γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης
Εκδόσεις Εταιρεία Σύγχρονης Ιστορίας
Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις της Εταιρείας Σύγχρονης Ιστορίας, το βιβλίο του Αποστόλη Τσάνο Οι σχέσεις του Κόμματος Εργασίας Αλβανίας με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας στη δεκαετία του 1940. Πρόκειται για μια πολύτιμη προσθήκη στην ιστορία της περιόδου, ιδιαίτερα για εκείνους/ες που ενδιαφέρονται για την ιστορία από την σκοπιά της Αντίστασης στοΝ ναζισμό-φασισμό και αργότερα στον αγγλοαμερικάνικο ιμπεριαλισμό.
Ο συγγραφέας, μετανάστης και ο ίδιος από την Αλβανία, προσεγγίζει διαλεκτικά, με τη μαρξιστική μεθοδολογία του ιστορικού υλισμού το ζήτημα της συνεργασίας των δύο κομμάτων. Έχοντας κάνει μια αναλυτική επεξεργασία των αλβανικών αρχειακών πηγών, εν πολλοίς αχρησιμοποίητες για την ιστοριογραφική παραγωγή στην Ελλάδα, μας προσφέρει πολύτιμα στοιχεία για την στάση και τα πεπραγμένα των κομμουνιστικών κομμάτων κατά την κρίσιμη δεκαετία του ’40. Οι αναγνώστες/ριες θα έρθουν σε επαφή με τα διακυβεύματα, τα διλήμματα, τα επιτεύγματα και τις κρίσεις στις σχέσεις των δύο κομμάτων γύρω από τη μειονοτική πολιτική, τα εθνικά ζητήματα, την Αντίσταση στους κατακτητές και την μεταπολεμική ασταθή περίοδο του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα και της προσπάθειας οικοδόμησης ενός καθεστώτος Λαϊκής Δημοκρατίας στην Αλβανία. Πρόκειται για ένα θέμα που έχει ερευνηθεί λίγο και αποσπασματικά, με την αξιοποίηση κάποιων αλβανικών αρχειακών πηγών να γίνεται συνήθως από ιστορικούς του αστικού στρατοπέδου. Ο συγγραφέας δηλώνει εξ αρχής ότι πρόθεσή του είναι να κρατήσει απόσταση από τα δύο προβληματικά ρεύματα που κυριαρχούν στην ιστοριογραφία του θέματος, τους αναθεωρητές και τους δογματικούς ιστορικούς. Κι αυτό αποτελεί άλλη μία αρετή του συγκεκριμένου βιβλίου.