίας» (θέση 61). Η εργατική-λαϊκή εξουσία ορίζεται σαν την εργατική εξουσία, την σοσιαλιστική, την «δικτατορία του προλεταριάτου, η οποία αποτελεί τον αντίποδα της αστικής τάξης, του αστικού κράτους» όπως αναφέρεται. Έτσι στις Θέσεις λύνεται η αμφισημία της «λαϊκής εξουσίας και οικονομίας».
Με αυτόν τον χαρακτήρα η «λαϊκή συμμαχία» ορίζεται σαν ένα πολιτικό μέτωπο εφ’ όλης της ύλης εφόσον «κατευθύνεται» στη κατάκτηση της εργατικής λαϊκής εξουσίας, δηλαδή της «δικτατορίας του προλεταριάτου». Όμως στην Θέση 64 αναφέρει ότι «η Λαϊκή Συμμαχία επιδιώκει και επιτυγχάνει τη συνεχή προσέλκυση στις γραμμές της νέων συνδικαλιστικών και γενικότερα μαζικών οργανώσεων της εργατικής τάξης και των συμμάχων της…», «συμβάλλει στην ενεργητική προσπάθεια να δυναμώσει η εσωτερική ζωή των σωματείων και των μαζικών οργανώσεων…». Των μαζικών ενώσεων και των σωματείων που παλεύουν για την εργατική εξουσία και τον σοσιαλισμό να υποθέσουμε..
Λίγο παρακάτω αναφέρει, όμως, ότι υπάρχει πιθανότητα στην «Λαϊκή Συμμαχία» να συμμετέχουν πολιτικές δυνάμεις…. «Στην πορεία της πολιτικής πάλης είναι ενδεχόμενο να εμφανιστούν πολιτικές δυνάμεις που εκφράζουν θέσεις μικροαστικών στρωμάτων, συμφωνούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στον αντικαπιταλιστικό αντιμονοπωλιακό χαρακτήρα του κοινωνικοπολιτικού αγώνα, στην αναγκαιότητα αυτός να κατευθύνεται στην εργατική λαϊκή εξουσία – οικονομία… Το ΚΚΕ, διατηρώντας την αυτοτέλειά του, θα επιδιώξει την κοινή δράση με αυτές τις δυνάμεις, στη στήριξη της Λαϊκής Συμμαχίας»(Θέση 66).
Όμως αυτή η κοινή δράση στα πλαίσια της «Λαϊκής Συμμαχίας» για το ΚΚΕ έχει μερικές… προϋποθέσεις: πρώτον δεν μπορεί να πάρει συγκεκριμένη οργανωτική μορφή. («Η συνεργασία αυτή δεν διαμορφώνεται σε ενιαίο όργανο Συμμαχίας με κόμματα -συστατικά μέλη, με συγκροτημένη οργανωτική μορφή και δομές. Αντικειμενικά μια τέτοιας μορφής οργάνωση είναι θνησιγενής, συγκρούεται με την αυτοτέλεια του ΚΚΕ… Θέση 66). Δεύτερον δεν μπορεί να παρέμβει σε καμιά πολιτική μάχη. (Η Λαϊκή Συμμαχία ως συμμαχία των πιο ριζοσπαστικών πολιτικοποιημένων τμημάτων του εργατικού – συνδικαλιστικού κινήματος και των συμμάχων του, των οργανώσεων της νεολαίας και των γυναικών… δεν παίρνει μέρος στις εθνικές και τοπικές εκλογές, στις ευρωεκλογές, σε δημοψηφίσματα. Θέση 67). Και τέλος στην συμμαχία αυτή δεν μπορεί να συμμετέχει όποιος πέρασε από το… ΚΚΕ (Στις συνθήκες του μονοπωλιακού καπιταλισμού (sic!) εμφανίζονται με διάφορες μορφές (άμεση απόσχιση από ΚΚ ή με ρίζα σε παλιότερες αποσχίσεις ή δημιουργία νέων ομάδων -κομμάτων κομμουνιστικής αναφοράς) οπορτουνιστικά πολιτικά κόμματα και ομάδες που διαφοροποιούνται από το ΚΚΕ με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, πρώτα απ’ όλα στο κύριο πολιτικό ζήτημα, της μεταρρύθμισης ή επανάστασης. Το ΚΚΕ δεν μπορεί να κάνει καμία πολιτική συνεργασία με αυτές τις πολιτικές δυνάμεις ούτε σε περίοδο συγκέντρωσης δυνάμεων ούτε σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης!) (οπ)
Μετά από όλα αυτά είναι αυτονόητο ότι «η Λαϊκή Συμμαχία σήμερα έχει μια ορισμένη μορφή διαμόρφωσης με τη δράση σε κοινό πλαίσιο των ΠΑΜΕ, ΠΑΣΕΒΕ, ΠΑΣΥ, ΜΑΣ, ΟΓΕ»! (Θέση 66).
Ποιο είναι το πρόγραμμα αυτής της περίεργης συμμαχίας που δεν θα έχει οργανωτική μορφή, που συμμετέχουν συνδικάτα που παλεύουν γα την δικτατορία του προλεταριάτου και κόμματα που δεν θέλουν να κατεβαίνουν σε εκλογές και δημοψηφίσματα?
Το πρόγραμμα της «Λαϊκής Συμμαχίας» αποτελεί ένα σύνολο αιτημάτων και στόχων με κέντρο την αντίσταση, την αλληλεγγύη, την επιβίωση. («στις δοσμένες συνθήκες οργανώνεται και συντονίζεται για την αντίσταση, την αλληλεγγύη, την επιβίωση, υπερασπίζεται το εργατικό και λαϊκό εισόδημα» Θέση 63). Οι στόχοι της συμπεριλαμβάνουν από τις πολιτιστικές και αθλητικές υποδομές έως την διαγραφή του χρέους και από την αντιμετώπιση της ναρκοεξάρτησης έως την έξοδο από την ΕΕ. Χωρίς ιεράρχηση και εσωτερική συνοχή. Μοιάζουν περισσότερο με μια παράθεση στόχων παρά για ένα πολιτικό πρόγραμμα μάχης.
Όμως και από αυτό το πρόγραμμα λείπουν οι πιο επείγοντες, επίκαιροι και αιχμηροί στόχοι της περιόδου. Λείπουν η πλήρης, «μονομερής» κατάργηση των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων, η εκδίωξη της τρόικα, και βεβαίως η ανατροπή της κυβέρνησης και του βάρβαρου πακέτου μέτρων.
Γιατί δεν περιλαμβάνονται οι πολιτικοί αυτοί στόχοι στο πρόγραμμα της «Λαϊκής Συμμαχίας»? Είναι αποπροσανατολιστικοί? Τότε γιατί το ΚΚΕ κατέθεσε μια κοινοβουλευτική πρόταση στην βάση αυτών των στόχων? Είναι παράλειψη? Δύσκολο για ένα κόμμα με την «θρησκευτική» ευλάβεια στα συνεδριακά κείμενα σαν το ΚΚΕ..Και τι είδους αγώνας είναι αυτός που δεν ξεκινά από την άμεση, μονομερή κατάργηση των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων, όχι για να μείνει εκεί, αλλά για να βαθύνει φυσικά στα ζητήματα της αντι-ΕΕ και συνολικά αντικαπιταλιστικής πάλης.
Αλλά ακόμα και οι στόχοι που θέτει το ΚΚΕ στις Θέσεις. Είναι πολιτικοί στόχοι που παλεύονται από σήμερα? Η παραπέμπονται στην εργατική εξουσία? Πως λύνει το ΚΚΕ την μέχρι τώρα ριζική του άρνηση να προτείνει ένα πολιτικό αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα για το σήμερα, εν ολίγοις το πρόβλημα της σύνδεσης του σημερινού αγώνα με το πρόβλημα της εξουσίας, της σχέσης τακτικής-στρατηγικής? Λένε οι Θέσεις «Η πάλη της (Λαϊκής Συμμαχίας)- κατευθύνεται στην κατάκτηση της εργατικής λαϊκής εξουσίας» (Θέση 61) και λίγο παρακάτω: «Η Λαϊκή Συμμαχία είναι σε συμφωνία με τη θέση που προτείνει το ΚΚΕ για συσπείρωση των αντιμονοπωλιακών αντικαπιταλιστικών κοινωνικών δυνάμεων, με έκβαση του αγώνα προς την εργατική-λαϊκή εξουσία..)
Στο παρελθόν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει δεχτεί σφοδρή κριτική από το ΚΚΕ για το ότι το «μεταβατικό πρόγραμμα» προϋποθέτει μια «αριστερή κυβέρνηση», εφόσον παλεύεται από σήμερα και δεν ορίζεται σαν πρόγραμμα της «λαϊκής εξουσίας». Τα ίδια γράφονται και στο κείμενο των θέσεων. «Προβάλλεται μια εναλλακτική εκδοχή της ρεφορμιστικής γραμμής από δυνάμεις του οπορτουνισμού που επιδιώκουν τη σύναψη πολιτικής συμφωνίας με βάση το λεγόμενο «μεταβατικό πολιτικό πρόγραμμα πάλης.. Στόχοι όπως η ρήξη με την ΕΕ, όταν προβάλλονται αποσυνδεδεμένοι από την πάλη για την εξουσία, χάνουν τον ταξικό τους χαρακτήρα, μπορούν – ειδικά στις σημερινές συνθήκες που η ΕΕ βιώνει κλονισμό της συνοχής της να ενσωματωθούν σε αστικές επιδιώξεις!….» (Θέση 28). Θέσεις, όμως, που προβάλλονται αμέσως μετά από την «Λαϊκή Συμμαχία» η οποία «κατευθύνεται» και έχει σαν «έκβαση του αγώνα της» την εργατική εξουσία.
Μια εργατική εξουσία για την διεκδίκηση της οποίας το ΚΚΕ δεν μπορεί να ξεφύγει από τον βαθύ κοινοβουλευτισμό του. Ακόμα και όταν καταπολεμά τις «κοινοβουλευτικές αυταπάτες» γράφει. (Θέση 28) «Η αστική εξουσία αποτελείται από θεσμούς, μηχανισμούς φανερούς και κρυφούς, που λειτουργούν ανεξάρτητα από το ποιο αστικό κόμμα βρίσκεται στην κυβέρνηση.» Και εκεί που περιμέναμε να αναδείξει την αξία του εξωκοινοβουλευτικού-επαναστατικού αγώνα καταλήγει. «Με τη συστηματική και ολόπλευρη δράση του το ΚΚΕ πρέπει να συμβάλλει ώστε η ψήφος στο ΚΚΕ… να εκφράζει όχι μόνο τη διάθεση να στηριχτεί η πολιτική δύναμη που με συνέπεια παλεύει για τα λαϊκά προβλήματα, αλλά να εκφράζει ταξική επιλογή…».
Λογική πλατιού αγωνιστικού μετώπου ρήξης-ανατροπής στο κοινωνικό επίπεδο και αντικαπιταλιστικού πολιτικού μετώπου, για την αντικαπιταλιστική ανατροπή της επίθεσης με στόχο την επανάσταση και την εργατική εξουσία. Λογική «φιλολαϊκής διαχείρισης της κρίσης εντός ευρώ και ΕΕ». Λογική ανατροπής στα λόγια, χωρίς γραμμή ανατροπής στην πράξη και γραφειοκρατικό μέτωπο με τον εαυτό του. Αυτές είναι οι τρεις γραμμές την αριστερά.
Θέλουμε οι λογικές αυτές να κριθούν στο κίνημα και τους αγώνες, σε όφελος του λαϊκού κινήματος. Χωρίς να ψάχνουμε την… καταγωγή του καθενός.