Γιώργος Κώνστας
Η οικονομική κρίση που πλήττει την χώρα, η μεγάλη όξυνση του προσφυγικού-μεταναστευτικού προβλήματος και η αυξανόμενη ένταση στα εθνικά θέματα έχουν ευνοήσει την άνοδο των ακροδεξιών στοιχείων και στην μεγαλόνησο.
Παραδοσιακά, η ακροδεξιά στην Κρήτη για χρόνια ήταν στην «αγκαλιά» της ΝΔ
Με όχημα τα εθνικιστικά συλλαλητήρια και οχυρωμένη πίσω από το «παλιό» πολιτικό σύστημα, η ακροδεξιά προσπαθεί να… βγει από το αυγό της και στην Κρήτη. Στην εκλογική περιφέρεια που η Χρυσή Αυγή συνεχίζει να έχει τα μικρότερα ποσοστά της σε πανελλαδικό επίπεδο, η νεοναζιστική οργάνωση έχει αρχίσει να βρίσκει ανταγωνιστές, καθώς το τελευταίο διάστημα έχουν «ξεπηδήσει» διάφορες παρεμφερείς οργανώσεις.
Χρυσή Αυγή (ΧΑ): Στις τελευταίες εκλογές, τον Σεπτέμβρη του 2015, είχε ποσοστό 3,94% στο Ηράκλειο (2,81% τον Γενάρη της ίδιας χρονιάς), στο Λασίθι 3,95% (2,81%), στο Ρέθυμνο 4,04% (3,11%), ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό της το συγκέντρωσε στα Χανιά 6,12% (4,29%). Στις περιφερειακές εκλογές του 2014 είχε συγκεντρώσει ποσοστό 3,32 % σε όλο το νησί και είχε καταλάβει μια έδρα στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Αυτή τη στιγμή, η ΧΑ διαθέτει γραφεία μόνο στο Ηράκλειο (Αλικαρνασσό). Στα Χανιά, τον χώρο που εγκαινίασε πριν από δύο χρόνια, αναγκάστηκε να τον εγκαταλείψει από το καλοκαίρι του 2017 και δεν μπορεί μέχρι σήμερα να βρει άλλο για να νοικιάσει, εξαιτίας της πίεσης του αντιφασιστικού κινήματος, ενώ έκλεισαν και τα γραφεία της στην Ιεράπετρα Λασιθίου. Ισχνή είναι και η πολιτική της παρουσία που περιορίζεται σε επισκέψεις ανά τετράμηνο των νεοναζί βουλευτών σε διάφορες περιοχές του νησιού κάτω από μυστικότητα (με το φωτογραφικό υλικό να αναρτάται στους ιστότοπους της οργάνωσης μετά το τέλος των επισκέψεων) και σε προκλητικές ερωτήσεις του συμβούλου της στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Επίσης έχουν περιοριστεί οι επιθέσεις σε βάρος μεταναστών και αντιφασιστών που είχαν παρουσιάσει έξαρση τα πρώτα χρόνια της κρίσης μετά την δυναμική αντίδραση του αντιφασιστικού κινήματος. Αντίθετα πλούσια, και καθόλου αμελητέα, είναι η δράση των μελών της ΧΑ στο διαδίκτυο κυρίως με προπαγάνδα και ψεύδη, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνει στην παρουσία της στα σχολεία, προσπαθώντας να στήσει παντού πυρήνες.
Ελλήνων Συνέλευσις: Δυναμική παρουσία έχουν και οι οπαδοί του Σώρρα, με γραφεία σε όλες τις μεγάλες πόλεις του νησιού. Οι δημόσιες παρουσίες τους περιορίζονται σε συγκεντρώσεις σε πλατείες, αυτοκινητοπομπές και εκδηλώσεις στα γραφεία τους. Η αρχική τους ορμή, πριν από μια πενταετία, έχει αναχαιτισθεί, ωστόσο, συνεχίζουν να απευθύνονται σε ανθρώπους με οφειλές σε τράπεζες και εφορίες και να συσπειρώνουν ένα μικρό αλλά πολύ φανατισμένο κοινό.
ΣΑΟΡ: Ο Σύλλογος Αλληλοβοήθειας Οφειλετών Ρεθύμνου είχε καταφέρει να εκλέξει και δημοτικό σύμβουλο στο Ρέθυμνο το 2014. Τρία μέλη του κατηγορούνται για συμμετοχή στην απαγωγή Λεμπιδάκη με τον σύλλογο να έχει ανακοινώσει τη διαγραφή τους. Ακραία ξενοφοβικός λόγος, με ξεκάθαρα ακροδεξιά στοιχεία κατάφερε να συσπειρώσει κόσμο δίπλα του, αναλαμβάνοντας δράσεις κατά των πλειστηριασμών. Ανάλογοι σύλλογοι λειτουργούν και στα Χανιά και στο Ηράκλειο, με ταυτόσημες περίπου θέσεις αλλά μικρότερη δυναμική.
Μικρότερες εθνικιστικές ομάδες με διάφορα ονόματα ξεπήδησαν με αφορμή το Μακεδονικό, περιορίζοντας την όποια δράση τους, μέχρι στιγμής, σε ανακοινώσεις μέσω διαδικτύου.
Την ίδια στιγμή, οι ακροδεξιές φωνές αυξάνονται και πληθύνονται στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στελέχη του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, όπως ο βουλευτής Ηρακλείου Λ. Αυγενάκης, αλλά και δήμαρχοι, σύλλογοι ξενοδόχων και μέλη επιχειρηματικών οργανώσεων που προέρχονται από τη ΝΔ, ξεπέρασαν ακόμα και τους χρυσαυγίτες σε ξενοφοβικό λόγο με αφορμή τη φιλοξενία 2.000 προσφύγων στο νησί στα πλαίσια προγράμματος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, προκειμένου να απεγκλωβιστούν από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Σημειώνεται ότι παραδοσιακά το μεγαλύτερο μέρος της ακροδεξιάς στην Κρήτη για χρόνια ήταν στην «αγκαλιά» της ΝΔ.
Παράλληλα, παρά τις αδυναμίες τους, οι δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής κομμουνιστικής αριστεράς δίνουν καθημερινά τη μάχη για την αντιμετώπιση του νεοφασισμού. Παρεμβάσεις σε χώρους εργασίας και σχολεία, αντιρατσιστικές πολιτικές εκδηλώσεις, αποκάλυψη του απόλυτα συστημικού ρόλου των ακροδεξιών, τόσο κεντρικά όσο και τοπικά, στήριξη των προσφύγων και των μεταναστών κ.α.