Βαγγέλης Ντερνετσιώτης*
▸Οι περισσότεροι ίσως γνωρίζουν την Εύβοια από τη μεγάλη πυρκαγιά του Αυγούστου του 2021.
Τότε που μια μικρή εστία φωτιάς, αφέθηκε τρεις μέρες με αποτέλεσμα να γιγαντωθεί και, σε συνδυασμό με τα μηδενικά μέσα πυρόσβεσης, να κάψει εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα παρθένου δάσους. Μια περιοχή που αποτελούσε σχεδόν το 1/6 του νησιού. Ταυτόχρονα όμως υπήρχε και ένας άλλος περιβαλλοντικός κίνδυνος που χρόνο με το χρόνο γιγαντωνόταν και δεν ήταν άλλος από το πρόβλημα των ανεμογεννητριών.
Παρόλο, που δεν υπάρχει αρχή και τέλος σε αυτά τα ζητήματα, θα μπορούσε με μια μικρή δόση αυθαιρεσίας να οριστεί ως το εναρκτήριο λάκτισμα της τρέχουσας επίθεσης των εταιριών στο νησί το 2017. Είναι το έτος που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποκαθηλώνει από Δασάρχισσα Αλιβερίου (με αρμοδιότητα στις περιοχές Καρύστου, Αλιβερίου, Κύμης και Σκύρου) ένα κομματικό της μέλος και τοποθετεί στη θέση του ένα μέλος της ΝΔ, όπου έχει υπάρξει για χρόνια δασάρχης σε αγαστή συνεργασία με τις κυβερνήσεις τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ και μετέπειτα βρισκόταν σε αγαστή συνεργασία με τις εταιρείες. Δεν σημαίνει ότι πριν το 2017 δεν υπήρχαν ανεμογεννήτριες στο νησί, αλλά ότι η πυκνότητά τους στο χώρο, το ύψος της κάθε ανεμογεννήτριας και η επιθετικότητα των εταιριών δεν ήταν τόσο έντονη.
Φτάνοντας στο σήμερα έχουμε όλη τη Νότια και τη Μέση Καρυστία εντελώς κατεστραμμένες από τις σχεδόν χίλιες ανεμογεννήτριες, το τοπίο τους ανεπανόρθωτα διασαλευμένο, τα βουνά σφαγμένα και τους κατοίκους ολόκληρων χωριών να πρέπει να υπομένουμε ένα συνεχή βιομηχανικό θόρυβο μέρα και νύχτα. Στους «επενδυτές», όμως, δηλαδή στις γνωστές 4-5 κατασκευαστικές εταιρείες, που γιγαντώθηκαν με το πάρτι «ολυμπιακά έργα» και τώρα πρέπει να συνεχίσουν απρόσκοπτα την κερδοφορία τους, δεν φτάνει η καταστροφή του μισού νησιού. Θέλουν να την επεκτείνουν και στο υπόλοιπο.
Γι’ αυτό και έχουν κάνει αιτήσεις: ο Βαρδινογιάννης για 51 ανεμογεννήτριες στο παρθένο ελατόδασος της οροσειράς των Κοτυλαίων, που ξεκινάει από την Κύμη και φτάνει μέχρι το Καταφύγιο της Δίρφυς, η ΤΕΡΝΑ για 91 ανεμογεννήτριες ακριβώς βόρεια της κορυφής της Δίρφης μέχρι τον Πυξαριά, το Πήλι και το Προκόπι και η ΤΕΡΝΑ επίσης για άλλες περίπου 40 σε μια περιοχή από το Νεοχώρι-Λάλα και την Παραλία Χερόμυλος μέχρι τη Βίρα, τα Μεσοχώρια και τη Διασταύρωση Μαρμαρίου. Επίσης διάφορες άλλες εταιρείες – ή και εταιρίες με την προβιά της «ενεργειακής κοινότητας» – κάνουν αιτήσεις σε πολλά μέρη της Εύβοιας για επιπλέον εγκαταστάσεις. Ενώ υπό απειλή – έστω και σε ένα δεύτερο χρόνο – βρίσκονται και οι θάλασσες της περιοχής μας με τις πλωτές ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο, τα πλωτά φωτοβολταϊκά αλλά και τις φαραωνικού τύπου υδατοκαλλιέργειες στον Ευβοϊκό. Είναι πασιφανές ότι στα σχέδιά τους περιλαμβάνεται η ολοκληρωτική καταστροφή του νησιού.
Από την άλλη, οι δυνάμεις της αντίστασης έχουν και αυτές να επιδείξουν πράγματα και ιστορικό βάθος. Από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας η Εταιρεία Περιβάλλοντος Κύμης και στη συνέχεια ο Ορειβατικός Σύλλογος Χαλκίδας ήταν από τους πρώτους που άρχισαν να αγωνίζονται και να ευαισθητοποιούν τον κόσμο.
Υπόδειγμα νικηφόρου αγώνα – ο οποίος προφανώς και συνεχίζεται – είναι επίσης αυτός των αγωνιζόμενων κατοίκων της Σκύρου. Σήμερα, ο κόσμος της Εύβοιας έχει δημιουργήσει πολλές συλλογικές δομές αγώνα – σταθερές (ανοιχτές) συνελεύσεις, μαχητικούς συλλόγους, επιτροπές κατοίκων σε χωριά – και μέσω αυτών προσπαθεί να μπλοκάρει την επέλαση της περιβαλλοντικής καταστροφής. Επίσης, πριν λίγους μήνες είδαμε για πρώτη φορά στην Εύβοια μετά από δεκαετίες μια δράση σαμποτάζ, όταν άγνωστοι ακινητοποίησαν τους σεκιούριτι που δούλευαν για τον Βαρδινογιάννη και γκρέμισαν τον ανεμολογικό ιστό της Άκτωρ-Motor Oil. Όλη αυτή η ανταγωνιστική κίνηση έχει φέρει και σε δύσκολη θέση τους δημοτικούς «άρχοντες», που πρέπει για λόγους ψηφοθηρίας να φαίνεται ότι κάνουν κάτι, εξ ου και παίρνουν κάποιες αποφάσεις εναντίωσης.
Ασχέτως τι κάνουν οι δημοτικές αρχές, η διάσωση της Εύβοιας και του περιβάλλοντος, εξαρτάται κυρίως από τη συμμετοχή του κόσμου στον αγώνα και από την αλληλεγγύη που θα αναπτυχθεί μεταξύ των αγωνιζομένων των διαφόρων περιοχών του νησιού. Γι’ αυτό καλούμε τον κόσμο της Εύβοιας να συμμετάσχει στον αγώνα, όπως και τον κόσμο εκτός Εύβοιας να στηρίξει με όποιον τρόπο μπορεί. Ο αγώνας υπεράσπισης των βουνών, των χωριών και του περιβάλλοντος είναι αγώνας για την ελευθερία.
*μέλος της Πρωτοβουλίας Κατοίκων Κύμης-Αλιβερίου