Σάββας Μιχαήλ
Αρχή μιας παρατεταμένης κρίσης του κράτους, που δεν έχει ξεπεραστεί
Ήταν μια εξέγερση άμεσα, αδιαμεσολάβητα, κατά του ίδιου του Κράτους, είχε μια επαναστατική δυναμική
Η επαναστατική εξέγερση που ξέσπασε στην Ελλάδα στις 6 Δεκεμβρίου 2008, δυο μήνες μετά την κατάρρευση της Λίμαν Μπράδερς στις 15 Σεπτεμβρίου «είναι η πρώτη πολιτική έκρηξη της τρέχουσας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης». Η ακριβής αυτή πολιτική εκτίμηση δεν οφείλεται σε κάποιον θερμόαιμο αναρχικό ούτε σε αμετανόητο τροτσκιστή αλλά στον τότε επικεφαλής του ΔΝΤ, τον περιβόητο και παμπόνηρο Ντομινίκ Στρος-Καν. Τη γνώμη του συμμερίζονταν και άλλοι ανήσυχοι ηγέτες του καπιταλιστικού κόσμου, όπως ο Σαρκοζί που ανέβαλε εκπαιδευτικό νομοσχέδιο για να αποφύγει μια επέκταση της εξέγερσης στην Γαλλία ή και η γερμανική κυβέρνηση που, γνωρίζοντας από τα μέσα την επικείμενη χρεωκοπία της Ελλάδας, έκανε έκτακτες μυστικές συναντήσεις με τον Γιωργάκη Παπανδρέου, ετοιμάζοντας εκ των ενόντων μια διάδοχη, τάχα φιλολαϊκή, εναλλακτική κυβερνητική «λύση», σε μια εκρηκτική κατάσταση, την οποία η δεξιά κυβέρνηση Καραμανλή αποδεικνύονταν ανίκανη να ελέγξει.
Η εκτίμηση του επικεφαλής του ΔΝΤ μπορεί να γίνει ένα οδηγό νήμα για να διεισδύσουμε στο υλικό-ιστορικό υπέδαφος που προκάλεσε τον σεισμό. Να δούμε γιατί ένα ακόμα έγκλημα του κράτους πυροδότησε μια πρωτοφανή εξέγερση κατά του κράτους, φέρνοντας στο φως μια κρίση του κράτους, που μ’ όλες τις δραματικές διακυμάνσεις και πολιτικές μεταμορφώσεις τα τελευταία δέκα χρόνια δεν έχει λυθεί ακόμα.
Η στυγνή δολοφονία του 15χρονου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου δεν ήταν έργο μόνο του Κορκονέα και του συνεργού του, των φονιάδων «ειδικών φρουρών». Αυτοί ήταν μόνον τα άμεσα όργανα, οι κρίκοι μιας τερατώδους κρατικής μηχανής καταστολής με ένα ατέλειωτο ιστορικό παρόμοιων, συνήθως ατιμώρητων, εγκλημάτων κατά του «εσωτερικού εχθρού», του εχθρού-λαού. Η λίστα των πιο κοντινών νεκρών γνωστή, σύνθημα πια στα χείλια χιλιάδων διαδηλωτών: Κουμής, Κανελλοπούλου, Καλτεζάς, Γρηγορόπουλος… Τα νέα παιδιά, ο πρώτος στόχος του αδηφάγου Κράτους, του «παγερότερου από όλα τα τέρατα»( Νίτσε). Το προκλητικό θράσος του αληθινού ένοχου να μιλά για «εξοστρακισμό σφαιρών’ ή, άλλοτε για «ζαρντινιέρες» φανερώνει γυμνή την ταυτότητά του. Για όποιον δεν εθελοτυφλεί, προπαντός για τη νεολαία ο ένοχος είναι γνωστός. Ο άγριος φόνος ενός άοπλου παιδιού στις 6 Δεκέμβρη 2008 ήταν έγκλημα του Κράτους.
Η ίδια νεολαία που είχε αρχίσει να βυθίζεται στον εφιάλτη της ανεργίας και στη σκλαβιά της κακοπληρωμένης δουλειάς-λάστιχο, κι έβλεπε ότι στην δεδομένη κοινωνία της στερούν το μέλλον, ενώ οι «από πάνω» και κάθε λογής λαμόγια δεμένα με τις εξουσίες πλούτιζαν, δεν δυσκολεύτηκε να κάνει την σύνδεση κεφαλαίου και κράτους: «Λεφτά στους τραπεζίτες, στη νεολαία σφαίρες» και να παλέψει για «τις δικές της μέρες», για το μέλλον της ίδιας της ζωής.
Κι ο δρόμος προς το μέλλον ανοίγει με την εξέγερση. Η εξέγερση του Δεκέμβρη 2008 ήταν μια εξέγερση άμεσα, αδιαμεσολάβητα, κατά του ίδιου του Κράτους, κι από αυτήν την άποψη, είχε μια επαναστατική δυναμική, μια και στο κέντρο μιας επαναστατικής πολιτικής πάλης, όπως είπε ο Λένιν είναι το ίδιο το ζήτημα της κρατικής εξουσίας. Ο ταξικός εχθρός, στην χώρα και διεθνώς, το αναγνώρισε αμέσως. Γι’ αυτό και ο στρατός τέθηκε σε κατάσταση συναγερμού ενόψει πιθανής επέμβασής του. Δεν το διακινδύνευσε τελικά. Γνωρίζοντας, τόσο τη δική του αδυναμία, το αστικό κράτος, όσο και την πολιτική αδυναμία του αυθόρμητου εξεγερμένου νεανικού λαού (που είχε την υποστήριξη πάντως και των μεγαλύτερων ηλικιακά γενεών), ζήτησε και βρήκε την αρωγή των ευ φρονούντων της καθεστωτικής πρώτα-πρώτα Αριστεράς.
Η ηγεσία του ΚΚΕ, δια στόματος Αλέκας Παπαρήγα, την μια ανακάλυπτε συνωμοσίες της CIA πίσω από τα SMS συνεννόησης των εξεγερμένων, και την άλλη γελοιοποιούνταν με την δήλωση νομιμοφροσύνης ότι «μια αληθινή επανάσταση δεν θα σπάσει ούτε μια βιτρίνα», παίρνοντας συγχαρητήρια από τον Καρατζαφέρη. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο ήθελε να είναι «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ» αλλά και με τον τότε ηγέτη του Αλαβάνο έκανε δηλώσεις μπροστά στο Μέγαρο της εξουσίας κατά της εξέγερσης.
Όμως και η «εκτός των τειχών» Αριστερά , με ελάχιστες εξαιρέσεις, παρέλυσε αμήχανη μπροστά στο απροσδόκητο. Κόλλησε στην αναρχοφοβία της, αγνοώντας το ελευθεριακό πνεύμα που ζωογονούσε το κίνημα — και τον ίδιο τον επαναστατικό μαρξισμό. Στράφηκε από το άγνωστο στα γνωστά, στις «ενοποιητικές» διαδικασίες για κάθοδο στην «κεντρική πολιτική (βλ. εκλογική) σκηνή».
Την ίδια ιστορική στιγμή, από τις αρχές Δεκεμβρίου 2008 μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου 2009 (όταν σταματάει και η εμβληματική κατάληψη της Λυρικής), η Ελλάδα φλέγεται, τα αστυνομικά τμήματα πολιορκούνται, η κυβέρνηση τα έχει χαμένα, ο λαός είναι με την νεολαία κι η νεολαία γίνεται κραυγή όλων των προηγούμενων νικημένων γενεών: Βάρκιζα τέλος! Τέλος στην πολιτική της ταξικής συνθηκολόγησης, όχι άλλες προδομένες επαναστάσεις, επανάσταση μέχρι την νίκη! 2008-Πολυτεχνείο-ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, το νήμα ενώνεται ξανά.
Ο Δεκέμβρης ήταν η αρχή μόνο. Τμήματα της άνεργης, προλεταριακής και μισο-προλεταριακής νέας γενιάς ρίχτηκε στον αγώνα, όμως η εργατική τάξη σαν τάξη δεν έγινε ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων, λόγω της κρίσης ηγεσίας που την ταλανίζει. Το ζήτημα της εργατικής εξουσίας τέθηκε αντικειμενικά χωρίς να υπάρχουν ακόμα οι υποκειμενικές προϋποθέσεις της νίκης. Η καθεστωτική Αριστερά δεν την θέλει, την μεταθέτει στο αόριστο μέλλον ή στις κάλπες, ενώ ο αναρχισμός την απεύχεται.
Ο Δεκέμβρης πάντως ήταν η αρχή μιας παρατεταμένης κρίσης του κράτους. Μιας κρίσης εξουσίας που θα γνωρίσει αλλεπάλληλες μεταβατικές μνημονιακές κυβερνήσεις, μέχρι και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ του τρίτου μνημονίου, χωρίς να λυθεί. Όπως και η ίδια η παγκόσμια καπιταλιστική κρίση που μένει άλυτη δέκα χρόνια τώρα – και μπαίνει, μάλιστα, σε νέα φάση επιδείνωσης. Σημάδι της νέας φάσης της κρίσης και η κρίση διακυβερνησιμότητας που απλώνεται εκρηκτικά στην Γαλλία σήμερα, αλλά, με άλλες μορφές, και σ’ όλη την Ευρώπη.
Επιστροφή στην «ομαλότητα», ή στις πριν το 2008 αστικές κυβερνήσεις, είναι αδύνατη. Η πρωταρχική ευθύνη για μια πραγματική εργατική-λαϊκή λύση βρίσκεται στην εργατική τάξη. Οι επαναστάτες κομμουνιστές, πρώτα-πρώτα, ας το συνειδητοποιήσουν: Βάρκιζα τέλος!