Αιμιλία Τσαγκαράτου
Όταν οι οπαδοί της Μακάμπι στο Άμστερνταμ κραύγαζαν το σύνθημα «Η Γάζα δεν έχει σχολεία γιατί δεν έχει παιδιά», δεν το έκαναν τυχαία. Οι Ισραηλινοί ξέρουν ότι αυτή τη στιγμή συντελείται γενοκτονία και δεν θέλουν να υπάρχει ουδεμία αμφιβολία για αυτό. Οι δολοφονίες χιλιάδων παιδιών και τα κατεστραμμένα σχολεία είναι ένας καθοριστικός δείκτης.
Τα σχολεία στη Γάζα είχαν μετατραπεί σε καταφύγια για τους εκτοπισμένους κατοίκους της. Τους τελευταίους 13 μήνες, ο ισραηλινός στρατός έχει καταστρέψει το 93% των σχολείων και γενικά των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της περιοχής. Η επίσημη, τυπική εκπαίδευση δεν λειτουργεί για μια ολόκληρη γενιά, σε τέτοιο σημείο που ακόμα και τα Ηνωμένα Έθνη χρησιμοποιούν τον όρο «scolasticide» («σχολειοκτονία»), που χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά το 2009 από την καθηγήτρια της Οξφόρδης Κάρμα Ναμπούλσι, η οποία ασχολείται με το θέμα των Παλαιστίνιων προσφύγων, ενώ σημαίνει τη σκόπιμη και συστηματική καταστροφή του εκπαιδευτικού συστήματος. Πάνω από 650.000 παιδιά σχολικής ηλικίας, 200.000 φοιτητές και φοιτήτριες, και 35.000 παιδιά νηπιακής ηλικίας έχουν διακόψει τη φοίτησή τους, ενώ το Ισραήλ έχει δολοφονήσει 11.600 παιδιά σχολικής ηλικίας και έχει τραυματίσει δεκάδες χιλιάδες ακόμη. Σύμφωνα με τη UNICEF, άλλωστε, η Γάζα είναι το πιο επικίνδυνο μέρος να ζει ένα παιδί.
Με βάση, επίσης, έρευνα του Πανεπιστήμιου του Κέμπριτζ, ο πόλεμος στη Γάζα θα «πισωγυρίσει» την εκπαίδευση των παιδιών της τουλάχιστον πέντε χρόνια, δημιουργώντας μια γενιά μόνιμα τραυματισμένης παλαιστινιακής νεολαίας. «Ο σημερινός πόλεμος στη Γάζα δεν μοιάζει με κανέναν άλλο των τελευταίων χρόνων. Οι σημερινές αντιλήψεις για τις παρατεταμένες κρίσεις και τους πολέμους δεν έχουν αντιμετωπίσει ένα πλαίσιο πολλαπλών εκτοπίσεων, απώλειας ζωών και τραυματισμών, καθώς και την κλίμακα της καταστροφής και των ζημιών στις μη στρατιωτικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των χώρων εκπαίδευσης και των ευκαιριών μάθησης, όπως παρατηρείται στη Γάζα», αναφέρεται στη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα.
Όμως, αυτοί που επιζούν δεν παραιτούνται. Πολλοί εθελοντές έχουν στήσει εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες για τα εκτοπισμένα παιδιά, οι γονείς διδάσκουν οι ίδιοι τα παιδιά τους, προσπαθώντας όσο μπορούν μέσα στα συντρίμμια να διατηρήσουν μια στοιχειώδη επαφή με τη μάθηση. Χωρίς βιβλία και σημειώσεις τις περισσότερες φορές, εν μέσω βομβαρδισμών, που αναγκάζουν κάθε φορά τις οικογένειες να αναζητούν άλλο χώρο για ένα στοιχειώδες μάθημα. Περισσότερο ως μέσο ανακούφισης από τον πόνο του πολέμου και λιγότερο ως εκπαιδευτική εμπειρία, αφού τίποτε δεν μπορεί να υποκαταστήσει το κανονικό σχολείο.