του Θανάση Σκαμνάκη
Κι αναζητώ έναν τρόπο να κοιτάξω. Να στραφώ προς το όλον. Αλλά το παράθυρο είναι μοιρασμένο σε τετράγωνα, κύκλους, ανομοιόμορφα αποσπάσματα. Κι ο κόσμος που βλέπει το ίδιο. «Θρυμματισμένοι καιροί». Να στραφώ στην ποίηση, φαίνεται σαν να βλέπει από πολύ μακρυά. Η πολιτική πάλι κοιτάζει από πολύ κοντά, χάνει ολότητες. Κι ύστερα, άνθρωποι φεύγουν ταξιδεύοντας, εδώ κι εκεί, κι είναι σα να μη λυπόμαστε που τους χάνουμε, ίσως και να χαιρόμαστε. Μας απαλλάσσουν από τη φροντίδα τους. Κι από τις σκέψεις τους.
Κι αναρωτιέμαι πώς μπορώ να δω τον κόσμο κι από ψηλά κι από κοντά ταυτόχρονα. Να πετάω σαν τα πουλιά και ταυτόχρονα να βρίσκομαι στο έδαφος και να πάσχω, το καθημερινό ψωμί και τους έρωτες.
Ίσως σε κάποιες άλλες εποχές να ήταν εύκολο κάτι τέτοιο. Ίσως να ήταν ο κόσμος λιγότερα κομμάτια. Να προλάβαινες να τον δεις και να τον γνωρίσεις πριν αποφασίσεις πως πρέπει ν’ αλλάξει. Αν και μου φαίνεται δύσκολο. Υπάρχουν πολλοί που νοσταλγούν μια καλή εποχή. Εγώ συντάσσομαι με τον ποιητή: «Ούτε θυμάμαι να ’χω ζήσει καμιά καλή εποχή για να τη νοσταλγώ». Αν και άλλοι ποιητές καταθέτουν άλλες μαρτυρίες.
Κι αναρωτιέμαι πώς μπορεί να γίνουν τα πράγματα αλλιώς. Αν ρωτήσω μέσα μου βρίσκω λίγες απαντήσεις. Δεν είναι επαρκείς. Αν ρωτήσω γύρω, βρίσκω πολλές απαντήσεις, δεν μπορώ να διαλέξω. Δεν μπαίνουν μέσα μου.
Είναι μια μοίρα περίεργη εκείνη που μας έφερνε συνέχεια σε κάποια σταυροδρόμια. Να πρέπει να διαλέξουμε κάθε φορά, χωρίς ασφαλείς οδοδείκτες.
Ό,τι διαλέξαμε ήταν καλό. Σωστό ήταν;
Άκουσα πολλές φορές τους φίλους μου σ’ αυτές τις αναρωτήσεις. Σε αμηχανία και αβεβαιότητα, οι άλλοτε πολυμήχανοι και ασφαλείς. Είναι ο καιρός μάς κομματιάζει μέσα μας. Μας αμφισβητεί και μας αμφισβητούμε. Προσπαθώ να δώσω απαντήσεις. Με ψεύτικες βεβαιότητες δεν μπορώ να τους συναρπάσω. Πρέπει να βρω αλήθειες να τους πω. Καινούργιες, πειστικές. Αλλά μοιράστηκαν κι εκείνες σε αποσπάσματα. Πώς να τις συναρμολογήσεις; Γι’ αυτό, τους λέω, χρειαζόμαστε όλοι. Κανείς δεν είναι χάρισμα. Καμιά αλήθεια ψεύτικη. Ακόμα κι αν είναι ελλειπής.
«Όμως, για να το αντιληφθεί αυτό κανείς, πρέπει να ’χει περάσει απ’ όλες τις διεργασίες, όσες απαιτούνται για να μπορεί να διακρίνει που κείται το καίριο. Το καίριο στη ζωή αυτή κείται πέραν του ατόμου. Με τη διαφορά ότι, αν δεν ολοκληρωθεί κανείς σαν άτομο …αδυνατεί να το υπερβεί» (Οδ. Ελύτης).