Αιμιλία Τσαγκαράτου
Κόσμος Ανάποδα
Μετά την εξέγερση στην Νέα Καληδονία τον Μάη που μας πέρασε, η οποία στοίχισε τη ζωή σε δεκατρείς ανθρώπους, μια άλλη υπερπόντια κτήση της Γαλλίας, το νησί της Μαρτινίκας, συγκλονίζεται τις τελευταίες μέρες από διαδηλώσεις και συγκρούσεις. Αφορμή είναι η αλματώδης αύξηση του κόστους ζωής, με τις τιμές των αγαθών να είναι έως και 50% πάνω από εκείνες στη Γαλλία, γεγονός που οδήγησε τους διαδηλωτές σε οδοφράγματα, λεηλασίες και βίαιες συγκρούσεις με την αστυνομία. Η εξέγερση, ωστόσο, πυροδοτείται και από την χρόνια οργή των κατοίκων του νησιού για τις τρομακτικές ανισότητες σε σχέση με την Γαλλία, με τον – κυρίως μαύρο – πληθυσμό του νησιού να αντιμετωπίζει πια σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και το φάσμα της πείνας. Σημειώνεται ότι σε όλες τις γαλλικές υπερπόντιες κτήσεις, το κόστος ζωής είναι ψηλότερο από εκείνο της Γαλλίας, ενώ ταυτόχρονα έχουν από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας και από τα χαμηλότερα εισοδήματα.
Για την καταστολή των διαδηλώσεων, οι οποίες απαγορεύθηκαν, η Γαλλία έστειλε μονάδες της CRS 8 – κάτι αντίστοιχο των δικών μας ΜΑΤ – η οποία είχε απαγορευθεί στο νησί από το 1959, όταν κατηγορήθηκε για τη χρήση «υπερβολικής βίας» κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων που είχε ως αποτέλεσμα δεκάδες νεκρούς. Εκτός από την απαγόρευση των δημόσιων «συναθροίσεων», επιβλήθηκε και απαγόρευση κυκλοφορίας στην πρωτεύουσα του νησιού Φορ ντε Φρανς.
Στη διάρκεια των διαδηλώσεων, δύο ισχυρά συνδικάτα του νησιού κήρυξαν απεργία. Οι μεταφορές παρέλυσαν όταν το συνδικάτο των μεταφορών έδωσε οδηγία στους οδηγούς των φορτηγών να κάνουν μπλόκα στους βασικούς δρόμους και στους οδηγούς τους λεωφορείων να βάλουν χειρόφρενο. Ταυτόχρονα, το συνδικάτο που εκπροσωπεί τους υγειονομικούς, τους δήμους και τον ιδιωτικό τομέα κήρυξε απεργία διαρκείας από την Τετάρτη 25 Σεπτέμβρη. Τα αιτήματα είναι αύξηση του κατώτατου μισθού και των συντάξεων, καθώς και ο έλεγχος τιμών στα βασικά αγαθά.
Οι εξεγέρσεις του τελευταίου διαστήματος στις γαλλικές κτήσεις, εκτός των άλλων, υπενθυμίζουν ότι η αποικιοκρατία δεν είναι απλά σκιά ενός παρελθόντος, αλλά κουβαλά και στο παρόν πολιτικές και πρακτικές που κάθε φορά την φέρνουν στο προσκήνιο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι την οικονομική εξουσία στη Μαρτινίκα κατέχουν σε μεγάλο βαθμό απόγονοι των δουλοκτητών, έχοντας στην κατοχή τους το μεγαλύτερο μέρος της γης και του επιχειρηματικού τομέα. Το σύνθημα «ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα» της Γαλλικής Επανάστασης παραμένει όνειρο απατηλό για τους πληθυσμούς των γαλλικών αποικιών.