Ουρανία Μπίρμπα, μέλος του Εργατικού Αντιιμπεριαλιστικού Μετώπου
Πέρασαν τριάντα χρόνια από εκείνο το χειμωνιάτικο βράδυ του 1991 που ο σιδηρολοστός του Καλαμπόκα, πρόεδρου της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας, σύντριβε με μανία το κρανίο του αγωνιστή δάσκαλου Νίκου Τεμπονέρα στην πόρτα του σχολείου.
Στόχος των σιδηρολοστών του παρακράτους και του κράτους ήταν η ζωή και η γνώση, τα όνειρα και οι αναζητήσεις της νεολαίας, των μαθητικών κινητοποιήσεων-καταλήψεων που με πρωτοφανή μαζικότητα και αποφασιστικότητα αρνιόταν ολοκληρωτικά άλλη μια σκοταδιστική «μεταρρύθμιση» στην παιδεία, που προωθούσε η τότε κυβέρνηση Μητσοτάκη και ο τότε υπουργός παιδείας Κοντογιαννόπουλος.
Τριάντα χρόνια απ’ το βράδυ εκείνο του Γενάρη, φυσικά τίποτε δεν είναι το ίδιο με τότε. Μα και τίποτε δεν είναι διαφορετικό…
Με τον νεοφιλελευθερισμό τότε και τώρα να επελαύνει σ’ όλα τα μέτωπα, εργασία, παιδεία, υγεία, δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, μετατρέποντας τις κοινωνίες σε κοινωνίες τρόμου και αθλιότητας.
Με τον νεοφιλελεύθερο ολοκληρωτισμό της σημερινής κυβέρνησης Μητσοτάκη, που χρησιμοποιεί ακόμη και την πανδημία σαν ευκαιρία, για να βρει τον βηματισμό της πατώντας στο αίμα, στον εκφασισμό, στον τρόμο και στην εξαθλίωση.
Τριάντα χρόνια μετά, η αγωνιστική μνήμη του Νίκου Τεμπονέρα αποτελεί διαχωριστική γραμμή δυο διαφορετικών κόσμων. Αποτελεί σταθερή αναφορά του αριστερού, προοδευτικού, δημοκρατικού κινήματος και των αγώνων του για τις αξίες της εργασίας, της δημοκρατίας, της γνώσης, της ελευθερίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Η θυσία του Τεμπονέρα θα μας θυμίζει πάντα ότι τα συνθήματα των ιδανικών της κοινωνικής απελευθέρωσης του ανθρώπου δεν θα σιγήσουν ποτέ, όχι μόνο στην χώρα μας αλλά στον κόσμο ολόκληρο.
«Οι καιροί που οι ήρωες κοιμούνταν ήσυχοι
κάτω απ το χώμα τους πέρασαν.
Τώρα οι ήρωες κοιμούνται ανήσυχοι…
Γιατί την θυσία τους δεν την πήραν μαζί τους.
Την άφησαν κληρονομιά σ αυτούς που θα ‘ρθουν.
Όχι για να επαναλάβουν την θυσία
Αλλά για να την κάνουν δύναμη
που προλαβαίνει τις τέτοιες θυσίες.»
Μενέλαος Λουντέμης
Για τον δάσκαλο με το χαμόγελο
Δημήτρης Ρήγας, δικηγόρος πολιτικής αγωγής στην υπόθεση Τεμπονέρα
Ήταν πολύ μακρύς ο δρόμος ως εδώ, πέρασαν τριάντα χρόνια, μέσα στα οποία άλλαξαν πολλά σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Όμως τα αιτήματα των μαθητών για καλύτερο σχολείο και του λαού για Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία, είναι το ίδιο έντονα μαζί με την Υγεία. Και το «έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη» επανήλθε στην αρχική του έννοια.
Η αντίδραση των μαθητών το 1990-1991 στα μέτρα για την παιδεία παραμένει και σήμερα ζωντανή στα νέα μέτρα για τη μόρφωση και την προστασία της υγείας, αφού οι κυβερνώντες εξαντλούνται συνειδητά, μόνο στα λόγια και στα σλόγκαν και δεν έλαβαν ούτε ένα ουσιαστικό μέτρο για την προστασία του λαού και των μαθητών. Η θυσία του Νίκου Τεμπονέρα τέτοιες ημέρες το 1991, εμπόδισε τις παράνομες ενέργειες για ανακαταλήψεις των σχολείων, ματαίωσε τα σχέδια της τότε κυβέρνησης για την παιδεία, επέφερε την παραίτηση και αλλαγή του τότε υπουργού Παιδείας και καθάρισε την πόλη της Πάτρας από τη δράση των ΟΝΝΕΔιτών που τότε δρούσαν όχι ως πολιτική οργάνωση, αλλά ως εγκληματική οργάνωση κατά των πολιτών και της ελεύθερης έκφρασης με πολλά περιστατικά εγκληματικής δράσης μέχρι τη μοιραία νύχτα που ο Πρόεδρος τους με μανία κάρφωσε το φονικό του όργανο (σκύλα) στο κεφάλι του δάσκαλου με το χαμόγελο. Οι αντιδραστικές δυνάμεις, παρά τις προσπάθειες τους να απαλλάξουν τα τέκνα τους από τη στυγερή δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα, δεν τα κατάφεραν.
Η επαγρύπνηση και η πάλη των συντρόφων του Νίκου Τεμπονέρα, με επικεφαλής τον Μιχάλη Βασιλάκη απέτρεψαν τα σχέδια τους και οι δράστες που δρούσαν με το αίσθημα της ατιμωρησίας, επιτέλους καταδικάστηκαν. Η πάλη για την ελευθερία και τη γνώση νίκησαν το σκοτάδι.
Πέρασαν τριάντα χρόνια για να καταδικάσει η Δικαιοσύνη και πάλι το φασιστικό παρακράτος μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Ποια η μεταχείριση των δραστών σε βάρος της Κούνεβα, του Αλέξη Γρηγορόπουλου και τόσων άλλων;
Φέτος θα συγκεντρωθούμε και πάλι στον τόπο της θυσίας του Νίκου Τεμπονέρα και θα «ακούμε» την, πνιγμένη από τον πόνο, φωνή του Μιχάλη Βασιλάκη και θα τους έχουμε μαζί μας.