▸Χρίστος Κρανάκης
Για την ανάγκη να ανοίξει ένας «νέος κύκλος του ΣΥΡΙΖΑ» έκανε λόγο την Πέμπτη ο Αλέξης Τσίπρας, κατά τη δήλωση παραίτησής του από την αρχηγία του κόμματος. Σε μία άδεια αίθουσα του Ζαππείου, λοιπόν, υπό την απουσία άλλων στελεχών, ο επί μια δεκαπενταετία πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκλεισε ένα ιστορικό κεφάλαιο για την «ανανεωτική αριστερά» και τη σοσιαλδημοκρατία στην Ελλάδα. Το ενδιαφέρον, πλέον, στρέφεται στο ποιος θα αναλάβει να γράψει το επόμενο κεφάλαιο για το κόμμα και από ποια εσωτερική «μπάντα» θα κατάγεται. Μπορεί να είναι επικίνδυνα νωρίς να αναλωθούμε σε εκτιμήσεις περί συγκεκριμένων υποψήφιων προέδρων, μιας και το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει εντός του σαββατοκύριακου, με τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας. Παρ’ όλα αυτά, διαφαίνεται ότι όποιος και αν αναλάβει τα ηνία του κόμματος ούτε θα θέλει ούτε θα μπορεί να σχεδιάσει κάτι διαφορετικό παρά έναν ομόκεντρο κύκλο σε αυτόν που σχεδίασε ανά τα χρόνια ο Α. Τσίπρας. Μεγάλος «άγνωστος Χ» αποτελεί ο ρόλος που θα επιδιώξει ο τέως αρχηγός την επόμενη μέρα.
Ωστόσο, το πολιτικό διά ταύτα μοιάζει να έχει κριθεί στην Κουμουνδούρου και δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Παρά τις δύο συναπτές εκλογικές αποτυχίες, αποτελεί συνειδητή επιλογή του κόμματος να μη συζητήσει τα πολιτικά αίτια της καταβαράθρωσης. Η κουβέντα επικεντρώθηκε σε διαχειριστικά και επικοινωνιακά ζητήματα άνευ πολιτικού βάθους. Χαρακτηριστική είναι η διαδικτυακή σύγκρουση μεταξύ Πολάκη και Μπίστη, με τον πρώτο να περιορίζει την κριτική του στον δεύτερο για την «απλή αναλογική» και όχι για την κεντρική πολιτική πρόταση συγκυβέρνησης με το ΠΑΣΟΚ.
Ακόμα και τώρα όμως, παρά την περαιτέρω πτώση του ΣΥΡΙΖΑ την 25η Ιουνίου, ο πήχης της πολιτικής αναζήτησης εντός ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σκόπιμα χαμηλός. Ενδεικτική ήταν, άλλωστε, η ομιλία του ίδιου του Τσίπρα, ο οποίος, παρότι αναφέρθηκε σε «χαμένες μάχες», «λάθη» και «συμβιβασμούς», απέφυγε εντέχνως να δώσει ανάλογα παραδείγματα. ενώ, ταυτόχρονα, μίλησε γενικά και αόριστα για «νοοτροπίες που κόστισαν ακριβά», χωρίς και πάλι να αναφέρει συγκεκριμένα ποιες ήταν αυτές. Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε πολλές φορές σε «νέο ΣΥΡΙΖΑ», με δημοσιεύματα να αναφέρουν ότι όλα τα θέματα βρίσκονται στο τραπέζι πέρα από την πολιτική συμμαχιών, μεταξύ των οποίων και η αλλαγή ονόματος, πολιτικής ομάδας στο ευρωκοινοβούλιο και συνολικής φυσιογνωμίας.
Ενόψει αυτής της διαδικασίας, οι προκλήσεις για τους υποψήφιους «μνηστήρες» είναι πολλές. Η μπίλια πιθαντατα θα «κάτσει» σε όποιον/α καταφέρει να εγγυηθεί μια συνέχεια και μια βιώσιμη στρατηγική πρόταση στον νέο κύκλο που ανοίγει, συγκρατώντας σε πρώτο στάδιο το κόμμα και επιχειρώντας να ενοποιήσει –έστω και τακτικίστικα– τις διαφορετικές πλευρές, ενώ ταυτόχρονα θα μπορεί να
εγγυηθεί και την αναγκαία στήριξη από κομμάτια του κεφαλαίου, κάτι που πιθανότατα ο Τσίπρας δεν μπoρούσε να επιτελέσει μετά τις τελευταίες εκλογικές ήττες.
Η πιο άμεση κίνηση αφορά την εκλογή προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θα αναλάβει να εκπροσωπεί το κόμμα στη βουλή, με αφετηρία τη συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Οι διαρροές από την Κουμουνδούρου κάνουν λόγο για την Όλγα Γεροβασίλη, που έχει κοινοβουλευτική εμπειρία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πάντως δείχνει να βρίσκεται όχι μόνο σε ιδεολογική αλλά και… υπαρξιακή σύγχυση. Χαρακτηριστική είναι η πρόταση του Διονύση Τεμπονέρα για «ένα πλατύ δημοκρατικό μέτωπο απέναντι στη Δεξιά» και συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ αρχικά στις εκλογές για δήμους και περιφέρειες.