▸ Ξορκίζουν το «φάντασμα» του πρώτου προγράμματος Θεσσαλονίκης
Δημήτρης Τζιαντζής
Ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Γιάνης Βαρουφάκης είχε δηλώσει παλαιότερα ότι «έγινε έξαλλος, όταν διάβασε το πρώτο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» τον Σεπτέμβριο του 2014 στη ΔΕΘ γιατί (το πρόγραμμα) «έλεγε ανοησίες» που «δεν μπορούσαν να εφαρμοστούν». Στη συνέχεια, του εξήγησε ο Τσίπρας να μην ανησυχεί γιατί… «αυτό είναι απλά το πρόγραμμα του κόμματος, όχι της επόμενης κυβέρνησης». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έγινε διάσημο γιατί δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Οκτώ χρόνια μετά, σήμερα σήμερα Σάββατο (17.9) στη Θεσσαλονίκη, ο Αλέξης Τσίπρας θα παρουσιάσει στο Βελλίδειο στις 19:30 το νέο κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Όπως τονίζεται δεν θα δούμε πρόγραμμα «Θεσσαλονίκη 2», καθώς η ομιλία θα περιέχει «κοστολογημένες προτάσεις». Η κύρια διαφορά, όπως τονίζουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, από τις προηγούμενες φορές είναι η «κυβερνητική εμπειρία». Αυτή τη φορά, οι στόχοι κοστολογούνται και μπαίνουν εντός ρεαλιστικών ορίων και των αυστηρών κριτηρίων-συμπληγάδων του Ταμείου Ανάκαμψης. Φυσικά, όσο και αν ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για «εναλλακτικό μοντέλο εξουσίας» αντί για «πλειοδοσία παροχών», αυτό δεν σημαίνει ότι θα απουσιάζει ο δημαγωγικός χαρακτήρας των προεκλογικών εξαγγελιών.
Οι δύο άξονες που θα κινηθεί θα είναι η «προστασία της κοινωνίας» (νοικοκυριά και επιχειρήσεις) και το λεγόμενο σχέδιο «θεσμικής ανασύνταξης της Δημοκρατίας». Χαρακτηριστική των προτεραιοτήτων του ΣΥΡΙΖΑ είναι η ομολογία «δυσβάσταχτης επιβάρυνσης της επιχειρηματικότητας και της μεσαίας τάξης» από την κυβέρνηση Τσίπρα και η υπόσχεση για επανόρθωση.
Η στρατηγική του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στηρίζεται στις αποφάσεις του Συνεδρίου για τη συγκρότηση της λεγόμενης προοδευτικής κυβέρνησης. Ο Αλέξης Τσίπρας κατεβάζει τον πήχη των προσδοκιών, ζητώντας μια «κυβέρνηση δημοκρατικής ομαλότητας, αλλαγής και προόδου», θεωρώντας ότι αυτή μπορεί να είναι η συγκολλητική ουσία που θα επιτρέψει την πολυπόθητη σύμπλευση με το ΠΑΣΟΚ, μετά και τις αποκαλύψεις για την παρακολούθηση Ανδρουλάκη. Η επιδίωξη αυτή της σύμπλευσης με το σοσιαλφιλελεύθερο ΠΑΣΟΚ από μόνη της φέρνει εκπτώσεις και στο κυβερνητικό πρόγραμμα, το οποίο βρίσκεται υπό την αίρεση των όποιων κυβερνητικών εταίρων και αναμένεται να «αμβλυνθεί» ακόμα περισσότερο στη συνέχεια. Ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να τονίσει τη διαφορά του «προοδευτικού» μοντέλου κυβερνητικής διαχείρισης και πως στην «επιδοματική πλειοδοσία» ο ΣΥΡΙΖΑ απαντά με τον δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ και την αποδέσμευση της τιμής του ηλεκτρικού από το φυσικό αέριο.
Υπάρχουν ωστόσο τεράστια ερωτήματα για το πώς μπορεί να γίνει η «σύγκρουση με συγκεκριμένα ολιγοπωλιακά συμφέροντα» και τον μηχανισμό της αισχροκέρδειας, χωρίς κατάργηση του ληστρικού χρηματιστηρίου ενέργειας που θεσπίστηκε επί πρωθυπουργίας Τσίπρα. Ακόμα και οι εξαγγελίες για «βιώσιμη και πράσινη» ανάπτυξη συνδέονται άμεσα με το αντίστοιχο –και ήδη ξεπερασμένο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία– πρόγραμμα της ΕΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι πρόσφατες υποσχέσεις στους παραγωγικούς φορείς ότι ο διαμοιρασμός των κονδυλίων του Ταμείου με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πιο δίκαιος και «συμπεριληπτικός» από αυτόν της ΝΔ.