Δήμητρα Παπανικολάου
Οργή προκαλεί το έγκλημα έξω από το ΑΤ Αγίων Αναργύρων, το οποίο είναι η πέμπτη γυναικοκτονία που καταγράφεται στη χώρα το 2024. Οι τραγικές ολιγωρίες της ΕΛΑΣ δεν μπορούν να καλυφθούν από ΕΔΕ και καρατομήσεις κατόπιν εορτής.
Η θλιβερή λίστα των γυναικοκτονιών στη χώρα μας συνεχίζει να μεγαλώνει. Το νέο τραγικό συμβάν έλαβε χώρα το βράδυ της Δευτέρας 1/4, όταν ένας 39χρονος μαχαίρωσε πολλαπλά και θανάσιμα την 28χρονη πρώην σύντροφό του, έξω ακριβώς από το Α.Τ. Αγίων Αναργύρων. Η 28χρονη Κυριακή είχε προσέλθει στο Α.Τ. για να καταγγείλει τον πρώην κακοποιητή της, ο οποίος την παρακολουθούσε και της έστηνε «ενέδρα» κάτω απ’ το σπίτι της.
Εντύπωση προκαλούν οι τραγικές ολιγωρίες των αστυνομικών, οι οποίοι κλήθηκαν να αποκριθούν στην καταγγελία της νεαρής κοπέλας. Παρότι ο γυναικοκτόνος είχε γνωστό βίαιο ιστορικό, καθώς μεταξύ άλλων και η ίδια η 28χρονη τον είχε καταγγείλει το 2020 για βιασμό και ενδοοικογενειακή βία, οι αστυνομικοί υπάλληλοι του Α.Τ. λίγη σημασία φαίνεται να έδωσαν στην καταγγελία. Η νεαρή γυναίκα ζήτησε να συνοδευτεί από περιπολικό για να επιστρέψει σπίτι της, καθώς φοβόταν ότι ο 39χρονος μπορεί να την περιμένει εκεί. Οι αστυνομικοί, αφού την ενημέρωσαν ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο όχημα, την παρέπεμψαν να καλέσει η ίδια την Άμεση Δράση. Στο ανατριχιαστικό ηχητικό της κλήσης, το οποίο έχει βγει στο φως της δημοσιότητας, ακούγεται η απαθής απάντηση του αστυνομικού να λέει: «Κυρία μου, το περιπολικό δεν είναι ταξί». Πριν προλάβει να ολοκληρωθεί η κλήση, ακούγονται φωνές. Η γυναίκα δέχτηκε την δολοφονική επίθεση ακριβώς έξω από το τμήμα, την ώρα που μιλούσε με το «100», με τον αστυνομικό που βρισκόταν λίγα μέτρα δίπλα της, στο φυλάκιο, να μην παρεμβαίνει παρά μόνο όταν ήταν πολύ αργά.
Η νέα αυτή γυναικοκτονία αποδεικνύει ότι, παρά τις καμπάνιες «Σπάσε τη σιωπή» και τα «κουμπιά πανικού» που διαφημίζει η κυβέρνηση, την κρίσιμη στιγμή οι επιζώσες έμφυλης βίας παραμένουν αβοήθητες από το κράτος. Η κυβέρνηση και η ΕΛΑΣ προσπαθούν εκ των υστέρων να «κουκουλώσουν» την ολιγωρία που κόστισε μια ζωή, υπό το βάρος των αντιδράσεων, με διενέργεια ΕΔΕ για τυχόν αστυνομικές ευθύνες και την «καρατόμηση» έξι αστυνομικών, μεταξύ των οποίων ο διοικητής του Α.Τ., ο σκοπός και ο τηλεφωνητής της Άμεσης Δράσης.
Οι παραλείψεις της ΕΛΑΣ δεν ήταν «τυχαίο γεγονός». Η πραγματικότητα για την αντιμετώπιση των θεσμών απέναντι στην έμφυλη βία δεν κρύβεται κάτω από το χαλάκι. Η αστική δικαιοσύνη επιχείρησε να «ξεπλύνει» τον Λιγνάδη, τον Μπουγιούκο, τον Μίχο, ενώ υψηλά ιστάμενα στελέχη της ΕΛΑΣ, όπως ο Μπαλάσκας ή ο πρώην προϊστάμενος της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Μανώλης Σφακιανάκης, δίνουν στον τηλεοπτικό αέρα «συμβουλές» προς τους επίδοξους γυναικοκτόνους ή δηλώνουν ότι οι αναρτήσεις της δολοφονημένης στα social media όπλισαν το χέρι του 39χρονου γυναικοκτόνου αντίστοιχα.
Το έγκλημα στους Αγίους Αναργύρους είναι η πέμπτη γυναικοκτονία που καταγράφεται στη χώρα μας το 2024, ενώ για το 2023 η μαύρη λίστα, σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές, περιέχει 13. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές της ΕΛΑΣ και άλλων θεσμικών φορέων, από την πανδημία και μετά παρουσιάζεται 187,5% άνοδος των επίσημα καταγεγραμμένων γυναικοκτονιών – από 8 το 2020 σε 23 το 2021.
Την Τρίτη 2/4 πραγματοποιήθηκε μια πρώτη δυναμική κινητοποίηση έξω από το ΑΤ Αγίων Αναργύρων από φεμινιστικές συλλογικότητες και συλλογικότητες γειτονιάς. Πάγια αιτήματα του φεμινιστικού κινήματος αποτελούν η δημιουργία επαρκών δημόσιων δωρεάν δομών στέγασης επιζωσών έμφυλης βίας καθώς και η οικονομική, νομική, ψυχολογική, ιατρική υποστήριξή τους.
Το κάλεσμα της Ανυπότακτης Πόλης – Αντικαπιταλιστική Παρέμβαση στις Γειτονιές των Αγ. Αναργύρων – Καματερού ανέφερε χαρακτηριστικά: «Μια ακόμα γυναίκα που ενώ το κατήγγειλε στην αστυνομία δεν προστατεύθηκε {…} Δυστυχώς αυτό το σύστημα γεννάει τέρατα σαν τον γυναικοκτόνο, σαν τον Μίχο, τους δολοφόνους της Ελένης, του Ζακ, αμέτρητες οι περιπτώσεις {…} Η εμπειρία του συλλογικού αγώνα και αλληλεγγύης στη 12χρονη στον Κολωνό μάς δείχνει τον δρόμο για να νικήσουμε το τέρας και τον ατομικισμό που αφήνουν τον καθένα και την καθεμία εκτεθειμένους στην επίθεση του συστήματος και τα σάπια ιδανικά του. Ενάντια σε αυτά που μας καταπιέζουν, μας διασπάνε, μας δολοφονούν».
«Μείνε με τον κακοποιητή σου»
Σύμφωνα με την 4η Ετήσια Έκθεση για τη βία κατά των γυναικών της γενικής γραμματείας Ισότητας, οι καταγγελίες για έμφυλη βία έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Το 2019 4.171 γυναίκες κατήγγειλαν ενδοοικογενειακή βία, ενώ το 2022 ο αριθμός ήταν υπερδιπλάσιος, καθώς ανήλθε σε 10.131. Παράλληλα, άνοδος καταγράφεται και στον αριθμό των καταγεγραμμένων γυναικοκτονιών. Το πρώτο δεκάμηνο του 2023 η γραμμή «SOS 15900» υποδέχτηκε 7.074 κλήσεις, εκ των οποίων οι 4.802 αφορούσαν περιστατικά βίας. Το δίκτυο δομών στήριξης αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει 44 συμβουλευτικά κέντρα και μόλις 19 ξενώνες φιλοξενίας, με πολλούς μεγάλους δήμους της χώρας, ακόμα και νομούς, να μην καλύπτονται από κανένα κέντρο. Από τις 1.072 κλίνες που αντιστοιχούν στον πληθυσμό της Ελλάδας, βάσει της Συνθήκης της Κωνσταντινούπολης, λειτουργούν μόλις 400. Σε καμία περίπτωση οι υπάρχουσες δομές δεν επαρκούν για να ανταποκριθούν στις ανάγκες, γεγονός που οδηγεί πολλές επιζώσες να αναγκάζονται να παραμείνουν με τον κακοποιητή τους.