Δημήτρης Παπαδάκης*
▸Την Πέμπτη 16/1, στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», πραγματοποιήθηκε η επίσημη έναρξη του Πρώτου Ελληνικού Επιταχυντή για «διττές τεχνολογίες», ο οποίος αποτελεί μέρος του ΝΑΤΟϊκού προγράμματος DIANA (Defense Innovation Accelerator for the North Atlantic).
Η έναρξη του επιταχυντή στις εγκαταστάσεις του «Δημόκριτου» αναδεικνύει την αυξανόμενη σύνδεση των δημόσιων ερευνητικών κέντρων με στρατιωτικές πρωτοβουλίες. Το πρόγραμμα, το οποίο δημιουργήθηκε στη σύνοδο του NATO το 2021, στοχεύει στην ανάπτυξη τεχνολογιών διττής χρήσης μέσω νεοφυών επιχειρήσεων, αξιοποιώντας ερευνητικές υποδομές όπως το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και το ΙΤΕ Ηρακλείου. Οι υποσχέσεις για τεχνολογική πρόοδο επισκιάζονται από την κατεύθυνση της έρευνας στην πολεμική καινοτομία και την εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.
Το πρόγραμμα λειτουργεί ως «εκκολαπτήριο» start-up, παρέχοντας προστασία από τους κινδύνους της αγοράς, ενώ ανακατευθύνει δημόσιους πόρους και υποδομές προς ιδιωτικά συμφέροντα. Αυτή η στρατηγική αποτελεί έναν ακόμη ιμάντα αναδιανομής εισοδήματος υπέρ της πολεμικής βιομηχανίας, πλήττοντας τις προοπτικές χρηματοδότησης της κοινωνικά επωφελούς έρευνας.
Η συμμετοχή ελληνικών ερευνητικών κέντρων στο DIANA εγείρει τρεις βασικές ανησυχίες. Πρώτον, από μόνη της η μετατροπή ερευνητικών κέντρων σε πυλώνες πολεμικής έρευνας αποτελεί «κόκκινο πανί» –έρευνα επιταχυντής του θανάτου και των πολέμων αντί της ειρήνης και της συνεργασίας των λαών. Δεύτερον, αναδεικνύει τη χρόνια υποχρηματοδότηση της έρευνας, με το πρόγραμμα να προβάλλεται ως «ευκαιρία» για απόκτηση πόρων και εξοπλισμού. Τρίτον, εντείνει τη δυναμική όπου οι ιδιωτικές επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται δημόσιες επενδύσεις για πολεμικούς σκοπούς, προβάλλοντας τους εαυτούς τους μάλιστα και ως θιασώτες του κράτους.
Απέναντι σ’ αυτή την κατεύθυνση, απαιτείται η απεμπλοκή των ερευνητικών κέντρων από τέτοιες πρωτοβουλίες, η χρηματοδότηση των ερευνητικών κέντρων από τον κρατικό προϋπολογισμό για μόνιμες και σταθερές θέσεις εργασίας, για έρευνα που εξυπηρετεί τις κοινωνικές ανάγκες και όχι ιμπεριαλιστικούς – πολεμικούς σκοπούς.
*μέλος LABour – Αγωνιστική Παρέμβαση στην Έρευνα
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 18-19 Ιανουαρίου