Γιάννης Ελαφρός
Παραμένουν οι διαφορές σύμφωνα με τις δηλώσεις των δύο ΥΠΕΞ
Συντεταγμένη προσπάθεια και από τις δύο πλευρές να παραμείνει το «θετικό κλίμα» στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας εκδηλώθηκε και πριν και κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν για συνομιλίες με τον Γιώργο Γεραπετρίτη την Παρασκευή, κάτι που αποτυπώθηκε και στις δηλώσεις που έκαναν οι δύο ΥΠΕΞ χθες το μεσημέρι, χωρίς ερωτήσεις ή ανταπαντήσεις, προς αποφυγή ατυχημάτων. Παρόλα αυτά φάνηκε πως τα δύο κράτη παραμένουν βασικά στις θέσεις τους.
Αυτές είχαν παρουσιαστεί σε παράλληλες συνεντεύξεις των δύο υπουργών Εξωτερικών την Πέμπτη, του Γιώργου Γεραπετρίτη στη Χουριέτ και του Χακάν Φιντάν στα Νέα. Ο Γ. Γεραπετρίτης είπε πως «η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ είναι η μία και μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας», τονίζοντας πως «η εθνική κυριαρχία των κρατών δεν μπορεί να είναι αντικείμενο συζήτησης ή διεθνούς δικαιοδοσίας». Ο Χακάν Φιντάν σημείωσε στα Νέα πως «εάν δεν καταλήξουμε σε ολοκληρωμένες λύσεις ως αποτέλεσμα ουσιαστικού διαλόγου, θα προσφύγουμε στη διεθνή δικαιοσύνη σε μια ολιστική προσέγγιση. Αλλά, για να συμβεί αυτό, είναι απαραίτητο να αρθούν οι επιφυλάξεις και τα εμπόδια και κυρίως να απαλλαγούμε από αβάσιμους φόβους». Ο όρος «ολιστική προσέγγιση» εκφράζει τη γραμμή της Άγκυρας να τεθούν κι άλλα ζητήματα στο τραπέζι, πέρα από ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.
Σε δηλώσεις του την Πέμπτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης είπε πως «στόχος της συνάντησης είναι η συνέχιση όλων των υπολοίπων θεμάτων της ‘’Θετικής Ατζέντας’’ και της εκ νέου αποτύπωσης του κλίματος διαλόγου των δύο χωρών. Ως προς τη μοναδική διαφορά, την οποία αναγνωρίζει η χώρα (σ.σ. ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα), σίγουρα δεν θα μπούνε στην ουσία, όμως θα συζητήσουν τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα μπορούσαμε να μπούμε στην ουσία». Βεβαίως, πάντα υπάρχει και η μυστική διπλωματία…
Μητσοτάκης σε Τραμπ: Ενίσχυση στρατηγικής σχέσης, σταθερά σε ΝΑΤΟ και ΕΕ
Παρά την επιδίωξη να προβληθεί η «θετική ατζέντα» και τα οφέλη και των δύο κρατών και κεφαλαίων από τους χαμηλούς τόνους του προηγούμενου διαστήματος (από το ξεκλείδωμα εξοπλισμών για την Τουρκία, μέχρι την τουριστική άνοδο στα νησιά του Αιγαίου και τη μεγέθυνση των εμπορικών συναλλαγών), τα αγκάθια του ανταγωνισμού ήταν εμφανή, όπως στη διαμαρτυρία της Τουρκίας (και στην κινητοποίηση και πολεμικών πλοίων) στην περίπτωση των ελληνικών ερευνών (με ιταλικό σκάφος) στην Κάσο ή στην πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου μεταξύ ελληνικών νησιών στο Αιγαίο.
Η εκλογή Τραμπ δημιουργεί νέα δεδομένα, κάτι που οπωσδήποτε θα αξιολογηθεί και από τις δύο κυβερνήσεις. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχάρη τον Ντόναλντ Τραμπ και σημείωσε πως «η Ελλάδα προσβλέπει στην περαιτέρω εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης των δύο χωρών». Σε ομιλία του σε συνέδριο για τους απόδημους σημείωσε πως «η συνεργασία της Αθήνας με την Ουάσιγκτον υπήρξε άψογη και στην πρώτη θητεία του προέδρου Τραμπ», υπογραμμίζοντας πως «η στάση της Ελλάδας ως μέλους του ΝΑΤΟ και εταίρου στην ΕΕ είναι πάντα στάση αρχών και δεν ετεροπροσδιορίζονται». Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχάρη τον «φίλο» Ντόναλντ Τραμπ, σημειώνοντας πως «ελπίζουμε ότι οι σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ θα ενισχυθούν και οι περιφερειακές και παγκόσμιες κρίσεις και πόλεμοι, ειδικά το Παλαιστινιακό ζήτημα και ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας, θα τελειώσουν».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (9.11.24)