Γιάννης Φραγκούλης
Κάθε χρόνο στη Δράμα παρουσιάζεται η κινηματογραφική παραγωγή στις ταινίες μικρού μήκους. Είναι σημαντικό να τις δούμε γιατί έτσι έχουμε μια καλή ιδέα για τις κυρίαρχες τάσεις που θα εμφανιστούν στις ταινίες μεγάλου μήκους μετά από λίγα χρόνια.
Οι κυρίαρχες τάσεις
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων προβλημάτισαν αρκετά τους σκηνοθέτες. Η ομοφυλοφιλία είναι ένα μεγάλο θέμα σε πολλές ταινίες. Η ανάπτυξη των παιδιών είναι το τρίτο μεγάλο θέμα. Λίγες ταινίες ξέφευγαν από αυτές τις θεματικές, τις οποίες θα αναφέρουμε στη συνέχεια.
Το πρόβλημα είναι ότι σε πολλές ταινίες η φόρμα δεν ήταν σε ισορροπία με το μήνυμα. Είχαμε ταινίες που ήθελαν να δείξουν ένα φορμαλισμό που, κάποιες φορές, ήταν υπερφίαλος, και δεν υπήρχε σεναριακή δομή που να υποστήριζε αυτές τις κινηματογραφικές φόρμες. Πολλά χαρακτηριστικά ήταν αυθαίρετα και ξεκομμένα από την πραγματικότητα. Δυστυχώς τα βραβεία δόθηκαν σε ταινίες τέτοιας υφής και δεν αποτυπώνουν την κινηματογραφική παραγωγή που παρουσιάστηκε στη Δράμα.
Αυτές που ξεχώρισαν
Θα αναφέρουμε τις ταινίες που ξεχωρίσαμε επειδή είχαν ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη της φόρμας και της έννοιας. Το Skeleton tree, που σκηνοθέτησε ο Χάρης Ζαλαβράς, μιλά με απλό και γοητευτικό τρόπο για την απελπισία του ανθρώπου που τον οδηγεί στην αυτοκτονία. Η ταινία υπονοεί, ο Αλέξανδρος Λογοθέτης ερμηνεύει καταπληκτικά, το μοντάζ φτιάχνει τους χαρακτήρες με τον ρυθμό που έχει.
Η Ίρις Μπαγλανέα, με το Zange, αναπτύσσει με βιωματικό τρόπο τη ζωή των παιδιών που συμφιλιώνονται με το θάνατο του πατέρα τους. Οι συμβολισμοί της ταινίας είναι τέτοιοι που αφήνουν να φανεί το ψυχολογικό τραύμα και ένας προτεινόμενος τρόπος επούλωσής του. Όλα αυτά σε ένα αισθητικό πλαίσιο μεγάλης αξίας. Ο Γιώργος Φουρτούνης σκηνοθετεί το MJ που αφηγείται την τάση των καλλιτεχνών που θέλουν μόνο να προκαλούν, είναι πετυχημένοι, αλλά, συγχρόνως, μισητοί από το κοινό, πλούσιοι και αδύναμοι να δώσουν κάτι το ουσιαστικό. Εδώ υπάρχει το αισθητικό κείμενο, τραγούδι, που είναι προϊόν ταξικής αντιπαράθεσης, μιμητισμού, επιβολής μιας πολιτικής που θέλει να υπάρχει μόνο η υποκουλτούρα, σε μια ταινία σύγχρονη, γλαφυρή, ζωντανή.
Η ταινία της Κωνσταντίνας Κοτζαμάνη, Αυτά που δεν ήξερε η Μαίρη, μεγάλης διάρκειας, 55΄, κάτι παραπάνω από μια μικρού μήκους, διαγωνίστηκε στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, μια πολύ καλή δουλειά. Θα μπορούσαμε να την πούμε μια συμπυκνωμένη ταινία μεγάλου μήκους, ήθελε κάτι για να γίνει μεγάλου μήκους. Μεγάλη παραγωγή, πολύ καλή αφήγηση, η ιστορία ενός εφηβικού έρωτα, μια νεαρής Σουηδέζας με έναν Αλγερινό σερβιτόρο, σε ένα κρουαζερόπλοιο, διερευνά τα όρια της ελευθερίας, της ερωτικής απόλαυσης, του τι επιτρέπεται και τι όχι, με πολύ όμορφο τρόπο, με μοντάζ που πλάθει τους χαρακτήρες. Η Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη είναι έτοιμη για την ταινία μεγάλου μήκους όπου θα διαπρέψει.
Οι σπουδαστικές
Οι τάσεις που ανιχνεύσαμε στο εθνικό διαγωνιστικό τμήμα δεν υπήρχαν τόσο έκδηλα στο εθνικό σπουδαστικό πρόγραμμα. Βέβαια, δεν είδαμε τις ταινίες που θα τολμούσαν να δείξουν την πρωτοπορία, όμως βρήκαμε κάποιες ταινίες που έδειξαν το ταλέντο των σκηνοθετών τους, από αυτούς περιμένουμε μια περαιτέρω ανάπτυξη στο προσεχές μέλλον.
Το 040 της Θεοδώρας Αναστασίου αναφέρεται στις άσχημες σχέσεις πατέρα και κόρης. Δείχνει την αντίθεση: αν και αυτοί δεν μιλιούνται, ο πατέρας ενδιαφέρεται για την κόρη του, την παρακολουθεί κάθε μέρα, θέλει να δει τι κάνει. Την τραυματική σχέση ενός χωρισμού θα μας δώσει ο Στράτος Κούβελας με το True Blue, όπου ο Χάρης Φραγκούλης δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας, μας δείχνει τις εσωτερικές αντιφάσεις και πώς μπορεί κάποιος να τις ξεπεράσει.
Το ντοκιμαντέρ Νεκρή Ζώνη του Ιωάννη Παναγή δείχνει την πολιτική και το συναίσθημα των ανθρώπων που ζουν στη λεγόμενη Νεκρή Ζώνη, στην Λευκωσία. Μια συμπαθητική προσπάθεια καταγραφής της πραγματικότητας. Η Κωνσταντίνα Παπαδοπούλου, με τον Αχέροντα, εικονογραφεί την κακή σχέση σε ένα ζευγάρι που θα πάνε στον Αχέροντα για να ξαναβρούν τον εαυτό τους. Στο τέλος θα μας αποκαλύψει το «μυστικό» και η ταινία θα απογειωθεί. Εξαιρετική η ερμηνεία της Σμαράγδας Αδαμοπούλου. Τέλος, το Δέκα λεπτά κολύμπι του Αχιλλέα Τούτση αναπαριστά με σχετική επιτυχία τον έρωτα δύο νέων στην Αλβανία του Χότζα, την προσπάθεια να φύγουν και την αποτυχία τους που θα σημαδέψει τους συγγενείς τους. Μια δυνατή αφήγηση που ολοκληρώνεται στη μικρή χρονική διάρκεια.
Οι πολιτικοί
Ο υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας έδειξε ότι έχει σχετική κατάρτιση, όσον αφορά τον κινηματογράφο. Μετέφερε τις ανησυχίες και το ενδιαφέρον της υπουργού, η οποία δεν έχει έρθει ούτε μια φορά στο Φεστιβάλ. Ήταν στην τελετή λήξης όπου έδειξε τον πραγματικό εαυτό του: έναν άνθρωπο που τον ενδιαφέρει να λειτουργεί μικροπολιτικά, να μην ενδιαφέρεται ουσιαστικά για τον κινηματογράφο, μόνο να «χαϊδεύει τα αυτιά» των πολιτών που τον ακούν.
Η ομιλία του Γιώργου Φουρτούνη, όταν παρέλαβε το βραβείο του για την ταινία MJ, ήταν καθοριστική. Σε λίγα λεπτά έδειξε το πραγματικό πρόσωπο της πολιτικής του κυβερνώντος κόμματος, ξεσκέπασε τις ύπουλες ενέργειες για τα Όσκαρ, μίλησε για τις κακοπληρωμένες δουλειές, για το επάγγελμα του σκηνοθέτη που δεν έχει μέλλον στην Ελλάδα. Είπε τα πράγματα με το όνομά τους.
Ο δήμαρχος έδειξε ότι ενδιαφέρεται για το Φεστιβάλ, αλλά δεν μας έπεισε, αναμένουμε τις ενέργειές του για να δούμε αν θα καταφέρει να αναζωογονήσει αυτό το θεσμό. Ο αντιπεριφερειάρχης απλά εκφώνησε έναν τυπικό πολιτικό λόγο.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (14.9.24)