Καταστροφικά σχέδια
Σε κρίσιμη καμπή μπαίνει το επόμενο διάστημα το θέμα των εξορύξεων υδρογονανθράκων (φυσικό αέριο, πετρέλαιο) στην Ελλάδα. Στην Ήπειρο, η Energean ετοιμάζεται για εξόρυξη φυσικού αερίου στη Γιουργάνιστα του Δήμου Ζίτσας, σε απόσταση μόλις 17 χιλιομέτρων από τα Γιάννενα. Την ίδια ώρα στην Κρήτη η ExxonMobil, επικεφαλής της κοινοπραξίας με την Helleniq Energy, έως το τέλος του 2024 θα πάρει οριστικές αποφάσεις για ερευνητικές γεωτρήσεις σε δύο περιοχές, δυτικά και νοτιοδυτικά του νησιού.
Σύμμαχοι στα καταστροφικά σχέδια των πετρελαϊκών εταιρειών κυβέρνηση και τοπικό κράτος. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας πρόσφατα στο «East Mediterranean Gas Forum» στην Αθήνα, τόνισε ότι «βλέπει» τις πρώτες ερευνητικές γεωτρήσεις για φυσικό αέριο στην Ελλάδα στα τέλη του 2025 με αρχές του 2026. «Τα κοιτάσματα αερίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης», δήλωσε.
Περίπου 60.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θάλασσας σε Ιόνιο και Κρήτη και 17.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης σε Ήπειρο, Δυτική Στερεά Ελλάδα και Δυτική Πελοπόννησο έχουν ήδη παραχωρηθεί σε ξένες και ελληνικές πετρελαϊκές επιχειρήσεις για έρευνα και εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Οι εξορύξεις ορυκτών καυσίμων από τα βάθη της Ανατολικής Μεσογείου εγκυμονούν κινδύνους για το περιβάλλον και για τεράστιας έκτασης βιομηχανικά ατυχήματα, ενώ έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την πορεία μείωσης της χρήσης των ορυκτών καυσίμων. Παράλληλα, ενισχύουν τους ανταγωνισμούς και τους πολεμικούς κινδύνους στην περιοχή, λόγω των αναγκών οριοθέτησης των ΑΟΖ. Όσο αφορά τα οικονομικά οφέλη, αυτά αφορούν μόνο τις πετρελαϊκές πολυεθνικές εταιρείες και τους ομίλους που αναλαμβάνουν τις εξορύξεις, και όχι τον λαό.
Οι αντιστάσεις ενάντια στις εξορύξεις σε Ήπειρο και Κρήτη έχουν αρχίσει να αποκτούν δυναμικά και μαζικά χαρακτηριστικά. «Λέμε “όχι” στην καταστροφή του τόπου μας», σημειώνει η Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο, «Όχι στον πόλεμο και την περιβαλλοντική καταστροφή!», συμπληρώνει η Ανυπότακτη Κρήτη. Κ.Ν.
Εξορύξεις ούτε στην Ήπειρο, ούτε πουθενά!
Κυριάκος Νασόπουλος
«Όχι στις εξορύξεις στην Ήπειρο – Πετρέλαιο και αέριο να μείνουνε στη γη, η ανάπτυξή τους φέρνει καταστροφή». Αυτό έγραφε το κεντρικό πανό του Συντονισμού Ήπειρος κατά των εξορύξεων, ο οποίος κάλεσε σε πορεία το Σάββατο 15/6 στο κέντρο των Ιωαννίνων ενάντια στη σχεδιαζόμενη εξόρυξη φυσικού αερίου στη Γιουργάνιστα του δήμου Ζίτσας Ιωαννίνων. Εκατοντάδες κάτοικοι, πρωτοβουλίες, τοπικές κινήσεις, συνδικαλιστικές παρατάξεις, κόμματα και οργανώσεις και πολίτες συγκεντρώθηκαν στην Περιφέρεια Ηπείρου και βροντοφώναξαν στους δρόμους της πόλης την αντίθεσή τους στις έρευνες και εξορύξεις υδρογονανθράκων. «Όχι εξορύξεις στην Ήπειρο, κατάργηση του χρηματιστηρίου ενέργειας, εθνικοποίηση του κυκλώματος ενέργειας», το μήνυμα στο πανό της Αριστερής Παρέμβασης στην Ήπειρο
Οι αντιδράσεις ενάντια στις εξορύξεις στην Ήπειρο το τελευταίο διάστημα δείχνουν να «φουντώνουν». Αφορμή, η πρόθεση της Energean να προχωρήσει σε γεώτρηση υδρογονανθράκων στη Γουργάνιστα του Δήμου Ζίτσας, κοντά στο χωριό Κούρεντα, με τις «ευλογίες» της κυβέρνησης και των τοπικών αρχόντων σε επίπεδο Περιφέρειας και Δήμου (Αλέξανδρος Καχριμάνης, Μιχάλης Πλιάκος).
Ο Συντονισμός Ήπειρος κατά των εξορύξεων επισημαίνει ότι πρόκειται για μια περιβαλλοντική καταστροφή τεραστίων διαστάσεων και αριθμεί έναν προς έναν τους κινδύνους. Συγκεκριμένα, μία τέτοια κίνηση θα οδηγήσει «στη ρύπανση του αέρα και του εδάφους με την απελευθέρωση πλήθους επικίνδυνων τοξικών ουσιών, στη ρύπανση των νερών κατά μήκος όλης της περιοχής από όπου περνάει ο ποταμός Καλαμάς μέχρι την εκβολή του στο Ιόνιο Πέλαγος καθώς η εξόρυξη σχεδιάζεται στη λεκάνη απορροής του με επίπτωση και στις πηγές υδροδότησης της περιοχής, στην επιδείνωση του σεισμικού κινδύνου, σε πιθανά περιβαλλοντικά και εργατικά “ατυχήματα”, στην εξάλειψη κάθε άλλης δραστηριότητας (γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία, τουρισμός) με αποτέλεσμα τη φτωχοποίηση των κατοίκων και την ερήμωση της περιοχής, στην πλήρη εξάρτηση της τοπικής οικονομίας από τις πετρελαϊκές εταιρείες, στη στρατιωτικοποίηση της περιοχής και τον πλήρη έλεγχο από κρατικούς και ιδιωτικούς στρατούς που θα διαφυλάσσουν τα κέρδη της εταιρείας».
Η Energean παραδέχεται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ότι η εξόρυξη στην περιοχή Γιουργάνιστας «δύναται να προκαλέσει δυσμενείς επιπτώσεις στα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά σώματα της περιοχής μελέτης»
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Energean, η οποία στα κοιτάσματά της στο Ισραήλ συνεργάζεται με την ισραηλινή οπλοβιομηχανία Elbit Systems για τη φύλαξη της επένδυσης, δεν δεσμεύεται με κανένα τρόπο για την αποκατάσταση της περιοχής. Αντιθέτως, στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (σελ. 667, 721) παραδέχεται πως «η υλοποίηση του έργου δύναται να προκαλέσει δυσμενείς επιπτώσεις στα επιφανειακά και υπόγεια υδατικά σώματα της περιοχής μελέτης. Τα υγρά και στερεά απόβλητα με επικίνδυνες ή δυνητικά επικίνδυνες ουσίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στο υδατικό περιβάλλον της περιοχής».
Στις αρχές Μαΐου (7/5) πραγματοποιήθηκε λαϊκή συνέλευση στην πλατεία Κουρέντων με θέμα τις σχεδιαζόμενες εξορύξεις στην περιοχή Γιουργάνιστας και τις επιπτώσεις για κατοίκους και φυσικό περιβάλλον, με τη συμμετοχή συλλογικοτήτων, φορέων και κατοίκων της περιοχής. Κοινή διαπίστωση αποτέλεσε ότι οι εξορύξεις θα οδηγήσουν στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και κάθε άλλης δραστηριότητας καθώς και την περαιτέρω ερημοποίηση της περιοχής. Παράλληλα, συμφωνήθηκε ότι πρέπει να οργανωθεί μία μαζική-ενωτική αντίσταση, τόσο στην Ήπειρο όσο και σε πανελλαδικό επίπεδο, με στόχο την ματαίωση της καταστροφής.
«Η μάχη δεν δίνεται μόνο ενάντια στις εξορύξεις αλλά και για την υπεράσπιση των βουνών,
τα οποία έχουν κατακρεουργηθεί από τις “ανανεώσιμες” πηγές ενέργειας», σημειώνει ο Σωτήρης Λιαμπότης, μέλος της Επιτροπής Ενάντια στις Εξορύξεις στην Ήπειρο. «Οι εξορύξεις είναι άμεσα δεμένες με τη συνολική παρέμβαση για την ενέργεια στη χώρα (ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά κα), με βάση και τις οδηγίες της ΕΕ, και όλα αυτά είναι τοποθετημένα στο Χρηματιστήριο Ενέργειας για τη κερδοφορία του κεφαλαίου», προσθέτει.
«Να μην κοπεί η Ήπειρος, η χώρα και η Μεσόγειος σε “οικόπεδα” οικονομικής εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο με ανοικτή πάντα την απειλή πολέμων, για προστασία του περιβάλλοντος κόντρα στην ασυδοσία του κεφαλαίου. Για την ανατροπή της πολιτικής και της κυβέρνησης της ΝΔ. Για τη ρήξη – αποδέσμευση από την δήθεν “πράσινη” ΕΕ. Να οργανώσουμε αγώνες ενάντια στη λεηλασία της φύσης και των ζώων μας. Να χτίσουμε δίκτυα αλληλεγγύης και αντίστασης. Να φύγουν οι εταιρείες χωρίς καμία αποζημίωση. Να καταργηθεί το Xρηματιστήριο Eνέργειας. Ενέργεια φθηνή για όλο το λαό. Η ενεργειακή υποδομή της χώρας (παραγωγή, διανομή) να περάσει σε δημόσιο κρατικό έλεγχο προς όφελος των εργαζομένων», τονίζουν στο δικό τους κάλεσμα αγώνα οι τοπικές επιτροπές Ηπείρου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Κρήτη: Η Exxon Mobil ετοιμάζει γεωτρύπανο και οι κάτοικοι αγώνες
Γιώργος Κώνστας
Ενημέρωση, παρεμβάσεις, κινητοποιήσεις… Συνεχής δράση απέναντι στις εξορύξεις και στα σχέδια των πετρελαϊκών εταιρειών από την Πρωτοβουλία Κρήτης ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων, η οποία αυτές τις ημέρες προχωράει στη σύσταση τοπικών συντονιστικών ανά νομό, προετοιμαζόμενη για τις πρώτες ερευνητικές γεωτρήσεις.
Η Πρωτοβουλία ξεκίνησε τη δράση της το 2019, όταν και προχώρησε η διαδικασία παραχώρησης θαλάσσιων οικοπέδων από την τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. «Μέχρι εκείνη την εποχή υπήρχε μόνο το αφήγημα της μιας πλευράς, ότι θα γίνουμε το… Αμπού Ντάμπι της Μεσογείου, ότι θα κολυμπήσουμε στο χρήμα, ότι θα έχουμε χρυσοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Τα βάλαμε κάτω, μελετήσαμε τις συμβάσεις παραχώρησης και αποδομήσαμε αυτό το αφήγημα στην κοινωνία του νησιού με δράσεις, διαδηλώσεις, κινητοποιήσεις», δηλώνει στο Πριν το μέλος της Πρωτοβουλίας Γιάννης Χατζηγιαννάκης.
Η Πρωτοβουλία όλο αυτό το διάστημα έδωσε έμφαση στο να εξηγήσει στους κατοίκους του νησιού τι ακριβώς σχεδιάζουν πετρελαϊκές εταιρείες και λόμπι, κυβερνήσεις καθώς και η περιφερειακή αρχή. «Μετά από χρόνια αγώνα, πιστεύουμε ότι έχει αντιληφθεί ο κόσμος πως όταν μιλάμε για εξορύξεις, αναφερόμαστε σε ένα προσχεδιασμένο έγκλημα που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στη υγεία και στην τοπική οικονομία. Άσχετα με το τι ευαγγελίζονται οι πετρελαϊκές εταιρείες και οι συνοδοιπόροι τους, από τις εξορυκτικές δραστηριότητες κινδυνεύουμε να χάσουμε τις φυσικές ομορφιές της Κρήτης, οι οποίες κρατούν όρθιο το νησί και συντηρούν την τοπική οικονομία (πρωτογενής τομέας, αλιείας, τουρισμός) παρά τα προβλήματα τους. Αυτοί που λένε ότι η Κρήτη θα γίνει το Άμπου Ντάμπι της Μεσογείου και τα… “Ηνωμένα Κρητικά Εμιράτα”, κρύβουν την αλήθεια ότι θα χαθεί ο πραγματικός πλούτος του νησιού. Εξάλλου το βιογραφικό των πετρελαϊκών εταιρειών είναι πλούσιο σε περιβαλλοντικά εγκλήματα. Μια μικρή αναζήτηση μπορεί να επιβεβαιώσει το ποιόν της Exxon Mobil!» επισημαίνει το μέλος της Πρωτοβουλίας.
Το προηγούμενο διάστημα στα θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης έγιναν σεισμικές έρευνες, οι οποίες ως γνωστόν έχουν ολέθριες συνέπειες για τα κητώδη που ζουν στο τμήμα αυτό της ελληνικής τάφρου! Ζιφιοί, φυσητήρες και άλλοι θαλάσσιοι οργανισμοί κινδυνεύουν άμεσα από τις σεισμικές έρευνες και ακόμα περισσότερο από τις γεωτρήσεις! Πού όμως βρίσκεται η διαδικασία των εξορύξεων;
«Αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο στάδιο επεξεργασίας των δεδομένων από τις σεισμικές έρευνες και προγραμματίζουν δοκιμαστικές γεωτρήσεις για το αν τα κοιτάσματα αυτά είναι εκμεταλλεύσιμα. Από τις διαρροές στα ΜΜΕ και βλέποντας την Exxon Mobil πρώτη φορά να τοποθετείται επίσημα, θεωρούμε ότι είμαστε πολύ κοντά στο να προχωρήσουν σε γεωτρήσεις. Η επίσημη ανακοίνωση αναμένεται για το τέλος του χρόνου. Οι κινήσεις τους δείχνουν συνηγορούν στο ότι προετοιμάζουν τα τρυπάνια τους. Παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη η προετοιμασία για την εύρεση λιμανιού, ώστε να γίνει το κέντρο επιχειρήσεων και να φιλοξενήσει τις υποστηρικτικές τους δομές! Στο συνέδριο που έκαναν στο Ηράκλειο –στο οποίο κάναμε παρέμβαση αποκαλύπτοντας τον ρόλο τους– παρουσίασαν το όνειρό τους για τη Παλαιόχωρα, τη Γαύδο και τα Σφακιά, τα οποία επί της ουσίας θέλουν να μετατρέψουν σε νέους “Σκαραμαγκάδες” και “Ελευσίνες” με τερατώδεις λιμενικές εγκαταστάσεις», προσθέτει ο Γιάννης Χατζηγιαννάκης.
«Απέναντι σε όλη αυτή την κατάσταση δυναμώνουμε τη συλλογική αντίσταση, προχωράμε στις 8 Ιουλίου στην πρώτη ανοιχτή συνέλευση Χανίων της Πρωτοβουλίας στο Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών και συμπορευόμαστε με τον κόσμο των κινημάτων για τα μεγάλα περιβαλλοντικά ζητήματα του νησιού (ανεμογεννήτριες κα) και τις κινήσεις πόλης για τους δημόσιους χώρους, φτιάχνοντας ενεργούς πυρήνες που θα μπλοκάρουν τα σχέδια των πετρελαϊκών εταιρειών. Οι τοπικές κοινωνίες δεν μπορούν να ξεγελαστούν από τα “σύγχρονα” καθρεφτάκια και τις χάντρες που προσφέρουν οι πετρελαϊκές. Τα συμφέροντα τους είναι απέναντι σε αυτά της βιομηχανίας πετρελαίου!» καταλήγει.