Χρίστος Κρανάκης
Σε ολική υπαναχώρηση οδηγήθηκε η εργοδοσία καταστήματος εστίασης, η οποία απέλυσε εργαζόμενες που ζήτησαν δώρο Χριστουγέννων, ύστερα από μαζική κινητοποίηση της Λάντζα. Ο αγώνας για υπογραφή κλαδικής ΣΣΕ και ταυτόχρονη βελτίωση των όρων αυτής, μπορεί να κλιμακωθεί!
Τα «δώρα» δεν τα φέρνει ο Άη Βασίλης, αλλά οι κινητοποιήσεις! Αυτό απέδειξε ο αγώνας στο Agavita στη Νέα Φιλαδέλφεια και η απόλυτη ικανοποίηση όλων των αιτημάτων εργαζομένων που απολύθηκαν επειδή ζήτησαν δώρο Χριστουγέννων.
Η ανάπτυξη, για την οποία η κυβέρνηση ζητάει να κάνουμε «τεμενάδες», δεν «ωφελεί» όλους το ίδιο. «Κυριλέ» μαγαζιά που γεμίζουν τις πλατείες της χώρας, μπορεί να «τρέχουν» με αναπτυξιακούς ρυθμούς, όμως πίσω από τις βιτρίνες υπάρχουν εργαζόμενοι/ες που δουλεύουν σε ημι-νόμιμες συνθήκες και υπό όρους –αποκλειστικά– ατομικής διαπραγμάτευσης. Για εκείνους/ες, η περιβόητη «ανάπτυξη» μεταφράζεται ως εκμετάλλευση και αδικία.
Στην εστίαση, τα μεροκάματα έχουν αυξηθεί δυσανάλογα τόσο όσον αφορά το εκτοξευμένο κόστος ζωής αλλά και όσον αφορά τα «φουσκωμένα» κέρδη του κλάδου. Ενδεικτικά, το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2024 οι επιχειρήσεις εστίασης στην Αττική κατέγραψαν αύξηση εσόδων σχεδόν 19% σε σχέση με το 2023!
Το ήδη μεγάλο πρόβλημα διαβίωσης των εργαζομένων γιγαντώνεται, σε όσα μαγαζιά εκμεταλλεύονται «παραθυράκια» και την εργασιακή ανασφάλεια (ιδίως) της νέας γενιάς, και εγκαθιδρύουν ένα καθεστώς πλήρους εκμετάλλευσης, επισφάλειας και ατομικής διαπραγμάτευσης. Η εργοδοσία πολλών εξ’ αυτών, ανήκει στους «μεγάλους» του κλάδου και διαχειρίζεται καταστήματα σε διάφορες περιοχές.
Ειδικά σε τέτοιες περιπτώσεις εργαζόμενοι/ες «συμφωνούν» σε «ατομικές συμφωνίες», έξω από τα πλαίσια της Συλλογικής Σύμβασης του κλάδου. «Διάλεξε εσύ», λένε… «Ή όλα νόμιμα αλλά λιγότερα λεφτά στο χέρι» ή «περισσότερα λεφτά στο χέρι και λιγότερα ένσημα». Όσον αφορά τα δώρα και τις προσαυξήσεις σε γιορτές/αργίες, σε πολλές περιπτώσεις εκλαμβάνονται μέχρι και ως ανέκδοτο! Το να συμφωνείς να παίρνεις ελάχιστα πάνω από το κατώτατο ημερομίσθιο, εκλαμβάνεται ως ότι δεν θες να παίρνεις δώρα και προσαυξήσεις.
Έτσι, λοιπόν, η ζωή κυλάει ανέμελη για την εργοδοσία (ειδικά αυτή που διαχειρίζεται αρκετά μαγαζιά), αλλά δύσκολα για τους εργαζόμενους/ες, που δουλεύουν για λίγα χρήματα, χωρίς δώρα, αλλά και με αυξημένο φόρτο εργασίας καθώς οι «τρύπες» καλύπτονται από περιστασιακούς εργαζομένους που έρχονται και φεύγουν…
Η κρατική παρέμβαση… αγνοείται. Δεν είναι επιλογή Μητσοτάκη, αλλά στρατηγική στόχευση του σημερινού ελληνικού καπιταλισμού να στηρίξει την ανάπτυξή του στην κακοπληρωμένη εργασία. Τη «σούπα» για τους εργοδότες, όπως έδειξε και η πρόσφατη νίκη στη Νέα Φιλαδέλφεια, μπορεί να χαλάσει μόνο η συνδικαλιστική δράση που αναπτύσσεται μέσα στους χώρους δουλειάς.
Η διεκδίκηση για το μεγαλύτερο μεροκάματο σε αργίες/γιορτές και η απλή ερώτηση «γιατί δεν παίρνουμε δώρο;», ξεσκεπάζει την εργοδοσία και αποκαλύπτει τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα της «ατομικά συμφωνημένης» σχέσης που συνάπτει με τον/την εργαζόμενη/η. Οι διεκδικήσεις φέρνουν νύξεις για ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης, πάντα υπό τον μανδύα του ψεύτικου ιδεολογήματος «ό,τι χρειάζεσαι εσύ, να το ζητάς από εμένα». Η ατομική διαπραγμάτευση, όμως, δεν φέρνει αποτελέσματα! Τα προσωπικά αιτήματα μένουν στον «αέρα» και στο «θα το δούμε». Γι’ αυτό και η εργοδοσία του Agavita ενέδωσε όταν εμφανίστηκε η οργανωμένη πάλη των εργαζομένων.
Η εργοδοσία υποχρεώθηκε να υποχωρήσει όταν εμφανίστηκε η οργανωμένη πάλη των εργαζομένων
Η επί της ουσίας απόλυση των εργαζομένων που ζήτησαν την καταβολή δώρου για όλους/ες, αιτιολογήθηκε ως «παρεξήγηση» ύστερα από την κινητοποίηση που διοργάνωσε η συλλογικότητα Λάντζα στον χώρο του επισιτισμού στη Νέα Φιλαδέλφεια. Την αμέσως επόμενη ημέρα, η εργοδοσία προχώρησε σε αλλαγή στάσης 180 μοιρών. Το όποιο ενδεχόμενο απόλυσης εξαφανίστηκε, δεσμεύτηκε –σε συνάντηση με εργαζόμενες και εκπροσώπους της Λάντζα– να καταβάλλει άμεσα τόσο το δώρο (όπως και έκανε λίγα λεπτά αργότερα) όσο και όλες τις δεδουλευμένες προσαυξήσεις, ενώ η επαναπρόσληψη θα γίνει όχι υπό την Εθνική Συλλογική Σύμβαση που προβλέπει τον κατώτατο, αλλά υπό την κλαδική Συλλογική Σύμβαση! Μέσα από αυτή τη νίκη, ο δρόμος ανοίγει για την υπογραφή κλαδικής Σύμβασης για όλους τους εργαζομένους του μαγαζιού αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Η εμπλοκή του σχήματος Λάντζα κατέστη κομβική για τη νικηφόρα εξέλιξη του αγώνα. Δεν είναι ότι ενεπλάκησαν «ειδικοί», άλλωστε χωρίς τις διεκδικήσεις των ίδιων των εργαζομένων τίποτα δεν θα είχε ξεκινήσει. Είναι ότι ο αγώνας γνωστοποιήθηκε και στηρίχτηκε από το κλαδικό σωματείο και από εργαζομένους άλλων χώρων. Τέτοια παραδείγματα, προσδίδουν πολύτιμη εμπειρία στο εργατικό κίνημα, όσον αφορά την αναγκαία μεθοδολογία. Η μαζική κινητοποίηση στη Νέα Φιλαδέλφεια και η καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας, ανάγκασαν την εργοδοσία να προχωρήσει στην πλήρη ικανοποίηση των αιτημάτων των εργαζομένων. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε εργαζόμενος/η πρέπει να απαιτήσει την υπογραφή κλαδικής ΣΣΕ και να συστρατευτεί στους αγώνες για βελτίωσή της.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν στο φύλλο 28-29 Δεκεμβρίου