Μαριάννα Τζιαντζή
Αυτό που σήμερα φαίνεται σαν το τέλος μιας ελπιδοφόρας κινητοποίησης στα αμερικανικά πανεπιστήμια, όπου σιδερόφραχτοι αστυνομικοί άδειασαν τους κατειλημμένους χώρους, δεν αποκλείεται να αποδειχτεί η σπίθα για μια νέα αρχή.
Καθώς τις τελευταίες μέρες μαθαίνουμε για τις κινητοποιήσεις στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, σκέφτομαι κάτι που μας έλεγε πριν από πολλά χρόνια ο Γιώργος Δελαστίκ για τις αμερικανικές εφημερίδες σε σύγκριση με τις ελληνικές. Ήταν η εποχή που η κυκλοφορία των εφημερίδων στην Ελλάδα παρέμενε υψηλή και ο ρόλος τους στις πολιτικές εξελίξεις ήταν σημαντικός. «Μην κοιτάτε», μας έλεγε, «τους New York Times, την Washington Post και μια χούφτα άλλες έγκριτες εφημερίδες που οι αναγνώστες τους περιορίζονται γεωγραφικά σε μια πολιτεία ή πόλη. Στη βαθιά Αμερική αυτός ο εξευγενισμένος Τύπος δεν φτάνει, είναι άγνωστος. Αντίθετα, στο καφενείο ακόμα και του πιο μικρού χωριού της Ελλάδας θα φτάσει μια αθηναϊκή πολιτική εφημερίδα, οι άνθρωποι στην ελληνική επαρχία διαβάζουν, λίγο-πολύ, ό,τι διαβάζει και το αναγνωστικό κοινό της πρωτεύουσας». Ήταν η εποχή που τα καφενεία στα περισσότερα μικρά χωριά δεν είχαν κλείσει, όπως συμβαίνει σήμερα, και η εφημερίδα, αθηναϊκή ή τοπική, ήταν απαραίτητο, αυτονόητο συστατικό της λειτουργίας τους. Οι θαμώνες δεν ασχολούνταν σχεδόν αποκλειστικά με το κινητό τους.
Βλέποντας σε έναν χάρτη των ΗΠΑ τις κόκκινες κουκκίδες που αντιστοιχούν στις πανεπιστημιουπόλεις όπου σημειώθηκαν ή εξακολουθούν να σημειώνονται καταλήψεις και κινητοποιήσεις που καταδικάζουν τη γενοκτονία των Παλαιστινίων, παρατηρεί κανείς ότι τα περισσότερα κόκκινα σημάδια βρίσκονται στην Ανατολική Ακτή. Δεύτερη σε πυκνότητα έρχεται η Δυτική Ακτή, κυρίως η Καλιφόρνια. Λίγες είναι οι κινητοποιήσεις στις Μεσοδυτικές Πολιτείες, στη βαθιά Αμερική, στο βασίλειο του Τραμπ. Αμερική δεν είναι μόνο το Μανχάταν όπου βρίσκεται το Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Ίσως κάποια μέρα να δούμε γυναίκες και άντρες που εργάζονται στα σούπερ μάρκετ να φορούν περήφανα την παλαιστινιακή μαντίλα στον χώρο της δουλειάς τους
Ωστόσο, ο ξεσηκωμός των Αμερικανών φοιτητών, παρά τους γεωγραφικούς περιορισμούς του, είναι ένα ελπιδοφόρο σήμα καθώς δείχνει ότι μια νέα γενιά δεν καταπίνει την προπαγάνδα περί του «δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα». Μια προπαγάνδα που τη συνοδεύουν δισεκατομμύρια δολάρια με τη μορφή στρατιωτικής βοήθειας στους δήμιους του παλαιστινιακού λαού. Επιπλέον, οι κινητοποιήσεις αυτές αποτελούν μια ιδιότυπη συνέχεια του μεγάλου νεανικού αντιπολεμικού κινήματος της εποχής του Πολέμου του Βιετνάμ, αποδεικνύουν ότι πραγματικά «τίποτα δεν πάει χαμένο».
Στην Ελλάδα η καταδίκη της σφαγής που συντελείται στη Γάζα και η αλληλεγγύη στον παλαιστινιακό λαό δεν περιορίζονται στους πανεπιστημιακούς χώρους. Παλαιστινιακές σημαίες ανέμισαν στην πορεία του Πολυτεχνείου και στην πρωτοχρονιάτικη γιορτή στο Σύνταγμα, ψηφίσματα εκδόθηκαν, μαχητικές συγκεντρώσεις και πορείες οργανώθηκαν και θα οργανωθούν. Ακόμα και στα ιδιωτικά κανάλια προβάλλονται κάποιες «σκληρές εικόνες» από την ξεχερσωμένη γη της Γάζας, όχι για να καταδικάσουμε αυτό τον βρόμικο πόλεμο αλλά για να σκέφτονται οι «νοικοκυραίοι» ότι «καλά είμαστε εμείς εδώ». Στο διαδίκτυο οι «σκληρές εικόνες» είναι πάρα πολλές, τόσες πολλές που σχεδόν έχουν πάψει να μας σοκάρουν: γίνονται κομμάτι μιας δυσάρεστης αλλά φαινομενικά αναπόφευκτης καθημερινότητας! Μέχρι που ντρέπεσαι να τις αναπαράγεις και να λες «κοιτάξτε τι γίνεται εδώ!» τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις συναινούν προκλητικά στη σφαγή. Ντρέπεσαι να περιορίζεσαι στην καταγγελία ενώ δεν μπορείς να σταματήσεις το άδικο. Και ο καταιγισμός της οπτικής φρίκης, αντί να κάνει τα ποτάμια της οργής να ξεχειλίζουν, μερικές φορές τα καθηλώνει.
Ίσως κάποια μέρα να δούμε γυναίκες και άντρες που εργάζονται στα σούπερ μάρκετ να φορούν περήφανα την παλαιστινιακή μαντίλα στον χώρο της δουλειάς τους
Ωστόσο, αυτό που σήμερα φαίνεται σαν το τέλος μιας ελπιδοφόρας κινητοποίησης, τουλάχιστον στα αμερικανικά πανεπιστήμια όπου σιδερόφραχτοι αστυνομικοί άδειασαν τους κατειλημμένους χώρους, δεν αποκλείεται να αποδειχτεί η σπίθα για μια νέα αρχή. Μια νέα αρχή όπου το εργατικό κίνημα, στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο, θα σηκώσει στους ώμους του το βάρος της διεθνιστικής αλληλεγγύης. Και αυτό δεν είναι ουτοπικό ούτε πρωτόγνωρο. Μόλις πριν 16 χρόνια, την Πρωτομαγιά του 2008, οι ναυτεργάτες και στα 29 λιμάνια της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ είχαν κηρύξει απεργία με καθαρά πολιτικά αιτήματα: τον άμεσο τερματισμό του πολέμου και της κατοχής στο Αφγανιστάν και το Ιράκ και την άμεση αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Μέση Ανατολή. Εκείνη την ημέρα όλο το εμπόριο του Ειρηνικού διαμέσου των αμερικανικών λιμανιών πάγωσε. Βέβαια, το σωματείο των ναυτεργατών είναι ένα ιστορικό και ισχυρό σωματείο στις Ηνωμένες Πολιτείες με χιλιάδες μέλη και πλούσια αγωνιστική και αντιφασιστική παράδοση. Αν όμως στην Ελλάδα κάποια ναυτεργατικά σωματεία κήρυτταν εμπάργκο κατά του Ισραήλ ή τα μέλη του Σωματείου Οικοδόμων αρνούνταν να εργαστούν σε ανακαινίσεις κτιρίων ισραηλινών συμφερόντων, ευθύς θα κατηγορούνταν για αντισημιτισμό ή υπονόμευση της ανάπτυξης της χώρας.
Τα παραπάνω δεν είναι σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Στην Ιστορία δεν υπάρχει «ποτέ». Ίσως κάποια μέρα να δούμε γυναίκες και άντρες που εργάζονται στα σούπερ μάρκετ να φορούν περήφανα την παλαιστινιακή μαντίλα στον χώρο της δουλειάς τους. «Who knows», ποιος ξέρει που λέει και το τραγούδι.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (3.5.24)